هر تعریفی از وفاق ملی باید محور مطالبات اصلاح‌طلبانه باشد

«همه تهدیدهای پیش روی دولت منتخب» عنوان یادداشت جهانبخش خانجانی برای روزنامه اعتماد است که در آن آمده: 25 مرداد‌ماه با معاونان محترم و روسای استانی ستاد انتخاباتی دکتر پزشکیان با ایشان دیدار داشتیم. هریک از روسای استانی مطالبی را بارییس‌جمهور محترم در میان گذاشتند اینجانب هم فرصتی شد تا در چند دقیقه نکاتی را با ایشان مطرح کنم به دلیل ضیق وقت بخشی از مطالب گفته نشد لذا تصمیم گرفتم متن کامل را برای انتشاردراختیار روزنامه اعتماد  بگذارم.

1- چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در حالی برگزار شد که از یک‌سو با تداوم مشکلات اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی و از سوی دیگر با برخی تعارضات و شکاف‌های اجتماعی که غالبا ناشی از نگاه‌های تنگ‌نظرانه و غیرعلمی به مقوله‌های اجتماعی و فرهنگی بود، روبه‌رو بودیم. در شرایطی که جامع‌شناسان از زوال روزافزون سرمایه‌های اجتماعی و دلسردی و دلزدگی مردم از مشارکت سیاسی سخن می‌گفتند دعوت کردن مردم به حضور در انتخابات کاری بس دشوار بود. در این میان جمع زیادی از شخصیت‌های متنفذ، نخبگان، روشنفکران و فعالان سیاسی و اجتماعی با باور به ضرورت استفاده از فرصت‌های تاریخی برای اصلاح و بهبود امور، پا به این عرصه پر از تردید و ابهام گذاشتند. جریان اصلاحات که در تداوم حرکت تاریخی ملت ایران در انقلاب مشروطه، انقلاب شکوهمند اسلامی و حماسه بزرگ دوم خرداد همچنان بر مشی اصلاحی و رفرمیستی خود تاکید و اصرار دارد این بار نیز با اعتقاد به ضرورت انباشت و تداوم تجربه‌ها و سرمایه‌های سیاسی و تاریخی و اصلاح رویکرد و فرآیندها و چه بسا ساختارهای سیاسی، پا به میدان گذاشت و از کاندیدای اختصاصی خود اعلام حمایت کرد. اگر چه برخی از مشاوران شما به دلایل غیر مکشوفی می‌خواهند این‌گونه وانمود کنند که این‌رای صرفا مبتنی بر حمایت رهبری و آرای خودتان است و ‌حمایت و حضور بزرگان‌اصلاحات و‌جبهه اصلاحات و‌اقوام و گروه‌های حامی نقش تعیین کننده‌ای در  پیروزی شما   نداشته  است.

2- تحلیل و درک نارضایتی‌های عمومی، زوال سرمایه اجتماعی، سیاست‌زدایی و دوری گزیدن بخش اعظم جامعه از فرآیندهای انتخاباتی، امروز دغدغه جدی همه ماست. باید توجه کنیم که وقتی از مفهوم ملت سخن می‌گوییم، مراد ما تنها بخشی از مردم نیست. 

مردم، هم آن 17میلیون نفری هستند که به آقای دکتر پزشکیان رای دادند، هم آن 14 میلیون نفری‌اند که به رقیب ایشان رای دادند و هم آن بیش از 31 میلیون نفری‌اند که حاضر به شرکت در انتخابات نشدند. ملت، جمع همه این نگاه‌ها، دیدگاه‌ها و کنشگری‌های سیاسی است و وقتی از مفهومی به‌نام وفاق ملی سخن می‌گوییم نمی‌توانیم چشم‌مان را به روی مطالبات اکثریت قاطع ملت یعنی آنانی که به آقای دکتر پزشکیان رای دادند و آنانی که در انتخابات رای ندادند، ببندیم. وقتی از وفاق ملی سخن می‌گوییم، مراد آن نیست که مطالبات این اکثریت جامعه را به نفع اقلیت نادیده ‌انگاریم و انتظار داشته باشند دولتی را که با خون دل خوردن‌های دلسوزان و دغدغه‌مندان و به امید اصلاح و تغییر در وضعیت بغرنج امروز، روی کار آمده، به دولتی شراکتی و ائتلافی تبدیل شود. هر تعریفی از وفاق ملی، تنها بر محور مطالبات اصلاح‌طلبانه و تحول‌خواهانه اکثریت ملت شریف ایران، معنا خواهد داشت. رییس‌جمهور محترم ما در رقابت‌های انتخاباتی به‌درستی اعلام کرد مملکت را با یک حزب و گروه و دسته نمی‌توان اداره کرد. منظور و معنای این گزاره آن بود که همه ارکان قدرت سیاسی اعم از نهادهاو قوای مختلف به‌طور یکدست در اختیار یک گروه و جناح و دسته خاص قرار گرفته و تشکیل دولت جدید زمینه‌ای خواهد بود که حذف‌شدگان نیز در اداره مملکت سهیم شوند. ما در روزهای رقابت‌های انتخاباتی منظورمان آن نبود که همه ارکان و قوا در اختیار دیگران باشد و ما دولت منتخب ملت را نیز با آنان به اشتراک  و ائتلاف  بگذاریم.

البته شایسته سالاری و استفاده از ظرفیت سرمایه انسانی غنی کشور فارغ از نگاه‌های سیاسی، امری لازم است اما توقع و انتظار برای شراکت در دولت نتیجه‌ای جز یأس و سرخوردگی‌های  اجتماعی  مجدد  نخواهد  داشت.

3- تردیدی نیست که دولت جدید و حامیان سیاسی و اجتماعی آن باید در جهت ایجاد اعتمادسازی متقابل با همه ارکان قدرت، به لوازم و پرنسیب‌های مشی اصلاح‌طلبانه در چارچوب نظام جمهوری اسلامی پایبند باشند. ما همگی به نظام جمهوری اسلامی باورمند هستیم و معتقدیم که مرزبندی با براندازان، خط روشن و شفاف جریان اصلاح‌طلب و تحول‌خواه است. آرمان استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی هنوز هم پس از فراز و فرودهای فراوان محور مهم  وفاق  و  وحدت ملی است.

ما حمایت‌های مقام معظم رهبری از دولت چهاردهم را پیام روشنی برای همه جریانات سیاسی و نهادها و ارکان نظام می‌دانیم و امیدواریم همگان با درک شرایط خطیر کشور برای موفقیت دولت و رییس‌جمهور بکوشند. لازمه تحقق این مهم، همگرایی و برآمدن آفتاب و برچیدن بساط محفل‌های در سایه و پشت پرده و کارخانه‌های کارشکنی در کشور است. حال که رییس‌جمهور برحسب شرایط و مقدورات کابینه فعلی را به مجلس محترم معرفی کرده نمایندگان محترم مجلس هم باید ضمن دوری از تفتیش عقاید در راستای منافع عمومی عمل کند .

4- جوانگرایی و گردش نخبگان، دمیدن روح امید و خلاقیت و آینده‌باوری در پیکر نظام اداری و مدیریتی کشور است. امروز یکی از مطالبات جدی مردم وجوانان که اتفاقا در تلاقی با برخی شکاف‌های اجتماعی و نسلی نیز قرار گرفته است، استفاده از توان جوانان نخبه و شایسته در مناصب مدیریتی کلان  در کشور است.

عدم حضور نسل جوان در عرصه مدیریتی کلان کشور علاوه بر آنکه زمینه‌های تحرک و خلاقیت در دولت را از بین خواهد برد و آینده نظام مدیریتی کشور را با تهدید جدی مواجه خواهد ساخت، به شکاف‌های نسلی دامن خواهد زد و در غیاب جوانان، دولت زبان و فهم مشترکی با نسل جدید نخواهد داشت. از این رو این انتظار از رییس جمهور منتخب وجود دارد که در انتخاب کابینه و دیگر اضلاع دولت و رده‌های دیگر از جوانان شایسته و نخبه استفاده کنند.

5- افول دولت‌ها از زمانی شروع خواهد شد که مطالبات اکثریت جامعه به فراموشی سپرده شود و دولت حامیان اصلی خود را از دست بدهد. در شرایط کنونی که در غیاب بخش کثیری از مردم، فضایی شکننده در انتخابات ایجاد شد، رییس‌جمهور منتخب و دولت چهاردهم نه تنها می‌بایست به حفظ پایگاه اجتماعی و سیاسی خود اهتمام بورزد بلکه باید همه همت و تلاش خود برای تقویت پشتوانه و سرمایه اجتماعی خود و جلب نظر غایبان در انتخابات به کار بگیرد. قطعا افراد و جریاناتی که در سایه نشسته‌اند و موفقیت و سربلندی این دولت را نمی‌خواهند از هیچ کوششی برای ایجاد شکاف میان رییس‌جمهور منتخب و حامیان سیاسی و اجتماعی او دریغ نخواهند کرد. از این رو از یک‌سو همه ما می‌بایست یکدل ویکصدا از رییس‌جمهور منتخب حمایت کنیم و قطعا رییس‌جمهور عزیز ومحبوب ما نیز در انتخاب کابینه و ادامه مسیر اداره کشور، حفظ و تقویت حمایت حامیان سیاسی و اجتماعی خود را پشتوانه و سرمایه‌ای مهم برای قوام و دوام و موفقیت و سربلندی دولت خواهد دانست.

6- از رییس‌جمهور محترم انتظار داریم با عنایت به شرایط خطیر جامعه، در مسیر علاج بخشی به اقتصاد کشور، توان و طاقت مردم فراموش نشود. هر راهکار و فرمول اقتصادی که بر رنج و آلام مردم بیفزاید جز هزینه برای دولت و کشور ثمری نخواهد داشت. نباید مفهومی چون جراحی اقتصادی همچنان که در سه سال گذشته شاهد بودیم، به رمزگان افزایش فشار بر مردم به‌نام اصلاحات اقتصادی تبدیل شود. قطعا و یقینا اتخاذ سیاست‌های صحیح اقتصادی و استفاده از علم اقتصاد برای بهبود وضعیت کشور لازم است اما در نظر گرفتن شرایط زمانی، وضعیت سرمایه اجتماعی، تاب آوری و قدرت خرید مردم  امری غیر قابل  اجتناب خواهد  بود.

به نظر می‌رسد دولت جدید، با وجود ماموران قوی در حوزه سیاست خارجی و اقتصاد، اولویتی جز تلاش برای رفع تحریم‌های ظالمانه و از بین بردن گره‌های کور اقتصاد کلان کشور و بهبود اوضاع اقتصادی کشور و افزایش توان معیشتی و قدرت خرید مردم ندارد و انجام اصلاحات و جراحی‌های اقتصادی، زمانی بدون هزینه‌های اجتماعی و با اثربخشی بیشتر موضوعیت خواهد یافت که چشم‌انداز روشنی از بهبود وضعیت مردم ایجاد شده باشد.حال که رییس‌جمهور برحسب شرایط و مقدورات کابینه فعلی را به مجلس محترم معرفی نموده نمایندگان محترم مجلس هم بایستی ضمن دوری از تفتیش عقاید کاندیداهای محترم دوری کرده و با حسن نیت آنان نیز به کابینه پیشنهادی رای اعتماد دهند.