نگاه و اولویت مجلس در حوزه فضای مجازی سلبی نیست / اینکه فضای مجازی هیچ محدودیتی نداشته باشد، به لحاظ عقلی پذیرفته شده نیست / باید پیام رسان های داخلی را به میزانی تقویت کنیم / میزان مراجعه مردم به فضای مجازی بیشتر از صداوسیما است

اعتمادآنلاین| غلامرضا منتظری نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس در این مصاحبه درباره جمعیت و خانواده، فضای مجازی و البته جنجال اخیر خواننده لس آنجلسی صحبت کرده است که متن کامل آن را به نقل از ایسنا می خوانید.

***

*فکر می کنید اقدامات مجلس یازدهم در این چند ماهه به چه میزان کارآمد بوده و آیا مجلس در آغاز کار خود به فکر معیشت مردم و اقشار محروم نیز بوده است؟

یکی از اقدامات بسیار ارزشمند مجلس یازدهم توجه به مباحث معیشتی مردم به عنوان یک دغدغه بود، لذا در بسیاری از گفت و گوها و مصوبات توجه به اقشار محروم و آسیب پذیر را سرلوحه کار خود قرار داد و گام های خوبی هم در آغاز به عنوان حسن آغاز اقدامات خود برداشت.

اقدام ارزشمند دیگر تصویب طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها بود، خوشبختانه موضع قاطع مجلس یازدهم در مقابل روش های معمول ایالات متحده آمریکا در حوزه انرژی هسته ای‌ با هدف لغو تحریم ها به عنوان خواسته ای جدی مطرح شد، در واقع مجلس این مهم را پیش شرط هرگونه گفت و گو عنوان کرد و فرصتی دوماهه برای اینکه دولت بتواند بر اساس مصوبه مجلس قاطع و محکم در برابر جبهه استکبار بایستد تعیین کرد، این تصمیم راهبردی مجلس به عقیده من یک نکته بسیار درخشان در کارنامه مجلس است که هم آمریکا و هم اتحادیه اروپا را به تامل و تفکر وا داشت، در واقع به تعبیر مقام معظم رهبری آنها دریافتند که دیگر دوران بزن و دررو نیست.

بلافاصله با موضوع گیری مجلس مسیر به سمت سلوک عزتمندانه جمهوری اسلامی تغییر کرد، تجربه نشان داده است که هزینه سازش برای ما خیلی سنگین است،هرگاه مقداری نرمش نشان دهیم گستاخی و جسارت آن ها افزایش پیدا می کند، برای مثال در بحث برجام آن ها فقط به صورت یک سویه از ما توقع داشتند، مجلس یازدهم هم دیگر تمایل نداشت که تجربه تلخ برجام تکرار شود، بر همین اساس با تصمیم راهبردی که مورد حمایت مقام معظم رهبری هم قرار گرفت باری دیگر پرچم عزت و اقتدار نظام اسلامی ایران بر بام جهان به اهتزاز درآمد.

*اقدامات مجلس در حوزه فرهنگی‌چگونه رقم خورد؟ سرانجام طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده به کجا رسید؟

مجلس در حوزه فرهنگی دو اقدام ارزشمند را با محوریت کمیسیون فرهنگی در دستور کار قرار داد، یکی از این مباحث موضوع جوانی جمعیت و حمایت از خانواده بود، در روزهای آغازین شروع به کار مجلس مقام معظم رهبری انتظارات خود را از مجلس در دوبخش اقتصاد و فرهنگ ترسیم فرمودند، در حوزه فرهنگ سرلوحه انتظارات ایشان هم بحث جمعیت و تعالی خانواده بود، خوشبختانه کمیسیون فرهنگی با جدیت به این موضوع ورود کرد و با پیگیری، اصلاحات و تغییرات طرحی که مقدمات آن در مجلس دهم فراهم شده بود، اقدامات خوبی را در این مسیر اعمال کرد.

نشست های تخصصی فراوانی با نهادها، سازمان ها، تشکل های مردم نهاد که در حوزه خانواده و جمعیت فعال بودند برگزار کردیم، پس از نشست های فراوان از دستگاه های مرتبط دعوت و نقطه نظرات آن ها را استماع کردیم، اما برای اینکه این طرح به کمال بیشتری برسد با مجوز مجلس کمیسیون ویژه ای متشکل از 9 کمیسیون تخصصی شکل گرفت، این مجموعه تخصصی تحت عنوان کمیسیون مشترک در حدود 72 جلسه طرحی 72 ماده ای آماده کرد که اکنون در دستور کار صحن علنی قرار دارد و امیدواریم هرچه سریع تر مصوبه نهایی آن را شاهد باشیم.

به عقیده بسیاری از صاحب نظران این طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده یکی از کارهای مانا و ارزشمند مجلس یازهم است، در این طرح سعی شده است که موانع پیش روی ازدواج، فرزندآوری و تشکیل خانواده رفع شود، ما به جمعیتی جوان و توانمند نیاز داریم و باید بپذیریم که جمعیت در معادلات سیاسی و اجتماعی یکی از مولفه های مهم قدرت محسوب می شود، بر همین اساس ما در افق پیش رو بیش از هر موضوعی به جمعیت جوان، پرانرژی و پویا نیاز داریم که این طرح هم پاسخگوی این نیاز اساسی ما خواهد بود.

بحث بعدی در حوزه فرهنگ که در دستور کار ما قرار دارد طرح پیوست فرهنگی لوایح و طرح ها در مجلس شورای اسلامی است، مقام معظم رهبری چندین سال پیش بر ضرورت پیوست فرهنگی پروژه های بزرگ ملی در حوزه های عمرانی، اقتصادی، اجتماعی تاکید فرمودند، اکنون قرار است مجلس آغازگر این راه باشد تا به تدریج با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی بتوانیم از آن به عنوان یک طرح جامع فراگیر استفاده کنیم.

بحث دیگر حوزه فرهنگی مدیریت فضای مجازی و سامان دهی این حوزه است که طرح اولیه این بخش نیز با همکاری مرکز پژوهش ها آماده شده است، امیدوارم کار بررسی آن ادامه پیدا کند.

*نگاه و هدف مجلس و کمیسیون فرهنگی‌ از ورود به حوزه فضای مجازی چیست؟

متاسفانه کنترل دقیقی بر فضای مجازی ما وجود ندارد، مسئولیت ها در این حوزه مقداری پراکنده شده و لازم است ساماندهی مجددی در این حوزه شاهد باشیم، به گونه ای که مسئولیت مشخصی در این حوزه در مقابل فعل و انفعلات فضای مجازی پاسخگو باشد، تمام دغدغه این طرح این است که کار بر محور شبکه ملی اطلاعات که مورد انتظار مقام رهبری است پیگیری شود، بر همین اساس معتقدیم پیام رسان های داخلی باید تقویت شوند تا بتوانند زمینه رضایت کمی و کیفی کاربران خود را فراهم کنند.

*آیا این اقدام مجلس انقلابی با افزایش محدودیت ها و فیلترینگ بیشتر در فضای مجازی همراه خواهد بود؟

با آغاز بررسی این طرح برخی از رسانه ها همین برداشت را داشتند، ولی نگاه مجلس شورای اسلامی اینگونه نیست، ما باید زمینه تحقق شبکه ملی اطلاعات را در کشور فراهم کنیم، اگر این موضوع محقق شود هر حوزه ای در جایگاه خود نقش آفرینی خواهد کرد، نگاه و اولویت ما در حوزه فضای مجازی نگاه سلبی نیست بلکه نگاه ایجابی است، البته باید این واقعیت را بپذیریم که ما باید در کنار هر بایدی نبایدی هم داشته باشیم، نمی توانیم فضای مجازی را رها کنیم، تصور کنید در حوزه قوانین راهنمایی رانندگی برای حفظ سلامت جامعه محدودیت هایی وجود نداشته باشد که این سلامت جامعه را به خطر می اندازد.

اینکه فضای مجازی ما هیچ محدودیتی نداشته باشد به لحاظ عقلی پذیرفته شده نیست، در پیشرفته ترین کشورها وقتی سلامت اخلاقی جامعه مورد تهدید قرار می گیرد حاکمیت خود را موظف می داند تا محدودیت هایی را تعریف کند، این حاکمیت نمی تواند بی تفاوت باشد، البته این هم اشتباه است که تصور کنیم صرفا با ایجاد محدودیت می توان فضای مجازی را کنترل کرد، اینگونه نیست، اولویت مجلس هم بر بخش ایجابی قرار دارد یعنی ما باید پیام رسان های داخلی را به میزانی تقویت کنیم تا زمینه کوچ کاربران از پیام رسان های خارجی به پیام رسان های داخلی فراهم شود.

زمانی که ما کیفیت خدمت رسانی پیام رسان های داخلی را افزایش دهیم تا کاربر ما بتواند به نیازهای اساسی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مسائل مربوط به اوقات فراغت خود در پیام رسان های داخلی آن هم با کیفیت مطلوب و در چارچوب مسائل قانونی و اخلاقی پاسخ دهد، این دغدغه جدی ما است، اما نگاه سلبی هم باید در حد ضرورت باشد، در برخی موارد همچون قوانین راهنمایی رانندگی برای حفظ سلامت جامعه محدودیت موضوع بدی نیست، اگر محدودیت های راهنمایی رانندگی نباشد تهدیداتی را به دنبال خواهد داشت، فضای مجازی نیز همینگونه است، متاسفانه امروزه فضای مجازی در برخی موارد به قتلگاه نسل جوان تبدیل شده است، حاکمیت هم نمی تواند نسبت به این موضوع بی تفاوت باشد.

استانداردهای استفاده از این فضا باید در این طرح مجلس تعریف شود تا بخش ایجابی تقویت شود و بتوانیم با استفاده از توانمندی های فنی که نسل جوان ما دارای آن است شاهد یک تحول و شکوفایی بیشتری در فضای مجازی باشیم، امروزه خیلی از مسائل جدی زندگی در فضای مجازی رقم می خورد و فضای حقیقی را تحت الشعاع خود قرار داده است، میزان مراجعه مردم به فضای مجازی بیشتر از تلویزون و صدا و سیما است پس ما نمی توانیم نسبت به این موضوع بی تفاوت باشیم، ما وظیفه داریم در قبال این بستر گسترده ای که پیش روی جامعه ما گشوده شده به استانداردها، سلامت جامعه، اخلاق و حفظ ارزش ها توجه کنیم، تاکید ما بر این است که با رعایت تمامی این اصول فضای مجازی را تقویت کنیم.

*اخیرا اتفاق بحث برانگیزی در حوزه فضای مجازی رخ داد، یک خواننده لس آنجلسی از تصاویری مستهجن در موزیک ویدئو خود استفاده کرد، با انتشار این تصاویر در فضای مجازی، خیلی ها مقصر اصلی را این بستر اینترنتی عنوان کردند، آیا تحلیل شما هم اینگونه است؟

خود فضای مجازی یک بستر است، خود این بستر و فضا مقصر نیست، نمی توانیم بگوییم سینما یا تلویزیون خوب نیست، این ها صرفا ظرف انتقال پیام هستند، بستگی دارد که ما این فضا را چگونه مدیریت کنیم، نوع نگاه حاکم بر مدیریت این فضا خیلی مهم است، فضای مجازی ما هم باید پیوست فرهنگی داشته باشد، هر کشوری یک فرهنگ، یک ارزش، آداب و سنت خاص خود را دارد، ما نباید ارزش ها را نادیده بگیریم، امروزه متاسفانه جبهه مخالف انقلاب اسلامی، دشمنان و بیگانگان تلاش می کنند به اشکال مختلف میزان پایبندی به ارزش های فرهنگی میهن اسلامی را در ما کمرنگ کنند، در این بخش، فضای مجازی هم در حفظ این ارزش های اصیل و هم در تضعیف آن ها می‌تواند نقش مهمی داشته باشد،علت اصلی موضوعی که به آن اشاره شد را می توان در نوع نگاه به مدیریت فضای مجازی جست و جو کرد.

موضوع دیگر بحث تولید محتوا است؛ نگاه ما در این حوزه باید عمیق تر باشد و وقت بیشتری به آن اختصاص دهیم. به هر جهت باید بپذیریم که جامعه ما به ویژه نوجوانان و جوانان تنوع طلب هستند و علاقه دارند مسائل متنوع و جذابی در فضای مجازی مشاهده کنند، پس پیام ما باید با شیوه های جذاب و دارای کشش و با رعایت اصول اخلاقی ارائه شود، اگر این کار را انجام ندهیم ممکن است دیگران محتوای مسموم خود را با جاذبه بالا در اختیار این نسل جوان قرار دهند.

میان کشش و کوشش رابطه معناداری وجود دارد، پس ما باید کاری کنیم که محتوای فضای مجازی ما ضمن رعایت اصول و استانداردها برای جوان و نوجوان کشش داشته باشد، اگر این کشش ایجاد شود قطعا برای بهره مندی از آن کوشش هم ایجاد می شود. اگر این کار انجام نشود ممکن است قلمرو نگاه جوان ما به جایی معطوف شود که کشش دارد ولی محتوای آن مسموم باشد، اگر چه جوان در آن زمان متوجه موضوع نیست ولی زمانی مسمومیت را احساس می کند که خیلی دیر شده است.

باید این واقعیت را بپذیریم که هجمه های فراوانی علیه ارزش های اخلاقی ما وجود دارد، ما در حوزه فضای مجازی به جهت امکانات با بیگانگان قابل قیاس نیستیم، آن ها از تمام ظرفیت خود برای دعوت جامعه ما به سقوط استفاده می کنند، معمولا دشمنان ما در اندیشه صعود ما نیستند بلکه در اندیشه سقوط ما هستند و برای تحقق این هدف خود از ظرفیت فضای مجازی استفاده می کنند، هدف اصلی آنها تخریب باورها، ارزش ها و سست نمودن اعتقادات جامعه ما است، ما هم نمی توانیم صرفا تماشاگر این عرصه ها باشیم، ما باید بتوانیم محتوای دینی، مذهبی، اخلاقی و ارزش های ایران اسلامی را در این فضا با زیباترین روش ها ارائه بدهیم، این مهم شدنی است البته باید در اولویت قرار بگیرد.

البته ما نمی توانیم اکنون خودمان را با کشورهایی مقایسه کنیم که خیلی پیشتر از ما به این تکنولوژی فضای مجازی دست پیدا کردند، البته امروز با توجه به قابلیت ها و ظرفیت های جوانان این مرز بوم به نظر اگر نوع نگاه مدیران به این سمت بیشتر معطوف شود ما می توانیم پاسخ شایسته ای به خیلی از نیازها فرهنگی، اجتماعی، سایسی، اقتصادی و تجاری جوانان ارائه بدیم.

نمونه آن شبیه خون فرهنگی که حضرت آقا پیشتر به آن اشاره داشتند در همین موضوع قابل مشاهده است، موضوع خواننده لس آنجلسی که به آن اشاره کردید دقیقا با هدف تخریب وضعیت فرهنگی و اجتماعی جوامع دینی شکل می گیرد.