تاثیری که دکتر شریعتی می‌توانست در جامعه امروز داشته باشد

اعتمادآنلاین| سیدکاظم اکرمی، فعال سیاسی در یادداشتی نوشت: شنبه 26 مهر که مصادف با شهادت حضرت رضا علیه‌السلام بود روحانی محترم و فاضلی زیر عنوان «تحلیل رفتار سیاسی پیامبران و ائمه(ع)» در شبکه یک سیما مطالبی فرمودند که درخور تامل است و بجاست قرآن‌شناسان عارف به زمانه با جمع همه آیاتی که دو نمونه آن را از آن سخنرانی مذکور نقل می‌کنم و بررسی بیشتر آنها مردم علاقمند به قرآن را در مورد موضوع عنوان‌شده آگاه و به پرسش‌هایی که دانشگاهیان در این موارد دارند پاسخ گویند. گوینده ارجمند با ذکر آیه 44 از سوره آل‌عمران که با ذلک من انباء الغیب شروع می‌شود، می‌گوید: «ای پیامبر این از خبرهای غیبی است که به تو وحی می‌کنیم و تو آن هنگام که (بزرگان مسیحیت) قلم‌های خود را می‌افکندند تا کدام‌یک سرپرستی مریم را عهده‌دار شوند و نیز هنگامی که علمای بنی‌اسراییل برای کسب این افتخار کشمکش داشتند، حضور نداشتی» و آیه 49 سوره هود که داستان طوفان نوح و سرکشی فرزند وی و غرق شدن او است، باز می‌فرماید تلک من انباء الغیب نوحیها الیک. می‌فرماید: «ای پیامبر اینها از اخبار غیبی است که به تو وحی می‌کنیم، نه تو و نه قومت، اینها را پیش از این نمی‌دانستید، پس صبر کن که عاقبت از آن پرهیزکاران است.» گوینده محترم آیاتی دیگر خواند که همه حاکی از خبر غیبی پیامبران است. اما آیه‌ای که یک رفتار سیاسی را عامل علم غیب بداند گفته نشد. در مورد علم غیبی پیامبران و امامان هم دو نظر هست: یک نظر این است که بندگان برگزیده الهی، همواره از همه امور آگاه بوده و چیزی از حوادث جهان بر آنان پوشیده نیست. عده‌ای از اندیشمندان مسلمان هم می‌گویند علم امام مربوط به مشیت و اراده الهی است. نویسنده این سطور بر آیه عالم‌الغیب فلا یظهر علی غیبه احد الا من ارتضی من رسوله معتقد است پیامبران و اولیای الهی به امر خدای تعالی می‌توانند دارای علم غیب باشند...

اما علم غیب داشتن و امور اجتماعی و سیاسی را با علم غیب تدبیر کردن این سوال را اولا پیش می‌آورد که این نوع اداره جامعه چگونه برای مردم عادی می‌تواند الگو و نمونه باشد. سوالی که گاه و بیگاه در کلاس‌های دانشگاه مطرح می‌شود. سوال دیگر از گوینده فاضل این است که با دیدگاه شما سخن امیرالمومنین در خطبه شقشقیه را چه کنیم که فرمود در این اندیشه بودم که آیا با دست تنها برای گرفتن حق خود به پا خیزم یا صبر پیشه سازم؟ پس امام در پذیرش حکومت ذکر کرده است در خطبه 216 هم بعد از بیان مفصلی فرمود: (مردم از گفتن حق یا مشورت در عدالت خودداری نکنید زیرا خود را برتر از آنکه اشتباه کنم و از آن ایمن باشم نمی‌دانم.» چرا علی(ع) برای خود امکان اشتباه قایل است؟ پرسش دیگر این است که چرا پیامبر شورای جنگی تشکیل می‌داد و گاه برخلاف نظر خودش نظر افراد دیگر و از جمله جوانان را در حوادثی مانند جنگ احد می‌پذیرفت. از این پرسش‌ها نمونه‌های زیادی در کلاس‌های دانشگاه مطرح می‌شود اما کار مهم مرحوم شریعتی که نامی صریحا از وی برده نشد ولی با کلمات تحقیرآمیز و کنایه‌های ابلغ من التصریح مورد نقد قرار گرفت در زمینه‌ عاشورا و حرکت حماسی امام حسین(ع) بازسازی حادثه و تبدیل آن به عامل حرکت و تلاش در جهت مبارزه با استبداد بود. بنده منکر بعضی اشتباهات دکتر که شهید مطهری هم به آن اشاره کرده است نیستم، اما این نکته در برابر آن همه اثر مثبت و بیدارکننده و گرایش‌دهنده نسل دانشگاهی آن روز به اسلام چه جای بحث دارد؟ او با یک سخنرانی «فاطمه، فاطمه است» صدها دختر دانشجو و تحصیلکرده را با اراده و میل و آزادی باحجاب کرد. او با نوشته‌های محققانه، هنرمندانه و ادیبانه‌اش هزاران دانشجوی طرفدار مارکسیسم را نجات داد و ما امروز با عملکردهای غلط اجتماعی و فرهنگی چه تعداد دختر و پسر جوان را از اسلام دور کرده‌ایم؟

سخن را با خاطره‌ای از صداقت و نقدپذیری آن بزرگمرد به پایان می‌برم. روزی از انتقاد او به روحانیون گله کردم. گفت: فلانی نقد تو را می‌پذیرم و آنچه را گفته‌ام جبران خواهم کرد. بعد از آن جمله معروف را گفت که «زیر هیچ قرارداد استعماری امضای یک روحانی نیست.» و به بنده پیام داد که راضی شدی؟ امروز فضای کشور برای کسانی چون او که می‌توانند نسل جوان را آگاه کنند و از دین هم ارتزاق ننمایند آماده نیست و صدافسوس به فرض تشکیل این مجالس که اکثریتی از تحصیلکردگان و دانشجویان در مجالس این سخنرانی‌ها نخواهند نشست.

منبع: روزنامه اعتماد