پهپادهای ایرانی چگونه پهپادهای آمریکایی را پشت سر گذاشتند؟

اعتمادآنلاین| در رونمایی های روزهای گذشته که مربوط به گرامیداشت روز صنعت دفاعی بود، یک محصول خاص وجود داشت که اگرچه از نظر حجم و ابعاد، به نسبت بسیاری از محصولات دفاعی کوچکتر و ظریف تر بود اما می توان آنرا یکی از مهم ترین و اثرگذارترین محصولات دفاعی ساخته شده در طول 2 دهه اخیر صنعت دفاعی کشور به حساب آورد چراکه موتور توربوفن سبک جهش 700 در حقیقت نقطه پرشی است که می تواند در تاریخ صنعت هوایی در ایران به عنوان یکی از اتفاقات بزرگ و ماندگار محسوب شود.

همان طور که در ابتدا نیز اشاره شد این موتور جدید در حقیقت برای پرنده های بدون سرنشین توسعه پیدا کرده و اعداد اعلام شده در خصوص این موتور و توانایی هایی که در اختیار کشور ما با این موتور قرار می گیرد حقیقتا قابل توجه است. این موتور که تراست یا نیروی خروجی آن در حدود 700 کیلوگرم است برای استفاده روی پرنده ای تا وزن 4 تن در نظر گرفته شده و می تواند ارتفاع پروازی پهپادهای ایرانی را به 60 هزار پا برساند. این ارتفاع یعنی 18 کیلومتر و چیزی در حد و اندازه های پهپاد جاسوسی RQ-4 گلوبال هاوک.

درست است که گلوبال هاوک، مغلوب سامانه های پدافندی مدرن سپاه شد و می شود، اما ارتفاع پروازی و قدرت موتور آن قابل توجه بوده و پهپادهای ایرانی با این پیشران می توانند عملیات های مهمتر و دور از دسترس سامانه های راداری نسل جدید را اجرا کنند.

برای نمونه بد نیست بدانید که ارتفاع پروازی برخی از بهترین پهپادهای ایرانی در حال حاضر چیزی در حدود 24 هزار پا یا 7.3 کیلومتر است. وقتی ما از وزن برخاست حدود 4 تن صحبت می کنیم یعنی پهپادی از نظر وزنی در حدود MQ-9 ریپر که منتها از موتور جت استفاده کرده و در ارتفاعی بسیار بالاتر از پهپادهای عادی پرواز می کند. رهگیری و مقابله با این پرنده خصوصا برای سیستم های پدافندی زمین پایه سخت تر خواهد بود. زمان رسیدن این پرنده به هدف در موقعیت حساس، با محدودیت زمانی کمتر بوده و با قرار گرفتن در ارتفاع بالاتر مشخصا گستره دید و کنترل این آن نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت.

البته توسعه پهپادهای دو موتوره جت - برای نمونه بر پایه پلتفرم سیمرغ - نیز می تواند از دیگر هدف های صنعت دفاعی ما باشد که در آن صورت می توان حتی به توانایی حمل مهمات بیش از 1 تن نیز دست پیدا کرد. ذکر این نکته نیز مهم است که هیچ کدام از کشورهای منطقه دارای این چنین توانایی نبوده و جمهوری اسلامی ایران اولین کشور منطقه است که موتور جت توربوفنی را برای استفاده از پهپادهای خود توسعه می دهد. این حرکت وزنه ای فوق العاده سنگین برای قدرت دفاعی و بازدارندگی کشور و حتی نیروهای مقاومت در منطقه به حساب خواهد آمد.

در سطح جهانی نیز عملا به غیر از آمریکا، چین، برخی طرح های مشترک اروپایی و یک طرح اولیه از روسیه، عملا پهپاد جت آن هم مجهز به موتور توربوفن مسئله ای بسیار نادر و صرفا در اختیار کشورهای بسیار قدرتمند در حوزه فناوری های دفاعی است.

در نهایت باید متذکر شد تا استفاده انبوه از این موتور، حتما چند سالی زمان نیاز خواهد بود اما طراحی و ساخت بومی آن به قدری مهم و اثرگذار است که قطعا سرعت پیشرفت و جایگاه صنعتی جمهوری اسلامی ایران در عرصه صنعت هوایی و سایر بخش های نیازمند به این موتور، در کمتر از یک دهه جهش و جایگاه ویژه ای پیدا خواهد کرد که در کمتر حوزه و عرصه دیگر صنعتی، همانند آن یافت می شود.

منبع: مشرق