می‌خواهند فشار اقتصادی را به حاشیه ببرند/ اینها باید توجه نیروهای همراه خود را هم به نحوی جلب کنند

محمد باقرزاده- مساله برخورد با پوشش زنان این روزها به بحث و جدلی برجسته تبدیل شده و در یک طرف فشار و برخوردهای گشت ارشاد شدت گرفته و در طرف دیگر اعتراض به این برخوردها شکل متفاوتی پیدا کرده است. در این شرایط، واکنش‌ها درباره این موضوع به جناح‌ها و گروه‌های سیاسی مختلف هم کشیده شده و برخی کارشناسان معتقدند که پوشش زنان از اساس جنبه سیاسی پیدا کرده است. «پروانه سلحشوری» جامعه‌شناس و نماینده پیشین مجلس که در یک سال گذشته کمتر مصاحبه یا اظهار نظری داشته است، در گفت‌وگویی کوتاه با اعتمادآنلاین به تحلیل این شرایط می‌پردازد. او معتقد است ریشه این برخوردها به شرایط کنونی اقتصادی برمی‌گردد و شدت گرفتن برخوردها را پوششی برای به حاشیه راندن وضعیت بغرنج فرودستان و حتی طبقه متوسط می‌‌داند.

*خانم سلحشوری این روزها گشت ارشاد، شیوه اجرا و برخورد آن با واکنش‌های فراوانی روبه‌رو شده و به نظر می‌آید برخوردها درباره حجاب هم شدت گرفته است. شما در حالت کلی با این رفتارها موافق هستید؟ دلیل شدت گرفتن این برخوردها را چه می‌دانید؟

به نظرم اساساً پرداختن به این موضوع، چه از طریق رسانه‌های داخلی و چه خارج و چه حتی از سوی خود اصولگرایان، بیشتر برای به حاشیه بردن مسائل اصلی کشور است. الان مسائل اقتصادی واقعاً تاب و توان مردم را گرفته است؛ همین چند روز پیش یک خانواده پنج نفره خودکشی کرده‌اند. به نظر من اینها مسائل اصلی هستند و باید برجسته شوند؛ کشوری که هر روز به سمت فقیرتر شدن می‌رود و مردم هم هر روز درمانده‌تر می‌شوند.

به نظرم باید به اینها فکر کرد، وگرنه این بحث حجاب مساله‌ای ۴۰ ساله است که هر چند وقت آن را به شکلی مطرح می‌کنند و دوباره فشار آن کم می‌شود. باید دید اینکه الان فشار اجتماعی را روی مردم زیاد می‌کنند، بیشتر به چه دلیل و با چه هدفی است؟ من فکر می‌کنم می‌خواهند مسائل اصلی را به حاشیه ببرند که ما درگیری‌ها و دغدغه‌های اصلی مردم و به‌خصوص طبقه فرودست را نبینیم، هرچند که این شرایط کمر طبقه متوسط را هم شکسته است. وقتی یک شانه تخم‌مرغ صد هزار تومان می‌شود، وقتی یک لیتر روغن بالای صد تومن شده، چه کسی می‌خواهد جواب مردم را بدهد؟ چه کسی مسئول این وضعیت است؟

به این دلایل فکر می‌کنم وقتی ما پروژه‌ای را تحت این عنوان باز می‌کنیم در این راستا قدم برمی‌داریم؛ ما باید این مساله را مطرح کنیم چرا در کشوری با این همه ثروت، درصد فقرا این‌قدر در حال افزایش است؟ چرا باید نه هوای سالم داشته باشیم، نه غذای سالم و نه آب سالم؟ الان از آن هرم مازلو، ابتدایی‌ترین مسائل را به دغدغه تبدیل می‌کنند. چرا تورم ما باید در دنیا بی‌سابقه باشد؟ چرا باید شادی مردم حداقل باشد؟ این چراها را پاسخ دهند.

*شما هم جامعه‌شناس هستید و هم اینکه در مجلس بودید و شاید از روند تصمیم‌ها و هدف برخی کارهای سیاسی دقیق‌تر آگاه باشید. برداشت شما این است که این شدت گرفتن برخوردها درباره حجاب، پوششی برای به حاشیه بردن فشارهای اقتصادی مردم است؟ این برداشت از سخن شما درست است؟

بله، یکی این است و نکته دوم هم این است که اینها باید توجه نیروهای همراه خود را هم به نحوی جلب کنند. برای همین متاسفانه اصل خود انسان‌ها و دین انسان‌ها ارزشی ندارد، اما چنین مساله‌ای را برجسته می‌کنند.

*شما فکر می‌کنید در این شرایط چه باید کرد؟ کمپین‌هایی از سوی گروه‌ها و دسته‌های مختلف هم راه افتاده است، پیشنهاد شما چیست؟

من فکر می‌کنم این اجتماع آبستن حوادث است و تحولات مسیر را خود را پیش می‌برند. حالا ممکن است این رفتار حاکمیت منجر به تغییری در حرکت جامعه و مسیر تحولات بشود که البته اینجا و ادامه بحث را نه من می‌توانم دقیق مطرح کنم و نه شما امکان انتشار دارید. معمولاً هم این سخنان به گوش مخاطبی که باید برسد، نمی‌رسد و کارایی خود را ندارد. بنابراین باید اجازه دهیم که در خود جامعه تغییر و تحول رخ دهد تا بتوانیم یک تحول بنیادین در سطح کلان ببینیم. همان صحبتی که در نطق آخر مجلس گفتم و باز تاکید می‌کنم که این جامعه همیشه یک بستر شورشی در خود دارد، به این دلیل که تحولات در خود جامعه و خود مردم رخ نمی‌دهد و تا این تحول بنیادین رخ ندهد در سطح کلان هم اتفاقی رخ نخواهد داد و هر حکومتی هم باشد تفاوتی ایجاد نمی‌شود. این مهم است که چندان به آن پرداخته نمی‌شود و اینکه الان شرایط برابری هم وجود ندارد و نمی‌شود مسائل را بررسی و باز کرد.