توصیه سیدحسین موسویان: ایران و آمریکا برای صلح در خاورمیانه رابطه‌ای جدید ایجاد کنند

سیدحسین موسویان در یادداشتی با عنوان «درباره ادعاهای تأمین مالی معترضین امریکایی» در روزنامه اعتماد نوشت: نخست وزیر اسراییل بنیامین نتانیاهو در سخنرانی خود در جلسه مشترک کنگره در ۲۴ ژوییه ۲۰۲۴ گفت: «همه ما می‌دانیم که ایران در حال تأمین مالی اعتراضات ضد اسراییلی است که در حال حاضر خارج از این ساختمان در جریان است... من پیامی برای این معترضان دارم: زمانی که ستمگران تهران، که همجنس‌گرایان را از جرثقیل‌ها آویزان می‌کنند و زنان را به دلیل نپوشاندن موی سر می‌کشند، شما را تحسین، ترویج و تأمین مالی می‌کنند رسما به ابلهان مفید ایران تبدیل شده‌اید.» در حالی که صدها نفر از اعضای کنگره او را ۷۹ بار تشویق کردند، تعداد قابل توجهی از دموکرات‌های غایب، از جمله نانسی پلوسی، رییس سابق مجلس نمایندگان، سخنرانی نتانیاهورا به عنوان «بدترین سخنرانی یک مقام خارجی در کنگره ایالات متحده » توصیف  کرد.

هزاران معترض طرفدار فلسطین که خواستار توقف کمک‌های نظامی امریکا به اسراییل بودند، پرچم‌های فلسطین را برافراشته و پرچم‌های امریکا را در تظاهرات علیه حضور نتانیاهو سوزاندند. در ۹ جولای ۲۰۲۴، مدیر اطلاعات ملی، آوریل هاینز گفت که دولت ایران یکی از چندین کشوری است که به‌طور مخفیانه تشویق به اعتراضات امریکایی‌ها در مورد جنگ اسراییل علیه حماس در غزه می‌کند تا خشم عمومی را پیش از انتخابات پاییز برانگیزد: «ایران در تلاش‌های خود برای نفوذ خارجی به‌طور فزاینده‌ای تهاجمی شده و در تلاش است تا اختلافات را تشدید کرده و اعتماد به نهادهای دموکراتیک ما را تضعیف کند.» در حالی که نتانیاهو ادعا کرد که ایران معترضان را «تأمین مالی» می‌کند، هاینز تأکید کرد که «با استفاده از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، گروه‌های مرتبط با تهران به عنوان فعالان آنلاین ظاهر شده، اعتراضات را تشویق کرده و به برخی از گروه‌های معترض کمک مالی کرده‌اند.»

در ۲۵ جولای ۲۰۲۴، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، متیو میلر، برخی از اظهارات هاینز را تعدیل کرد. او گفت: «ما می‌دانیم که اکثر قریب به اتفاق معترضان در امریکا دستورهای خود را از ایران نمی‌گیرند و بیشتر افرادی که ممکن است از ایران حمایت دریافت کرده باشند، حتی نمی‌دانند که این حمایت از کجا آمده است.» با این حال ادعاهای حمایت ایران از اعتراضات در امریکا شامل حقیقت و تحریف است. حقیقت این است که در ۴۰ سال گذشته، ایالات متحده و ایران هر دو تلاش کرده‌اند تا از تشنج‌های داخلی در کشور دیگرحداکثر بهره‌برداری را برای منافع ژئوپلیتیکی خود  داشته  باشند.

در ماه‌های پس از مرگ مهسا امینی - زن ۲۲ ساله در سپتامبر ۲۰۲۲ در حالی که توسط پلیس «گشت ارشاد» به دلیل عدم رعایت حجاب اسلامی بازداشت شده بود -  اعتراضات در سراسر ایران گسترش یافت. در سالگرد مرگ او، جو بایدن گفت: «ایالات متحده همچنان متعهد به حمایت از مردم ایران است؛ ازجمله با ارائه ابزارهایی برای حمایت از توانایی آنها در دفاع از آینده  خود.»

جای تردید نیست که از زمان انقلاب ۱۹۷۹، ایالات متحده همواره از گروه‌های مخالف برای «تغییر رژیم» در ایران حمایت کرده است.

از سوی دیگر، در پیامی به معترضان دانشجوی امریکایی، آیت‌الله خامنه‌ای گفت: «شما  اکنون در سمت درست تاریخ قرار دارید؛ شما اکنون بخشی از جبهه مقاومت هستید و تحت فشار بی‌رحمانه دولت خود - که به صراحت از رژیم غاصب و بی‌رحم صهیونیستی دفاع می‌کند -  وارد مبارزه‌ای شرافتمندانه  شده‌اید.»

با وجود این مخالفت‌ها، ادعای اینکه ایران در حال سازماندهی و تأمین مالی تظاهرات مردمی امریکایی در دفاع از فلسطین است، به شش دلیل بی‌اساس است.

اول، این اعتراضات در مورد یکی از فاجعه‌بارترین بحران‌های انسانی در ۵۰ سال گذشته است. مارتین گریفیتس، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه گفت که این وضعیت بدتر از «صحنه‌های وحشتناکی» است که در طول جنگ داخلی سوریه و «وحشت» رژیم خمرهای سرخ در کامبوج در دهه ۱۹۷۰ شاهد بوده است؛ او جنایات اسراییل در غزه را به عنوان «بدترین [بحران] در ۵۰ سال تجربه‌اش» توصیف کرده است. از ژوئن ۲۰۲۴، طبق گزارش وزارت بهداشت غزه، جنگ زمینی و هوایی اسراییل بیش از ۲.۳ میلیون نفر از ساکنان این منطقه را از خانه‌های خود رانده، بیش از 39 هزار نفر، عمدتا غیرنظامی را کشته است و بر اساس مطالعه‌ای که در مجله لنست منتشر شده است، اثرات تجمعی جنگ می‌تواند به این معنی باشد که تعداد واقعی تلفات بیش از 186 هزار نفر  باشد.

دوم، نه تنها میلیون‌ها امریکایی در ده‌ها تظاهرات بزرگ در شهرهای سراسر ایالات متحده شرکت کرده‌اند، بلکه صدها میلیون نفر در کشورهای مختلف جهان نیز در حمایت از مردم فلسطین تظاهرات کرده‌اند. نه تنها ایران و بلکه هیچ قدرت جهانی قادر به سازماندهی و تأمین مالی چنین اعتراضات گسترده‌ای در ایالات متحده و سراسر جهان  نیست.

سوم، ادعای اینکه ایران سازماندهی این تظاهرات در ایالات متحده را داشته، به این معناست که ایران توانسته است شبکه‌ای قدرتمند بسازد که بتواند میلیون‌ها امریکایی را برای تضعیف امنیت و ثبات داخلی امریکا بسیج کند. این به معنای شکست ۱۷ سازمان اطلاعاتی امریکایی در مهار نفوذ ایران است. لذا چنین ادعایی یک اتهام جدی علیه سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی امریکا محسوب می‌شود.

چهارم، سال‌هاست که قوی‌ترین و تأثیرگذارترین لابی‌های حامی اسراییل و ضد ایران، مانند آیپک (AIPAC)، «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» (UANI) و «بنیاد دفاع از دمکراسی» (FDD)؛ نقش کلیدی در اعمال تحریم‌ها و فشار علیه ایران و تشدید خصومت‌ها بین واشنگتن و تهران ایفا کرده‌اند. درحالی که دولت ایران قادر به مقابله با این اقدامات خصمانه و پیشگیری از این روند نبوده و شکست خورده است. حتی ایرانی-امریکایی‌هایی که برای صلح بین دو کشور فعالیت کرده‌اند نیز با فشارهای شدید در امریکا مواجه شده‌اند. با چنین ضعف آشکاری، دولت ایران قطعا نمی‌تواند شبکه قدرتمندی در داخل ایالات متحده ایجاد کند که قادر به بسیج صدها هزار امریکایی برای اعتراض باشد.

پنجم، تظاهرات جهانی علیه اسراییل در حمایت از قوانین و مقررات بین‌المللی است و نه ایران. دادگاه بین‌المللی دادگستری سازمان ملل (ICJ) تشخیص داد که اسراییل به احتمال زیاد اعمالی را مرتکب شده که کنوانسیون نسل‌کشی را نقض می‌کند و دستور داد که باید «فورا» اطمینان حاصل کند که نیروهایش هیچ‌یک از اعمال ممنوعه توسط این کنوانسیون را مرتکب نشوند. بر اساس شش دستور موقت که ICJ در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۴ صادر کرد، اسراییل باید: 

تمام اقدامات ممکن را برای جلوگیری از اعمال نسل‌کشی که در ماده ۲ کنوانسیون نسل‌کشی ۱۹۴۸ مشخص شده است، انجام بدهد؛ 

از تخریب شواهد جنایات جنگی در غزه جلوگیری کرده؛ 

به هیات‌های حقیقت‌یاب اجازه دسترسی بدهد واطمینان حاصل کند که خدمات اساسی و کمک‌های بشردوستانه ضروری به غیرنظامیان در غزه ارائه بشود.

این موارد خواسته‌های اصلی گروه‌های فعال امریکایی که اعتراضات را در ایالات متحده سازماندهی می‌کنند، است.

ششم، چندین فعال دانشجویی که با رادیو ملی امریکا NPR صحبت کردند، اعتراضات دانشجویان در سال ۱۹۶۸ علیه جنگ ویتنام را الهام‌بخش حرکت‌های خود دانستند. متیو ویکرز، دانشجوی سال سوم کالج اکسیدنتال در لس‌آنجلس گفت: «بیشتر جنبش همبستگی فلسطین از جنبش‌های دهه شصت (جنگ ویتنام) به‌طور مستقیم تاکتیکی و اخلاقی الهام گرفته است. فکر می‌کنم شباهت‌ها نمی‌توانند آشکارتر باشند.» در جریان تظاهرات طرفدار فلسطین در بهار امسال در دانشگاه‌های ایالات متحده به دلیل اعتراض به جنگ در غزه، بیش از ۳۱۰۰ نفر در دانشگاه‌های سراسر امریکا بازداشت یا دستگیر شده‌اند. فرانک گوریدی، استاد تاریخ در دانشگاه کلمبیا به رادیو ملی امریکا گفت: «از این نظر، شباهت عجیبی دارد با آنچه در اواخر دهه شصت در این کشور رخ داد، جایی که دانشجویان امریکایی و سایر افراد در این کشور الهام گرفتند تا علیه آنچه به عنوان جنگ ناعادلانه در ویتنام می‌دیدند، صحبت کنند و بسیج  شوند.»

در نهایت، برای تقویت صلح و امنیت در خاورمیانه، ایالات متحده و ایران باید رابطه‌ای جدید مبتنی بر احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر ایجاد کنند، ضمن اینکه برقراری آتش‌بس بین اسراییل و ایران  ضروری  است.