روسیه بالاخره متحد ایران است یا رقیب؟/ چگونه مسکو با جنگ اوکراین فضای مذاکرات برجام را بر هم زد

پس از سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران این امید وجود دارد که بار دیگر مذاکرات احیای برجام از سر گرفته شود تا احیانا با اخذ نتیجه نهایی، تحریم‌های سنگین آمریکا بر ایران رفع شود اما در این بین تحرکات ضدایرانی رژیم صهیونیستی نیز مهم قلمداد می‌شود.

به گزارش نامه نیوز، مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی،  گفت: «شکست در عالم سیاست مطلق نیست؛ چه برای تهران و چه برای هر پایتخت دیگری. بازی‌های سیاسی سطوح مختلفی دارند و باید توجه داشت که کشورهای مختلف با گرایش‌های سیاسی متفاوتی با یک مقوله واحد روبه‌رو می‌شوند. آنچه برای غرب اعم از آمریکا و اروپا و کشورهای هم‌پیمان منطقه‌ای‌شان مشترک است، کنترل ایران در نظام بین‌المللی است و می‌خواهند در حوزه‌های هسته‌ای، منطقه‌ای و موشکی ایران را کنترل کنند تا هزینه‌های برخورد با ایران به وجود نیاید؛ به همین دلیل است که غرب تا جایی که امکان دارد سعی می‌کند از امکان حصول توافق با ایران سخن بگوید؛ مگر آنکه راهی باقی نمانده باشد. ایران هم همین موضع را دارد و با آنکه برخی نیروها روزگاری برجام را آتش می‌زدند یا می‌گفتند باید از ان‌پی‌تی خارج شویم اما می‌بینیم که همچنان مذاکرات را ادامه می‌دهیم. حتی مجلس مصوبه‌ای مبنی بر ضرورت خروج از پروتکل الحاقی تصویب کرد و وجه قانونی به این موضوع داد اما دیدیم که این مصوبه اجرا نشد و ایران همچنان در پروتکل الحاقی حضور دارد».

او ادامه داد: «طرفین مذاکره می‌کوشند امتیازات بیشتری برای خود بگیرند اما امروز برای آنکه توافقی حاصل شود، تهران و واشنگتن باید از مواضع خود عدول کنند. تا اینجای کار تهران نشان داده است که از برخی مواضعش کوتاه آمده است. به یاد داریم تا همین چندماه پیش گفته می‌شد باید تمام تحریم‌ها رفع شود، راستی‌آزمایی صورت گیرد و ضمانت اجرا هم اخذ شود اما اکنون می‌بنیم به صورت نسبی از این شروط کوتاه آمده‌اند و به احیای همان توافق 2015 با همان شرایط رضایت می‌دهند. آمریکا هم در مقطع کنونی باید امتیازاتی به ایران تا مذاکرات گامی به جلو رود».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر مذاکرات احیای برجام، بیان کرد: «به هر حال بحران انرژی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین بر جهان حاکم شده است و در این بین می‌بینیم کشورهای زیادی در بازار انرژی حضور دارند. اکنون عراق به بازار انرژی بازگشته است، آمریکا هم می‌خواهد در این میدان ایفای نقش کند و قطر هم سالانه میزان بالایی انرژی خود را به کشورهای دیگر به فروش می‌رساند و در همه این احوال ایران از بازار انرژی جهانی باز مانده است و از این جهت ضربات سنگینی به اقتصاد کشور وارد شده است».

مطهرنیا در پایان گفت: «ایران از نظر استراتژیک خود را را متعهد روسیه می‌داند اما از نظر اقتصادی روسیه در حوزه انرژی یکی از مهم‌ترین رقبای ایران است. روسیه حتی صادرات نفت و گاز خود به پکن را هم افزایش داده است و به وضوح با ایران رقابت می‌کند. پس باید گفت که بازار انرژی در مناسبات سیاسی از جمله مذاکرات تأثیر مهمی دارد و اصلا نمی‌شود گفت که یک متعهد سیاسی لزوما منافع اقتصادی ما را تأمین می‌کند».