بعد از گذشت 34 سال از جنگ تحمیلی، هنوز بانک ژنتیکی برای شهدا وجود ندارد
کامل بودن بانک نمونه خانواده‌ها جهت حصول به انطباق ژنتیکی مورد تایید بسیار مهم است. در این سال‌ها بانک اطلاعات ژنتیکی خانواده‌های شهدای مفقودالاثر در حال تهیه است. اما تاکنون به دلایل مختلف اعم از در قید حیات نبودن والدین و منسوبین شهدا و عدم تمایل عده‌ای از خانواده‌های شهدا به دادن نمونه خون، بانک نمونه خانواده‌ها کامل نشده است.
روزنامه اعتماد نوشت: یکشنبه 4دی ماه بود که محمدعلی آهنگران روحانی و فارغ‌التحصیل حقوق با انتشار توییتی پرسش‌هایی را در خصوص روند تفحص پیکرهای شهدای گمنام و افراد مفقودالاثر جنگ تحمیلی مطرح کرد. آهنگران با طرح برخی پرسش‌ها نوشت: «سوالی که سال‌هاست می‌پرسیم اینکه تعداد شهدای مفقودالاثر مشخص (است) و خانواده‌های این عزیزان هم برای دریافت DNA در دسترس هستند. با این همه پیشرفت در علم ژنتیک، (اطلاق) عنوان «شهید گمنام» چه معنایی دارد؟ تکلیف خانواده‌های شهدای مفقودالاثر که شهیدشان بی‌نام و نشان و بدون تحقیق و بررسی دفن شده چیست؟» پس از انتشار این توییت یکی از مسوولان مرکز ژنتیک نور به عنوان متولی تشخیص هویت شهدای گمنام ضمن تماسی با آهنگران توضیحی در خصوص این ابهامات مطرح کرد.
آهنگران در خصوص این توضیحات در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «پس از انتشار توییت حاضر و انعکاس وسیع آن در فضای مجازی یکی از مسوولان مرکز ژنتیک نور به عنوان متولی تشخیص هویت شهدای گمنام ضمن تماسی با اینجانب توضیحاتی پیرامون فعالیت‌های این مرکز ارایه کردند. ضمن سپاس از پاسخگویی این برادر عزیز و این مرکز محترم از ایشان خواستم متنی مکتوب در توضیح آنچه مختصرا و شفاها فرموده بودند برایم ارسال کنند که توضیحات مزبور در ادامه خواهد آمد.» در ادامه توضیحات مسوولی از مرکز ژنتیک نور آمده است: «با توجه به اهمیت شناسایی شهدای گمنام با استفاده از استخوان‌ها و بقایای پیکرهای مطهر به دست آمده توسط گروه‌های تفحص، در سال‌های اخیر تحقیقات در این حوزه در مرکز ژنتیک نور به عنوان متولی تشخیص هویت شهدای گمنام آغاز و اطلاعات ژنتیکی آنها تهیه شده است. دستیابی به پروفایل ژنتیکی نمونه‌های استخوان که چند ده سال از بقایا در شرایط متفاوت محیطی گذشته است همواره از موضوعات چالشی این حوزه دانشی است که امروز مرکز ژنتیک نور به این فناوری مهم دست یافته است. کامل بودن بانک نمونه خانواده‌ها جهت حصول به انطباق ژنتیکی مورد تایید بسیار مهم است. در این سال‌ها بانک اطلاعات ژنتیکی خانواده‌های شهدای مفقودالاثر در حال تهیه است. اما تاکنون به دلایل مختلف اعم از در قید حیات نبودن والدین و منسوبین شهدا و عدم تمایل عده‌ای از خانواده‌های شهدا به دادن نمونه خون، بانک نمونه خانواده‌ها کامل نشده است. اما ممکن است دلایل ذیل در روند تشخیص هویت پیکر مطهر شهدا تاثیرگذار باشد.
۱- پس از تفحص پیکر مطهر شهید و اخذ نمونه بافت استخوانی و عدم وجود نمونه خون در بانک ژنتیکی پیکر به عنوان شهید گمنام خاکسپاری شده و پس از اخذ نمونه خون جدید از خانواده شهدا بلافاصله با بانک اطلاعات شهدای گمنام مدفون شده تطبیق داده شده و هویت شهید شناسایی می‌شود. مانند شهید بهروز صبوری و ده‌ها شهید مدفون شده در دانشگاه‌ها و اماکن دیگر.
۲- همان‌طور که در بالا اشاره شد شرایط محیطی از جمله منطقه باتلاقی و هور در جنوب کشور ممکن است آسیب جدی به بقایای پیکر شهید وارد کرده باشد که دستیابی به اطلاعات ژنتیکی نمونه را دچار مشکل یا غیرممکن کند.
با این وجود تقریبا روز و هفته‌ای نیست که شاهد شناسایی شهدا ی گمنام از طریق DNA نباشیم.
امیدواریم با تلاش بی‌وقفه جوانان متخصص این حوزه شاهد سرعت در شناسایی هویت شهدای گمنام و پایان انتظار خانواده‌های معظم این شهدا باشیم.»
دیدگاه تان را بنویسید