طرح شفافیت در جلسه «غیرعلنی» هم به نتیجه نرسید!

اعتمادآنلاین| ‌شرق نوشت: نمایندگان مجلس که بعد از ماه‌ها، طرح شفافیت آرای نمایندگان را به صحن آورده بودند، ترجیح دادند برای رسیدن به توافقی که موجب نهایی‌شدن طرح شود، جلسه غیرعلنی برگزار کنند؛ هرچند در این جلسه غیرعلنی به توافقی برای رأی‌گیری استمزاجی هم نرسیدند و طرح به کمیسیون مربوطه برگشت خورد. به این ترتیب جلسه‌ غیرعلنی صحن برای شفاف‌شدن عملکرد بهارستان‌نشینان بی‌نتیجه ماند.

نیمه بهمن سال گذشته بود که کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان در نوبت رسیدگی قرار گرفت و با مخالفت نمایندگان انقلابی تصویب نشد. در آن جلسه الیاس نادران در جریان بررسی این طرح که جزء مخالفان آن نیز بود، گفته بود: «مشکل امروز مجلس رفتار دوگانه‌ای است که نمایش شفافیت می‌دهیم و پنهان‌کاری می‌کنیم. دیروز جمع کثیری از همکاران ما تقاضای رأی علنی و با ورقه راجع به کلیات گزارش کمیسیون تلفیق بودجه کردند، اما دبیر محترم هیئت‌رئیسه گفتند رئیس محترم مجلس به مصلحت نمی‌داند. چه شد که دیروز شفافیت آرا بد بود و امروز شفافیت آرا خوب شده است؟ این‌گونه نمی‌شود شفافیت داشت. شفافیت این است که آنچه را گردش مالی ماست و مردم باید بدانند، بگوییم. در همین جلسه غیرعلنی امروز برای جلب آرا، همکاران اعلام کردند این طرح دوفوریت خواهد شد. چرا دوفوری؟ برای اینکه پخته شود. طرحی که 9 ماه در مجلس مانده است و پخته نشده، کی باید پخته شود؟».

محمد باقری، نماینده مردم بناب، در مخالفت با این طرح پا را فراتر از یک نقد ساده گذاشته و گفته بود: «این طرح پوپولیستی و عوام‌فریبی است. این طرح حاوی تبصره‌هایی است که طرح را از شفافیت خارج می‌کند و عقلانیت را از مجلس خواهد گرفت. با تصویب این طرح، منافع ملی را زیر سؤال خواهیم برد. ما مدافع شفافیت هستیم، اما با بسترهای مناسب. تا زمانی که احزاب قوی نباشند، نمایندگان منافع منطقه‌ای را بر منافع ملی ترجیح می‌دهند. گروه‌های فشار در شهرستان‌ها، فشار می‌آورند که این طرح تصویب شود». در نهایت هم زمان رأی‌گیری مشخص شد نگاه اکثریت مجلس گریز از شفافیت است و تا آن زمان فقط شعار شفافیت داده‌ بودند؛ هرچند انتقادها به تصمیم مجلس، موجب تلاش مجدد نمایندگان موافق طرح برای بازگشت به صحن شد. طرح اصلاح شد و با پیش‌بینی راهکارهای قانونی برای جلسات غیرعلنی کمیسیون‌ها و حتی جلسات صحن و همچنین رأی‌گیری مخفی شرایط تصویب آن فراهم شد. حتی با وجود مواد و تبصره‌های مختلفی که می‌تواند نگرانی‌ها از شفافیت عملکرد نمایندگان را رفع کند، همچنان امید زیادی برای تصویب آن وجود نداشت و همین امر سبب شد دیروز جلسه غیرعلنی برگزار شود تا شرایط برای تصویب در جلسه علنی فراهم شود. بااین‌حال، در نهایت تصمیم بر آن شد که طرح برای بررسی بیشتر به کمیسیون بازگردد و فعلا خبری از رأی‌گیری در صحن نخواهد بود.

سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در توجیه تصمیم جدید مجلس نیز گفت: با توجه به اینکه نمایندگان بر این امر معتقد بودند که طرح شفافیت پس از تصویب در مجلس به دیگر نهادها نیز تعمیم پیدا کند، در جلسه غیرعلنی امروز مقرر شد ما به جای این کار، طرح جامع‌تری را در نظر بگیریم که نهادها و تمامی دستگاه‌ها را تعمیم بدهد. سیدنظام‌الدین موسوی در رابطه با زمان رسیدگی به طرح در صحن علنی هم گفت: با توجه به اینکه ریاست مجلس شورای اسلامی و بخش عمده‌ای از نمایندگان خواهان این هستند که موضوع شفافیت به‌زودی در دستور کار مجلس قرار بگیرد، این جلسه برگزار و ‌نظرات و مطالب موافق و مخالف نمایندگان استماع شد. در نهایت تصمیم بر این شد که کمیسیون آیین‌نامه به‌عنوان محور این موضوع در این خصوص کار کند و نظر و پیشنهادهای بخش‌ها و کمیسیون‌های دیگر نیز گرفته ‌شود. بعد از اینکه کلیات طرح به مجلس بیاید، جزئیات طرح نیز بررسی خواهد شد و بررسی آن دو شوری خواهد بود.

‌در همین رابطه، احمد علیرضابیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به جلسه غیرعلنی صبح دیروز مجلس اظهار کرد: جلسه غیرعلنی مجلس درباره طرح شفافیت آرای نمایندگان بود که آقای بحرینی رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس، مخالفان و موافقان و همچنین آقای قالیباف درباره این طرح نکاتی را مطرح کردند. وی با اشاره به گزارش و اظهارات رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس اظهار کرد: نمایندگان مخالف معتقد بودند شفافیت آرا در رابطه با موضوعاتی مانند مسائل قومی، صنفی یا رأی به افراد برای نماینده ایجاد دردسر می‌کند که آقای بحرینی توضیح داد در این طرح محرمانه‌بودن یک موضوع به هیئت‌رئیسه موکول شده است و هیئت‌رئیسه تشخیص می‌دهد که رأی درباره این موضوعات محرمانه باشد یا نباشد. نماینده تبریز ادامه داد: رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس همچنین عنوان کرد که لایحه‌ای نیز تحت عنوان شفافیت از سوی دولت به مجلس ارائه شده که در یک کمیسیون مشترک در حال بررسی است.

علیرضابیگی در ادامه با اشاره به اظهارات مخالفان طرح شفافیت آرای نمایندگان در جلسه غیرعلنی، عنوان کرد: مخالفان معتقد هستند این طرح اسباب تضعیف مجلس را فراهم خواهد کرد و اصطکاک با گروه‌های مختلف را به‌دنبال دارد و همچنین باعث تأثیرگذاری افراد بر نمایندگان خواهد شد و گروه‌های مختلف تلاش خواهند کرد نماینده را از نظرات خودشان متأثر کنند. وی با اشاره به ‌نظرات موافقان طرح مذکور ادامه داد: موافقان عنوان کردند که در عصر فناوری اطلاعات و انقلاب ارتباطات نمی‌توان موضوعی را از مردم مخفی نگه‌ داشت و طرح شفافیت باعث اعتبار مجلس می‌شود و حتی رأی به افراد هم نباید پنهان باشد و نماینده باید به وکلای خود توضیح دهد چرا به وزیری رأی مثبت یا منفی داده است. نماینده تبریز با بیان اینکه در ادامه نیز آقای قالیباف توضیحاتی را مطرح کرد، گفت: «رئیس مجلس گفت شفافیت لازمه امروز کشور است و مجلس شفاف‌ترین نهاد کشور است و شفافیت کل سیستم و نظام باید از مجلس آغاز شود، بنابراین مجلس باید این وظیفه خطیر خود را انجام دهد و سپس شفافیت را از سایر دستگاه‌ها به‌طور جد طلب کند». علیرضابیگی با تأکید بر اینکه این طرح برای رسیدگی در جلسه علنی در سامانه مربوطه بارگذاری شده است، اظهار کرد: همچنین کارگروهی تشکیل شده تا با همراهی کمیسیون تدوین آیین‌نامه طرح شفافیت آرا را بررسی کنند که نظرات و گزارش این کارگروه نیز در بررسی طرح مذکور در جلسه علنی مدنظر قرار گیرد.

محمدصالح جوکار، دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با جزئیات جلسه غیرعلنی گفت: در این جلسه، نمایندگان نظرات خود را در رابطه با طرح شفافیت عنوان کردند، اما رأی‌گیری استمزاجی درباره این طرح در صحن مجلس انجام نشد. نماینده مردم یزد در مجلس اظهار کرد: جمع‌بندی جلسه دیروز این‌گونه بود که طرح شفافیت در کمیسیونی مورد بحث و بررسی بیشتر قرار گیرد و نتیجه آن به صحن مجلس ارائه شود، اما زمان مشخصی برای ارائه گزارش این بررسی‌ها به صحن مشخص نشد.