ترامپ رئیس‌جمهور شود صلح مسلح در خاورمیانه ایجاد می‌شود

«انتخابات امریکا و انتخاب‌های ما» عنوان یادداشت روزنامه اعتماد به قلم زهرا نژادبهرام است که در آن آمده؛ اگر تا پیش از این سیاست خارجی در ادبیات انتخاب‌کنندگان در امریکا خیلی مورد توجه نبود اما دراین دور از انتخابات ظاهرا مسائل سیاست خارجی در کنار مسائل اقتصادی به بستری برای رقابت مبدل شده است.  مسائل فلسطین و غزه از یک سو و حمایت بی‌دریغ این کشور از اسراییل که خشم اعراب و مسلمانان ساکن امریکا را جدی ساخته آنگونه است که شاید ورق انتخاباتی را تغییر بدهد. در همین ارتباط مسائل مرتبط با افغانستان و خروج یک‌باره امریکایی‌ها، تصویری متفاوت از انتخابات 2024 را رقم زده است. 

امریکایی‌ها که همواره رای‌دهندگان‌شان مبنای رای خود را وضعیت اقتصادی و مسائلی چون مهاجران را مورد توجه قرار می‌دادند، اکنون ورودی دیگر یا گزینه‌های دیگر را نیز برای انتخابات در نظر دارند . دغدغه افکار عمومی در این کشور در خصوص مسائل مبتلا به افغانستان و قتل عام فلسطینی‌ها مساله‌ای نیست که نتواند سیاست خارجی را به مقوله‌ای متفاوت از سیاست داخلی مبدل کند چرا که اکنون بخشی از افکار عمومی این کشور نسبت به این مسائل حساس بوده و حتی واکنش‌های نسبتا جدی را نیز داشته‌اند. نگاه افکار عمومی از یک سو و جدا شدن بخش‌هایی از شهروندان امریکایی عرب‌تبار و مسلمان بستری است که می‌تواند سیاست‌های خارجی امریکا را به وزنه‌ای برای انتخابات پیش روی این کشور مبدل کند.

بر اساس برخی آمارها حدود 4 میلیون مسلمان دراین کشور زندگی می‌کنند که رقم بزرگی را در برخی از ایالت‌های این کشور به خود اختصاص داده‌اند، کسانی که شاید تا دیروز انتخاب‌شان حزب دموکرات و کاندیداهای آنها بود، اما با عملکرد غیراصولی بایدن و همکارانش در برابر خونریزی‌های بی‌محابای نتانیاهو تغییر جهت داده و به سوی دیگری متمایل شده‌اند و این یعنی خالی شدن سبد رای دموکرات‌ها از آرا‌ی مسلمانان.  آن‌گونه که «امام بلال الزهیری » از مرکز اسلامی دیترویت، به ترامپ در روی صحنه پیوست و گفت: ما از مسلمانان می‌خواهیم با رییس‌جمهور ترامپ همراه شوند، زیرا  او وعده صلح داده است.  میشیگان با حدود ۸.۴ میلیون رای‌دهنده ثبت‌نام شده و ۱۵ رای الکترال از ۲۷۰ رای لازم برای پیروزی است و یکی از هفت ایالت حساس امریکا است که نتیجه  انتخابات را تعیین خواهد کرد. 

این ایالت بخشی از (دیوار آبی) است که به عنوان بهترین شانس دموکرات‌ها برای انتخاب هریس در کنار پنسیلوانیا و ویسکانسین محسوب می‌شود . 

اما ظاهرا به دلیل سیاست‌های دموکرات‌ها در برابر نسل‌کشی اسراییل به سوی جمهوری‌خواهان سوق پیدا کرده است. دراین میان مساله افغانستان و فجایع ناشی از خروج امریکا در آن کشور که منجر به روی کار آمدن طالبان و فشار بر مردم این کشور شده است نیز دلیلی دیگر برای اهمیت یافتن سیاست خارجی این کشور در صحنه انتخابات است، آنگونه که نه‌تنها مساله ازدست دادن آرای مسلمانان به خاطر سیاست‌های دموکرات‌ها است بلکه جمعی افکار عمومی این کشور را نیز در برابر رویکردهای بایدن نسبت به این مسائل در انتظار پاسخگویی قرارداده است . بهره‌برداری جمهوری‌خواهان از این دو اتفاق درسیاست خارجی امریکا و ناتوانی در پاسخگویی به مردم این کشور تصویری متفاوت از انتخابات 2024 را به صحنه آورده است . شاید این تصویر در دهه 70 میلادی که جنگ امریکا و ویتنام در جریان بود به نوعی قابل لمس بود اما در آنجا نیز این کشور چون خود یکی از طرف‌های جنگ بود موضوع سیاست خارجی به سیاست‌های داخلی ارتباط پیدا کرده بود .

افکار عمومی امریکا اکنون در برابر این سوال قرار گرفته‌اند که علاوه بر تعلقات حزبی نقش سیاست خارجی در تعیین رییس جمهور آتی این کشور چیست؟ بی‌تفاوتی نسبت به اعتراضات دانشجویی و مردمی در برابر کشتار مردم در غزه وتداوم جنگ در لبنان تصویری دیگر از سیاست خارجی است که یقینا انتخابات را تحت تاثیر قرا‌ر می‌دهد .در هر صورت تغییر جهت بخش‌هایی از افکار عمومی و حساسیت نسبت به مسائلی از این دست در انتخاب آنها مو‌ثر است؛ اما آنچه برای ما قابل تامل است وجود دو رویکرد احتمالی است: نخست آنکه با ورود تیم دموکرات به کاخ سفید نقشه ارتباطی این کشور با ما و منطقه تغییری نخواهد کرد و همچنان فشارها اقتصادی و سیاسی بر ایران جاری خواهد بود و احتمالا ابزارهای متفاوتی نیز به‌کار گرفته خواهد شد، شاید به زبانی نرم‌تر اما اثر‌گذاری آن تغییری  نخواهد کرد .

رویکرد دوم احتمالی با ورود تیم جمهوری‌خواهان است که با توجه به تنش رفتاری ترامپ احتمالا شرایط حادتر از قبل خواهد شد و خاورمیانه به اعتبار دیدگاه‌های دور قبل ریاست‌جمهوری‌اش همان « گاو شیر‌ده» خواهد بود که باید هزینه امنیت منطقه را برای امریکا و حامیان تامین کند . فشار بر اعراب بیش از گذشته خواهد شد و اسراییل با بازسازی توان نظامی به سرکشی ادامه خواهد داد و خاورمیانه و ایران با چالش‌های جدید احتمالی روبه‌رو می‌شوند و نوعی صلح مسلح در منطقه جاری می‌شود .

اما یک رویکرد میانه نیز شاید قابل تصور باشد اگر صحنه‌گردانان انتخابات به این مهم رسیده باشند که باید نسبت به سیاست خارجی که اکنون به بخشی از بازیگردانی انتخاباتی امریکا ورود پیدا کرده، توجه نشان بدهند، احتمال ارائه وعده‌های جدید از سوی دموکرات‌ها برای کنترل بیشتر اسراییل وجود دارد که شاید منجر به تصمیم‌های تاکتیکی تازه‌ای برای کنترل شرایط باشد . هر چند تاکنون به رغم آنکه کمتر ازدو روز به انتخابات باقی مانده چنین نگاهی از سوی آنها ارائه نشده است .  و اما ما به عنوان بخشی از خاورمیانه و ما به عنوان بخشی از مقاومت طبیعتا با رویکردهای متفاوتی روبه رو هستیم که شاید هوشمندی در تصمیم‌گیری‌ها بتواند راه‌های متعادل‌تری را در برابر تنش‌های احتمالی برگرفته از انتخابات امریکا ایجاد کند .

گفت‌وگو با همسایگان و حل و فصل نگرانی‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس از قدرتمندی ایران در کنار گستردگی و عملیاتی‌سازی پیمان‌های اقتصادی و سیاسی با کشورهای بزرگی چون هند و پاکستان بخش مهمی از نگاه ایران خواهد بود که باید تمرکز بیشتری بر آن صورت پذیرد.در این میان ترمیم ارتباطات با ترکیه و آذربایجان بخشی از سیاست‌های تعدیل‌کننده دراین بستر است که می‌تواند واکنش‌های تازه‌واردان به کاخ سفید را تا حدود زیادی کنترل کند. اتکای ایران به ظرفیت‌های منطقه‌ای و دیپلماسی فعال که نمونه‌های آن طی یک ماه گذشته قابل مشاهده بود قادر است ظرفیت‌های تازه‌ای برای تعامل با همسایگان و کشورهایی نظیر اسپانیا و فرانسه ایجاد کند. این دو کشور رویکردهای منطقی‌تری نسبت به فجایع غزه داشته‌اند و قادرند در آینده بستر تعاملات خود با ایران را بیشتر و بهتر کنند .

در نهایت اکنون که سیاست خارجی به عنوان بخشی از حساسیت انتخاب‌کنندگان امریکایی شده شاید بتواند در این بستر در انتظار رفتارهای منطقی‌تری از سوی احزاب سیاسی امریکا که نیازمند آرای رای‌دهندگان هستند، مشاهده کرد .