تنها مبارزه قضایی برای مقابله با بزه کافی نیست

اعتمادآنلاین| کامبیز نوروزی، حقوقدان در ارتباط با تشکیل "قرارگاه مقابله با اراذل و اوباش" در دادستانی تهران گفت: فرایندها و مکانیزم‌های وقوع جرم و کاهش یا افزایش جرایم در جامعه فرایندهای ثابتی نیست و تحت تاثیر عوامل مختلف می‌تواند کم یا زیاد باشد به همین دلیل سازمان‌های مسئول مقابله با جرایم مثل دادستانی و نیروی انتظامی می‌توانند برحسب وضعیت موجود انعطاف سازمانی داشته باشند و این کار، تقریبا مرسوم است.

وی با بیان این‌که مسئله جدی‌تر این است که چرا و چگونه رفتارهای خشونت‌بار توسط بزهکاران حرفه‌ای و خطرناک زیاد شده است، گفت: متاسفانه به دلیل این‌که دستگاه قضا، نیروی انتظامی و وزارت کشور از انتشار آمارهای کیفری خودداری می‌کنند، اطلاع دقیق و رسمی از میزان وقوع جرایم توسط این قبیل افراد نداریم اما گزارش‌های غیررسمی حکایت از این دارد که گروه‌های مختلف مجرمان حرفه‌ای که اصطلاحا اراذل و اوباش می‌گویند در حال افزایش هستند و رفتارهای خشونت‌بار از آن‌ها زیاد دیده می‌شود.

این حقوقدان با تاکید بر این‌که مسئله اصلی که باید به آن توجه شود دلایل افزایش این قبیل افراد و گروه‌های اجتماعی خلافکاران است، گفت: معمولا در مبارزه با بزه یک مرحله مبارزه با بزهکار وجود دارد یعنی کسی که مرتکب جرم می‌شود را بیابند و به تناسب جرمی که مرتکب شده است مجازات کنند اما مبارزه با بزهکار سطح ابتدایی اقدام برای برقراری نظم است، سطح مهم‌تر، مبارزه با بزه یعنی مبارزه با دلایل و زمینه‌های تولید بزه است که معمولا کم‌تر به آن توجه شده است.

نوروزی خاطرنشان کرد: در وهله اول باید ریشه‌های تولید جرم شناسایی و با آن‌ها مبارزه شود و این چیزی است که کم‌تر دیده‌ایم. مبارزه‌ی پلیسی و قضایی با بزه به تنهایی برای کاهش سطح جرایم در جامعه کافی نیست و گزارشات غیررسمی حاکی از این است که رفتارهای بزهکارانه‌ی گروه‌های موسوم به اراذل و اوباش زیاد شده است و باید در وهله اول پرسید چرا؟

وی افزود: شناسایی ریشه‌ها یک اقدام بین رشته‌ای است که جامعه‌شناسان، جرم‌شناسان، روانشناسان و متخصصان امور پلیسی باید بررسی و مطالعه انجام دهند و براساس این مطالعات اقدام عملی صورت گیرد. دلایل وقوع جرایم مختلف فرق می‌کند مثلا زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی جرایم مالی یک چیز و زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی جرایم خشن مثل قتل و ضرب و جرح یک چیز دیگر است که هرکدام باید جداگانه مطالعه شود و مشخص شود چرا رفتارهای اوباش و مجرمان حرفه‌ای افزایش پیدا کرده است. البته چون آمار موثق از سوی منابع رسمی در این زمینه منتشر نمی‌شود، متخصصان کم‌تر امکان مشارکت پیدا می‌کنند.

این حقوق‌دان خاطرنشان کرد: اقدامات دستگاه قضایی و نیروی انتظامی برای برخورد با این قبیل جرایم در جای خود محفوظ است اما فقط برخورد پلیسی برای برخورد با این‌گونه جرایم کافی نیست.

به گزارش ایسنا، دادستانی تهران در اطلاعیه‌ای از تشکیل قرارگاه مقابله با اراذل و اوباش خبر داد و گفت: جلسات قرارگاه مبارزه با اراذل و اوباش هر 15 روز یکبار با حضور مسئولان ارشد قضایی، انتظامی و امنیتی استان تهران برگزار می‌شود. تاکنون جزئیات بیشتری از ساز و کار و وظایف این قرارگاه منتشر نشده است.

منبع: ایسنا