چرا لاوروف به ایران سفر کرد؟

حشمت الله فلاحت پیشه نماینده پیشین مجلس در یک روزنامه نوشت:مباحث مختلفی درباره سفر آقای لاوروف به تهران مطرح شده و طبیعی است هنگام مراودات سیاسی، تحلیلگران تحلیل‌های مختلفی ارائه می‌دهند.

به گزارش خبرآنلاین، در شرایطی ایران میزبان لاوروف است که قطر عملا چهارمین قرارداد خودش را در حوزه گازی مشترک با ایران منعقد کرد. دو شرکت آمریکایی، یک شرکت فرانسوی و یک شرکت ایتالیایی با قطر قراردادهای عظیمی را امضا کردند که قطر در قالب آن سعی می‌کند جایگزین بخش اعظمی از گازی که روس‌ها انتقال آن به اروپا را منع می‌کنند، شود. کاری که ایران می‌توانست صورت دهد.

باید انتظارات برجامی از آقای لاوروف را کنار گذاشت. با این وجود ایران در قبال سفر آقای لاوروف چه می‌تواند بکند؟ معتقدم در این سفر به دنبال توافق تازه‌ای با روسیه حداقل در شرایط کنونی باید بود و یکبار دیگر باید نوع نگاه روسیه به روابط با ایران را سنجید و این پیشنهاد را مقامات ایران به روسیه بدهند.

بنابراین سفر لاوروف ربطی به موضوع برجام ندارد و موضوع برجام به جایی رسیده که فقط در یک توافق مستقیم یا غیرمستقیم بین مقامات ایرانی و آمریکایی امکان احیای برجام وجود دارد. به هر حال تجربه نشان داد که طرف‌های برجام هر کدام منافع خودشان را از شکست برجام گرفتند. ولی انتظاری که الان وجود دارد این است که در حالی سفر لاوروف به ایران انجام می‌شود که ایران و روسیه در بازار تحریمی‌ها نوعی رقابت غیرمستقیم را با هم شکل داده اند. انتظاری که به‌طور طبیعی در این شرایط وجود دارد این است که کشورهایی مثل ایران، روسیه، ونزوئلا، سوریه و در موارد خاص چین که هر کدام بخش‌های مختلفی از تحریم غرب و آمریکا را تجربه می‌کنند، به جای اینکه با هم رقابت کنند، یک بلوکی را شکل دهند که در این بلوک بتوانند با تحریم‌ها مقابله کنند و آسیب‌های تحریم را به حداقل برسانند.

این کاری است که به نظر می‌رسد اگر صورت بگیرد، حداقل در کوتاه مدت منافع جمهوری اسلامی ایران را تامین می‌کند. به عنوان مثال ایران می‌تواند از روسیه و چین انتظارداشته باشد که به عنوان عضو ششم گروه بریکس پذیرفته شود. گروه بریکس متشکل از کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است. پنج کشوری که 24 درصد گردش مالی و جمعیتی خارج از حوزه دلار و یورو را تشکیل می‌دهند، اخیرا هم برای شکل‌دهی به یک صندوق، شبیه صندوق بین‌المللی پول عمل کردند که پول‌های خودشان را که خارج از حوزه دلار و یورو است را تقویت کنند.

از این رو در چنین شرایطی اگر سفر لاوروف اثری برای جمهوری اسلامی داشته باشد، باید در این قالب مورد توجه قرار بگیرد. روسیه و ایران می‌توانند به جای اینکه در بازار تحریمی رقابت کنند، آنچیزی که الان در حوزه‌هایی مثل نفت و فولاد هست که عملا نفت تحریمی پرقدرت روسیه باعث شده که ایران بخشی از بازار خودش را به‌ویژه در رابطه با چین از دست بدهد، می‌توانند این شرایط را از حالت رقابت خارج کنند و بلکه بلوک ضدتحریم را شکل دهند و در این بلوک می‌توانند همکاری‌های مشترکی داشته باشند. و گروه بریکس یکی از آنهاست که اگر ایران هم به این گروه بپیوندد طبیعتا گروهی است که نه در مقابله بلکه در رقابت با دلار و یورو شکل گرفته است. ایران سال‌هاست درخواست عضویت در گروه بریکس را دارد.