هیچ اعتقادی به حجاب اجباری ندارم

استاد حوزه علمیه قم گفت: بنده هیچ اعتقادی به حجاب اجباری ندارم و آن را مفید هم نمی‌دانم. مسأله حجاب یک مقوله‌ای فرهنگی است؛ در عین‌ حالی که کار علمی، فرهنگی، تبیین و روشنگری درباره آن باید باشد، اختیار و آزادی به عنوان حق انسان‌ها هم باید در نظر گرفته شود.

بخشی از گفت و گوی محسن غرویان را می‌خوانید؛

اولین سؤال این است که چه شد آیت‌الله غرویان با آن‌همه پایگاه و نفوذ اجتماعی و سخنان ارزشمندی که داشتند، برای یک‌مدتی به‌طورکلی از عرصه سیاست و گفت‌وگوها و مباحث سیاسی فاصله گرفتند؟

من احترام ویژه‌ای برای استادان خودم از جمله حضرت آیت‌الله مصباح یزدی رحمت‌الله علیه قائل بوده‌ام. در ایامی که ایشان حضور داشتند و در قید حیات بودند، ایشان نظراتی داشتند که من نسبت به آن نظرات و اندیشه‌ها نقدهایی داشتم و سعی می‌کردم نظراتی را در نقد افکار و اندیشه‌های ایشان و دیگرانی که مثل آن فکر می‌کردند، محترمانه بیان کنم. بعد عده‌ای متأسفانه اینها را تحریک می‌کردند، وارونه جلوه می‌دادند و به گوش ایشان می‌رساندند.

بعد هم مطلع می‌شدم که ایشان ناراحت می‌شوند و تحمل ندارند. من هم احترام ایشان را حفظ کردم و چند سال اخیر را تصمیم گرفتم که در مسائل سیاسی و اجتماعی که موجب ناراحتی و تکدر خاطر ایشان می‌شود، وارد نشوم؛ چون اعصاب خودم هم در این مسائل خرد می‌شود.

لذا تا وقتی که ایشان تشریف داشتند، من در این سال‌های اخیر وارد این مقولات نشدم. اما با ارتحال ایشان، به‌خصوص با موفقیت و پیروز آقای پزشکیان و ایجاد فضای سیاسی جدید در کشور، احساس کردم که فضا مناسب شده و یک تکلیف جدیدی بر دوش من آمده است که براساس آن، می‌توانیم دیدگاه‌های حضرت امام و دیدگاه‌های روشنفکران دینی را در مسائل سیاسی اجتماعی راحت بیان کنیم.

ارزیابی حضرت‌عالی در مورد کلیات کابینه آقای دکتر پزشکیان چیست؟ آیا این ترکیب کابینه می‌تواند ایشان را به اهدافی که دارد برساند؟

از ابتدا که آقای پزشکیان به صحنه آمدند، چندتا نکته‌ای مهم فرمودند و من خیلی خوشم آمد که ایشان خیلی صادقانه فرمودند من براساس نظرات کارشناسان حرکت می‌کنم.

همین گروه‌هایی را که تشکیل دادند که امثال جناب آقای دکتر ظریف و دیگران آمدند به ایشان کمک کردند و با کارشناسان مختلف، کمیته‌های کاری، کمیته‌های فکری و اندیشه‌ای برگزار کردند و براساس آن، افرادی را که درس خوانده‌اند و تجربه و دانش لازم در وزارت‌خانه‌های مختلف دارند، دعوت کردند و اینها افرادی را برای این وزارت‌خانه‌ها شناسایی و معرفی کردند، این واقعاً یک روش عالمانه برای انتخاب کابینه است.

آقای پزشکیان هم از ابتدا گفتند که من مسیر حرکتم به این شکل است که از نظرات عالمان و دانشمندان استفاده می‌کنم و صادقانه هم این مسیر را پیمودند. این کابینه را هم که معرفی کردند، واقعاً برایند نظرات کمیته‌های علمی و کمیته‌های کاری است.

مجلس هم وقتی این اخلاص، صداقت و این روش انتخاب اعضای کابینه را دیدند، به آن رأی اعتماد دادند و تمام کابینه را تأیید کردند؛ درمجموع، این یک حرکت بسیار عالمانه‌ای بود که آقای پزشکیان انجام دادند و مجلس هم به آن رأی داد. ان‌شاءالله امیدواریم با فضای همدلی و همکاری که بین مجلس و دولت و همچنین بین خود اعضای کابینه پدید آمده است، وزرا بتوانند به یکدیگر کمک‌رسانی بکنند. با رأی مجلس و اعلام همراهی آقای محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه، اتحادی هم بین سه قوه شکل‌گرفته است.

وقتی سران سه قوه: رئیس مجلس، رئیس قوه قضائیه و رئیس قوه مجریه با یکدیگر تصمیم بگیرند که خدمتگزار مردم باشند، در جهت منافع ملی حرکت کنند، اختلافات را کنار بگذارند و رقابت‌ها را کنار گذاشته و تبدیل به رفاقت کنند، قطعاً این کابینه می‌تواند حرکت‌های بسیار مفیدی را در جهت منافع ملت بردارد. امیدواریم که چنین بشود.

از همین‌جا استفاده کنم که با توجه به خواست عموم مردم یا بخش اعظمی از مردم نسبت به آزادی زندانیان سیاسی و محصورین، از شما بپرسم که پیشنهاد حضرت‌عالی در این مورد چیست؟ به‌هرحال، این وفاق ملی باید به الفت ملی و جریان آشتی ملی تبدیل بشود.

واقعاً همین‌طور است؛ بسیاری از زندانیان سیاسی شخصیت‌های ارزشمندی‌اند، اینها باید آزاد بشوند. حصرهایی که توسط یک‌سری از دولت‌های قبلی بر اثر تعصبات کور و جناحی در مورد اینها گذاشته شده است، باید این محذوریت‌ها و حصرها برداشته بشود. این شخصیت‌ها می‌توانند خیلی به پیشرفت کشور کمک کنند. افکار و اندیشه‌های‌شان در سطح جهانی بسیار می‌تواند باعث حرکت و رشد نظام شود. با آزادی و رفع این محدودیت‌ها کدورت‌ها نیز از بین می‌رود.

وقتی رجال درجه اول مملکت با یکدیگر خوب باشند، نشست و برخاست کنند و به فرموده حضرت امام رضوان‌الله علیه، حداقل کنار هم بنشینند و با هم یک چایی بخورند، اینها خیلی می‌تواند به ملت روحیه بدهد و فضای سیاسی را باز بکند. امیدواریم این پیروزی آقای پزشکیان منشأ این‌گونه آزادی‌های سیاسی هم باشد. ان‌شاءالله.

به نظر شما مهم‌ترین اولویت‌های فرهنگی دولت چهاردهم چیست؟ به نظر حضرت‌عالی مسائلی مثل حجاب، فیلترینگ و امثال آن را دولت چجوری باید حل بکند؟

ببینید، راه حل مقولات فرهنگی باید مناسب با خودش باشد. اگر اینها با فیلترینگ، بگیروببند و این‌جور چیزها سامان پیدا می‌کرد که تا حالا کرده بود. دولت‌های مختلف گذشته آمدند و از این قبیل فشارها را بر مردم، ملت جوانان، دانشگاه‌ها و حوزویان وارد کردند، اما دیدیم که اینها هیچ اثری نداشته است.

از یک‌طرف، بسیاری از سایت‌ها، کانال‌ها و... را فیلتر می‌کنند و از طرف‌دیگر، فیلترشکن فروخته می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد؛ حتی بعضی از نزدیکان دولت‌های قبلی هم خودشان می‌شوند عامل خرید و فروش فیلترشکن! اینها واقعاً یک سیاست‌های مضحکی است.

به نظر من مسائل فرهنگی باید از راه خودش حل بشود؛ برگزاری جلسات بحث علمی در درون حوزه و دانشگاه می‌تواند فضای فرهنگی را متعادل بکند.

بنده هیچ اعتقادی به حجاب اجباری ندارم و آن را مفید هم نمی‌دانم. مسأله حجاب یک مقوله‌ای فرهنگی است؛ در عین‌ حالی که کار علمی، فرهنگی، تبیین و روشنگری درباره آن باید باشد، اختیار و آزادی به عنوان حق انسان‌ها هم باید در نظر گرفته شود.

مادامی‌که ضرر به جامعه نداشته باشد و ضرر معتنابهی به دیگران نزند، این حق انسان‌ها است که فکر و اندیشه‌شان آزاد باشد و خودشان به مسائل فرهنگی برسند.

در شرایطی که جوانان ما امروزه با تمام مکاتب فلسفی و مقولات فرهنگی در سطح جهان ارتباط دارند، ما باید اینقدر کار کنیم و اینقدر فلسفه، عقاید و باورهای خودمان را تبیین کنیم تا وقتی اینها در مقام مقایسه و تطبیق قرار می‌گیرند، خودشان آن را انتخاب کنند.

البته همه ما وظیفه داریم که هنجارهای اجتماعی را رعایت کنیم و هرکدام ما در حوزه زندگی خودمان، چه زندگی فردی و چه اجتماعی، باید به عقاید دیگران هم احترام بگذاریم.

بنابراین، برای حل مسائلی مثل فیلترینگ، حجاب و امثال آن، همان‌طوری که عرض کردم، باید از راه‌ها و روش‌های علمی و فرهنگی وارد بشویم.