قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده چه عواقبی دارد؟/ فرزانه ترکان: اگر قرار بر افزایش جمعیت است، باید جمعیت سالم در کنار اقتصاد سالم باشد

اعتمادآنلاین| طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» هفته گذشته به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. طرحی که نمایندگان آن را راهکاری برای بالا رفتن جمعیت و تشویق مردم به فرزندآوری به شمار می‌آورند، اما منتقدان جدی خود را دارد. بسیاری معتقدند این طرح با نگاه پوپولیستی به مسائل جمعیتی به جای اینکه راهکار باشد، ممکن است صرفاً شبیه یک مُسکن موقت عمل کند. این کار عواقب و آسیب‌هایی هم در پی خواهد داشت که به آنها بی‌توجهی شده است.

بر همین اساس برنامه «تیتر امروز» اعتمادآنلاین در بررسی «عواقب قانون شدن طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» به سراغ فرزانه ترکان، پزشک و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، رفته‌ است تا نظر و تحلیل او را در این باره جویا شود. متن کامل صحبت‌های فرزانه ترکان را در ادامه می‌خوانید و می‌بینید.

***

بحثی که تحت عنوان حمایت از خانواده در مجلس یازدهم طرح و تبدیل به قانون شد، طرحی فاقد منطق، نگاه کارشناسی و بدون تدبیر و تعقل است. نمونه این رفتارها و صحبت‌ها را در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری و در مشاجرات انتخاباتی سال جاری نیز دیدیم. مکرراً مسائلی طرح می‌کردند و قول‌های بی‌پایه و اساس و وعده‌های سرخرمن می‌دادند، اما به ریشه واقعی مشکلات که عمدتاً اقتصادی است و علت اصلی مشکلات اقتصادی نیز به مناسبات سیاست خارجی بازمی‌گردد بی‌اعتنایی می‌شد. آمار پایین ازدواج در کشور و کم شدن نرخ فرزندآوری در شهرهای بزرگ، همه ریشه در مشکلات اقتصادی کشور دارد و اینکه بخواهیم با اعدادی مشابه 10 میلیون تومان و 20 میلیون تومان خانواده‌ها را تشویق به فرزندآوری کنیم نشان از ماهیت پوپولیستی این طرح دارد. پیش از این مدیریت بر مبنای اعانه دادن به مردم امتحان پس داده و مشابه تصمیم توزیع یارانه نقدی در هدفمندی یارانه‌هاست.

اگر رشد اقتصادی در کشور به میزان قابل قبولی برسد و مردم بتوانند با کار و چرخاندن مشاغل خود درآمدهای مورد نیاز را به دست آورند، خودشان درباره وضعیت تاهل و تعداد فرزندان‌شان بازنگری کرده و تصمیم می‌گیرند. خانواده‌ها امروز با جوان‌هایی زندگی می‌کنند که به‌رغم فارغ‌التحصیلی از دانشگاه‌های معتبر، بیکار در خانه‌های پدری روزگار می‌گذرانند و سربار خانواده‌ها هستند. حال با این وضع با چه منطقی قانون‌گذاری صورت می‌گیرد که جوان بیکاری با رقم جزئی وام و اعانه به هر قیمتی ازدواج کند و به هر قیمتی هم بچه‌دار شود. کسانی که بر این اساس قانون‌گذاری می‌کنند از بطن جامعه دور هستند و از فقر، فساد و فحشای موجود در جامعه یا بی‌خبرند یا خود را به بی‌خبری زه‌ادند.

مواردی که در این طرح آمده، از جمله حذف غربالگری اجباری یا مبحث مربوط به محدودیت دسترسی به لوازم پیشگیری از بارداری، پایه و اساس کارشناسی ندارد. من در دوران همکاری با سازمان بهزیستی کشور شاهد بودم در استان‌های محروم و شهرهای کوچک نرخ زادوولد کودکان معلول جسمی و ذهنی تا چه اندازه بالاست چراکه خانواده‌ها اهمیت غربالگری را دست‌کم می‌گرفتند. در سال‌های اخیر با اجباری شدن غربالگری در جهت کاهش این نرخ زادوولد و توسعه این فرهنگ حرکت می‌کردیم که متاسفانه دوباره این قانون تصویب شد. اگر قرار بر افزایش جمعیت است، باید جمعیت سالم در کنار اقتصاد سالم باشد. در شرایطی که مردم برای تامین و سیر کردن شکم زن و فرزندان خود درگیر مشکل هستند، تشویق آنها به فرزندآوری جرم و جنایتی بزرگ است. همچنین اگر در خانواده‌هایی که مشکلات ژنتیکی مسبوق به سابقه بوده اجبار غربالگری را حذف کنیم، روزبه‌روز زادوولد بچه‌های معلول در جامعه بیشتر می‌شود که این به خودی خود هزینه مالی و روانی نیز برای دولت و جامعه به بار خواهد آورد.