کدام زندانیان سیاسی و امنیتی در لیست عفو رهبری قرار دارند؟

اعتمادآنلاین| زندانیانی که نتوانسته‌اند از طریق دادگاه و مجاری قانونی عادی، از حبس رهایی یابند یا با تخفیف در مجازات‌شان مواجه شوند، «عفو» همیشه یکی از روزنه‌های امیدشان است و شاید به همین دلیل است که تقریبا هر ساله و نزدیک مناسبت‌هایی مذهبی، رهبری بنا به اختیارات خود با عفو برخی محکومان موافقت می‌کنند. وکلا و خانواده محکومان نیز از طرق مختلف برای قرارگیری محبوسان‌شان در این فهرست اقدام می‌کنند.

به گزارش اعتماد، طول سال‌های گذشته اما باوجود عفوهای متعددی که صورت گرفته، زندانیان سیاسی و محکومان امنیتی همواره از حضور در فهرست عفوشدگان محروم بودند. قانونی نانوشته که سبب شده بود محکومان امنیتی و زندانیان سیاسی اساسا مشمول عفو قرار نگیرند؛ عرف و رویه‌ای که با حضور سیدابراهیم رییسی بر کرسی دستگاه قضایی تغییر کرد و در مدت حضور 2 ساله رییسی راس قوه قضاییه، 4 بار محکومان امنیتی امکان حضور در فهرست عفوشدگان را داشته‌اند. نکته قابل‌تامل اما اینجاست که دستگاه قضایی باز هم براساس قانون نانوشته‌ای دیگر و با توجه به آنچه آن را محفوظ نگاه‌داشتن اسامی عفوشدگان می‌خوانند، فهرست عفوشدگان را به‌صورت رسمی و عمومی اعلام نکرده است.

این قاعده حتی پس از قرار گرفتن نام زندانیان سیاسی و امنیتی در فهرست عفوشدگان هم ادامه پیدا کرد و دستگاه قضایی تنها به اعلام اینکه محکومان امنیتی هم در لیست عفوشدگان قرار داشتند، اکتفا کرده و در ادامه با انتشار خبر عفو شدن برخی محکومان از سوی خود زندانیان، خانواده‌ها یا وکلای‌شان مشخص می‌شد که آنها مشمول عفو قرار گرفته‌اند. عدم اعلام اسامی اما مشکلاتی را به وجود آورده است؛ چنانچه اسفندماه 99، فرزانه زیلابی، وکیل علی نجاتی از کارگران هفت‌تپه اعلام کرد با وجود اینکه این کارگر مورد عفو قرار گرفته اما حالا دستگاه قضایی تصمیم گرفته عفو را لغو و این کارگر را دوباره به زندان بفرستد. یا در موردی دیگر، در عفو اعلامی آبان‌ماه سال گذشته، دستگاه قضایی اعلام کرد که «اکثریت معترضان آبان‌ماه 98» مورد عفو قرار گرفته‌اند اما به ‌دلیل عدم انتشار فهرست عفوشدگان، مشخص نشد تعداد معترضان آبانی عفو شده چند نفر بوده یا اسامی چه کسانی در آن فهرست قرار داشته است.

حال دستگاه قضا بار دیگر در جریان انتشار خبری که از عفو برخی محکومان به ‌مناسبت نیمه شعبان و سالروز جمهوری اسلامی ایران حکایت داشت، اعلام کرده که اسامی 100 نفر از معترضان آبان‌ماه 98 در این فهرست قرار دارند. موضوعی که بار دیگر افکار عمومی و مطلعان از پرونده‌های معترضان آن حوادث را با این پرسش مواجه کرد که چرا دستگاه قضایی، با وجود اقدام مثبت و موثر خود در قرار دادن زندانیان سیاسی و محکومان امنیتی در فهرست عفوشدگان، نام آنها را به صورت عمومی اعلام نمی‌کند تا از شائبه‌ها جلوگیری شود! این‌بار اما در پی پیگیری‌های خبرنگار اعتماد، اسامی 39 نفر از عفوشدگان اخیر در اختیار این روزنامه قرار گرفته است. براساس فهرستی که یک منبع موثق جهت انتشار در اختیار «اعتماد» قرار داده، 7 نفر از فعالان کُرد که با اتهامات امنیتی مواجه بودند و 32 نفر از معترضان آبان‌ماه 98 که در تهران بازداشت شده و در زمره زندانیان سیاسی قرار داشتند، مورد عفو قرار گرفته‌اند.