کمیته ویژه بررسی ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱ در چه صورتی موفق می‌شود؟

روزنامه اعتماد با دو حقوقدان درباره دستور رییس‌ دولت برای تشکیل کمیته ویژه بررسی ناآرامی‌های سال گذشته گفت‌وگو کرده است.

به گزارش اعتماد، بخش‌های مهم این گفت‌وگوها را در ادامه می‌خوانید:

 

نعمت احمدی:

• یکی از موضوعات مهم درخصوص رخدادهای سال 1401 شفاف‌سازی است. متاسفانه از هر دو طرف افرادی کشته شده‌اند. هرچند درخصوص یک‌طرف ماجرا اطلاع‌رسانی درست می‌شود، قاتلان احتمالی دستگیر شده، دادگاهی شده و حکمی درباره آنها اجرا می‌شود، اما در نقطه مقابل مشخص نمی‌شود چه فرد یا افرادی در مرگ، آسیب‌‌دیدگی و... شهروندان دست داشته‌اند.
• براساس آمارهای مسوولان دولتی تعدادی از شهروندان در جریان رخدادهای سال 1401 آسیب‌دیده یا کشته شده‌اند. اما هرگز مشخص نشده است که چه افراد و جریاناتی در این رخدادهای تلخ دخیل بوده‌اند.
• اگر رییس‌جمهوری می‌خواهد یادگار مناسبی از خود به جای بگذارد و اگر اعضای این هیات می‌خواهند تصویر مناسبی از خود ثبت کنند، باید شفاف‌سازی کنند. افرادی کشته شده‌اند، این هیات باید مشخص کند، این افراد را چه کسی کشته و به چه دلیلی کشته شده‌اند؟ این اطلاعات برای ثبت در تاریخ بسیار مهم است و می‌تواند ابهامات بسیاری را روشن کند.

 

 صالح نیکبخت:

• اسناد حاکی است که مرگ بسیاری از افراد مرتبط با رخدادهای سال قبل، مرتبط با برخی رفتارهای فراقانونی بوده است، اما تحقیقات مناسبی درخصوص این پرونده‌ها صورت نگرفته است.هرگز تلاشی برای انجام تحقیق ملی به وسیله کمیته‌های حقیقت‌یاب نشده است.
•  هر چند اصل آنچه رییس‌جمهور درخصوص تشکیل کمیته حقیقت‌یاب مطرح کرده، قابل توجه است، اما باید توجه داشت که شرط اصلی موفقیت این هیات آن است که ناگفته‌هایی که درباره این‌گونه قتل‌ها وجود دارد، به‌طور دقیق بررسی شود.
• مشکلاتی که در ایذه رخ داد، بحران‌هایی که در شهرهای مختلف کردستان مانند مهاباد، سنندج، پیرانشهر و همچنین در تهران و سایر شهرهای کشور شکل گرفتند و... همگی نیازمند بررسی دقیق هستند. در واقع باید جدا از روایت‌های مسوولان به روایت‌های مردم هم تکیه کرد.
• لازم است برای اینکه کشور از بی‌اعتمادی فعلی خارج شود، همچنانکه اظهارات دستگاه‌های مسوول ثبت و به آنها توجه شده، اظهارات خانواده‌های قربانیان مانند خانواده پیرفلک، خانواده امینی و... هم مورد توجه قرار گیرد. در این صورت می‌توان نسبت به دستاورد کمیته تحقیق رییس‌جمهور خوش‌بین بود، در غیر این صورت اگر قرار باشد، آن هیات تحقیق هم مانند شیوه‌های قبلی عمل کند، نمی‌توان نسبت به خروجی آن امیدی داشت.