بی‌دلیل به خاورمیانه باتلاق نمی‌گویند!

اعتمادآنلاین| احمد زیدآبادی نوشت:

ملک‌عبدالله پادشاه اردن در تماس تلفنی بشار اسد با وی، از لزوم تحکیم روابط دو "کشور برادر" سخن گفته است.

این مکالمه نخستین تماس پادشاه اردن با بشار اشد پس از حدود یک دهه جنگ داخلی در سوریه به شمار می‌رود. اردن اخیراً مرزهای خود را با سوریه نیز بازگشایی کرده و تجارت با آن کشور را از سر گرفته است.

اقدام اردن را می‌توان گام مهمی در روند عادی‌سازی روابط کشورهای عرب منطقه با دولت اسد توصیف کرد. عادی‌سازی رابطه کشورهای عرب با سوریه به معنای پذیرش بقای اسد در قدرت از طرف سران منطقه است.

بقای بشار اسد را به حمایت نظامی ایران و روسیه از رژیم او نسبت می‌دهند. گرچه این موضوع واقعیت دارد اما عامل اصلی تداوم سیطره بشار بر سوریه را به نظرم باید در فقدانِ آلترناتیو معتبر و مورد اعتمادِ جامعه جهانی در بین اپوزیسیون آن کشور جستجو کرد.

عمده گروه‌های خواهان براندازی نظام بعثی سوریه، نیروهای اسلامگرایی بودند که ملایمترین آنها اخوان‌المسلمین بود. به همین دلیل نیز نه فقط بسیاری از کشورهای مخالف نظام اسد در حمایت مؤثر از آنها دچار تردید شدند بلکه بخش بزرگی از مردم عادی سوریه هم که زندگی در یک نظام سکولار و برخورداری از آزادی‌های اجتماعی ناشی از آن را به خوی توتالیتر یا شبه‌توتالیترِ گروه‌های اسلامگرا ترجیح می‌دادند در کنار اسد ماندند و او را رها نکردند.

عادی‌سازی روابط کشورهای عرب با دولت سوریه به نظرم خبر چندان خوبی هم برای جمهوری اسلامی نیست هر چند که محافل رسمی در تهران، آن را به عنوان پیروزی خود قلمداد کنند. دلیل این موضوع نوع آرایش و صف‌بندی‌های سیاسی در خاورمیانه است.

در واقع نزدیکی اسد به کشورهای عرب، به طور طبیعی او را گامی از ایران دورتر می‌کند. حتی می‌توان گفت که کشورهای عرب به منظور دور کردن اسد از ایران روند عادی‌سازی رابطه با او را در پیش گرفته‌اند. با این حال، روشن است که رابطه تهران - دمشق به هیچوجه خصمانه نخواهد شد، اما احتمال اینکه این رابطه به شرایط قبل از جنگ داخلی سوریه برگردد، بسیار است.

در آخر اینکه نوعی جنون سیاسی کور و یکسره معطوف به کسب و حفظ قدرت، بسیاری از شهرهای سوریه بخصوص شهر زیبا و باستانی حلب را در جنگی بی‌رحمانه و بی‌سرانجام با خاک یکسان کرد و نهایتاً هیچ نوع تغییر سیاسی معناداری هم به وقوع نپیوست و اسد بر جای خود ماند با کشوری ویران و میلیون‌ها آواره و صدها هزار کشته و جامعه‌ای هزاران درجه بدبخت‌تر از گذشته!

بی‌دلیل به خاورمیانه باتلاق نمی‌گویند!