بحران اوکراین فرصت طلایی ایران در بازارهای انرژی است/ روس‌ها ایران را در چالش‌ها حفظ کردند و فرصت‌های همکاری با اروپا را ربودند

حمله نظامی روسیه به اوکراین در هفته‌های پایانی سال 1400 در معادلات سیاست خارجی ایران نقش مهمی داشت. معادلاتی که یک سر آن در برجام و سر دیگرش در روابط غیربرجامی ایران با غرب و آمریکا تاثیرگذار و نقش‌آفرین است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم، در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین با بیان این جمله که «صحنه تحولات اوکراین قابل پیش‌بینی بود» گفت: در شرایط فعلی، برای اولین بار از سال 1989 میلادی، یعنی برای نخستین بار از زمان فروپاشی دیوار برلین، بلوک غرب در مقابل روسیه عقب‌نشینی آشکاری را، که دارای تبعات متعدد است، صورت می‌دهد.

او درباره سرنوشت بحران فعلی نیز گفت: یکی از راه‌ها این است که کشورهای غربی و آمریکا باید بپذیرند خواسته‌های روسیه مبنی بر توقف گسترش ناتو به سمت شرق اجرایی شود که البته این تصمیم، شکست طرح مشارکت برای صلح ناتو تلقی می‌شود.

فلاحت‌پیشه درباره طرح «مشارکت برای صلح» ناتو نیز توضیح داد: این طرح در سال 1994 میلادی شکل گرفت و بر اساس آن ناتو از شرایط تدافعی خارج و تهاجمی شد و کشورهای مختلف دنیا می‌پذیرفتند که در ماموریت‌های نظامی تحت مدیریت ناتو عمل کنند و همکاری متقابلی شکل می‌گرفت. به این ترتیب در شرایطی که مشکل امنیتی پیش می‌آمد این کشورها نه به عنوان اعضای حاضر ناتو که به عنوان بخشی از طرح مشارکت برای صلح از نوعی حمایت لجستیک ناتو برخوردار می‌شدند.

بحران اوکراین زمان مناسب احیای جایگاه ایران در عرصه بین‌المللی انرژی است

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در تشریح واکنش‌های پوتین به پیشروی این طرح ناتو گفت: پوتین که می‌دانست با امپراتوری بیماری که از بوریس یلتسین-  رئیس‌جمهور اسبق روسیه- تحویل گرفته، نمی‌تواند در مقابل این موج بایستد خود را وارد بازی کشورهای غربی کرد به طوری که گروه هشت شکل گرفت و روسیه یکی از اعضای آن شد.

او تاکید کرد: روسیه از سازوکارهای بین‌المللی اقتصادی استفاده و جایگاه خود را به عنوان شاهراه انرژی در دنیا تثبیت کرد.

فلاحت‌پیشه در این باره توضیح داد: در همان زمانی که روس‌ها مرموزانه ایران را در یکسری از چالش‌ها حفظ می‌کردند، شاهد بودیم که فرصت‌های همکاری بین ایران و اروپا در زمینه انرژی مثل خطوط انتقال و فروش گاز را نیز ربودند.

او ادامه داد: در زمینه‌های اقتصادی نیز همین سیاست‌ها در پیش گرفته شد و وقتی روسیه به توانی رسید که از نظر اقتصادی می‌توانست پشتوانه مالی سیاست‌های تهاجمی خود را تامین کند، ابتدا کریمه را اشغال کرد و حالا حمله به اوکراین را در دستور کار قرار داده است.

سازوکارهای دفاعی و تهاجمی ناتو از این پس با مانع مواجه است

نماینده مجلس دهم همچنین تاکید کرد: چه یادداشت رسمی مدنظر روس‌ها توسط آمریکایی‌ها و ناتو درباره جلوگیری از گسترش ناتو داده شود و چه روس‌ها اوکراین را به عنوان بخشی از قلمرو خود تصرف کنند، این معنا را دارد که خیلی از سازوکارهای تهاجمی که ناتو در عرصه دفاعی و امنیتی در اروپای شرقی شکل داده بود، از این پس با منع مواجه خواهد شد.

فلاحت‌پیشه خاطرنشان کرد: از این به بعد، دنیا با ابرقدرت تازه‌ای به اسم روسیه مواجه است که همزمان با افول قدرت آمریکا روزبه‌روز شاهد رشد قدرت آن خواهیم بود.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم گفت: ایران باید در بحران انرژی دنیا، برای بازیابی جایگاه خود بهترین استفاده را ببرد.

ایران با جایگاه دوم مخازن گازی در دنیا کمتر از یک درصد تجارت این بازار را دارد

فلاحت‌پیشه بحران اوکراین را فرصت مناسب احیای برجام توصیف و تصریح کرد: در شرایطی که دنیا تشنه انرژی و نفت و گاز است، ایران باید به جای اینکه گرفتار وقت‌کشی‌های توام با لبخند ظاهری روسیه شود، بازارهای خود را بازیابی و گاز خود را سریع‌تر وارد چرخه انرژی دنیا کند.

او همچنین تاکید کرد: ایران از جایگاه دومین مخازن گازی در دنیا برخوردار است اما کمتر از یک درصد تجارت گازی دنیا با ایران انجام می‌شود و این یعنی ضعف مدیریت.

نماینده ادوار مجلس با بیان اینکه روسیه از چالش‌های ایران فرصت‌طلبانه سود برد تاکید کرد: ایران باید این فرصت را به رسمیت بشناسد و ضمن رفع مشکلات خود، به گونه‌ای عمل کند که در بحران انرژی دنیا، جایگاه خود را بازیابی کند.