برگزیده شدن کتابی درباره زنان در یک جشنواره ملی

اعتمادآنلاین| کتاب «مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی» نوشته‌ «علی باغدار دلگشا» که توسط نشر روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده است، در یازدهمین «جشنواره ملی حرکت»، رتبه اول را در بخش کتاب کسب کرد.

علی باغدار دلگشا، در توضیحی درباره این کتاب می‌گوید: «دوره مشروطه را یکی از مهمترین ادوار تجددگرایی در جامعه‌ ایران می‌توان دانست؛ دوره‌ای که جامعه‌ سنتی ایران برای نخستین‌بار خواهان تغییرات اجتماعی شد. توجه به مسئله‌ زن و پس از آن مطالبات زنان در این دوره را یکی از اصلی‌ترین مسائلی می‌توان دانست که به دلیل وجود ساختارهای سنتی و مردمَدار در جامعه‌ ایران ابتدا توسط مردان مدافع حقوق زنان و پس از آن توسط زنان، مورد طرح و تحلیل قرار گرفت.

وی در ادامه افزود: نتیجه‌ ابتدایی این تغییرات اجتماعی برای زنان آن بود که به عنوان نیمه‌ دیگر جامعه شناخته شدند، در تغییرات زبانی، به جای الفاظی چون ضعیفه و مخدرات از واژگانی چون زنان و بانوان برای معرفی آن‌ها استفاده شد، اجازه‌ حق تحصیل و تاسیس مدارس دخترانه را پیدا کردند و با انتشار مطبوعات منتشرشده توسط خود زنان از 1289 شمسی به بعد به طرح گسترده‌ مطالبات حقوقی خود پرداختند؛ مطالباتی که برخی از آن‌ها به نتیجه رسید و برخی دیگر نیز همچنان در جدال سنت و تجدد، بی‌پاسخ مانده است.»

این نویسنده اظهار داشت: «جشنواره ملی حرکت»، هرساله توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با نظارت اجرایی معاونت فرهنگی - اجتماعیِ آن وزارتخانه برگزار می‌شود. در این جشنواره دستاوردهای انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه‌های کشور (در حوزه‌های مختلفی مانند کتاب، نشریه، فعالیت علمی و ...) به رقابت با یکدیگر می‌پردازند و پس از داوریِ علمی، آثارِ برتر در حوزه‌های مختلف معرفی می‌شوند.

علی باغدار دلگشا، پس از برگزیده کردن کتاب «مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی» در این جشنواره دانشجویی نوشته است: «یازده سال است که جشنواره‌ای با عنوان «حرکت» در سطح ملی توسط وزارت علوم برگزار می‌شود. هدف این جشنواره ایجاد رقابت علمی میان فعالیت‌های انجمن‌های علمی دانشگاه‌های دولتی سطح کشور است.

وی تصریح کرد: انتخاب کتاب «مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی» منتشرشده توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان در سال 1397، به عنوان کتاب حائز رتبه نخست در سطح ملی در رقابت با دیگر کتاب‌های منتشرشده دانشجویی و ارسالی به دبیرخانه جشنواره از 163 دانشگاه کشور، فرصتی را پدید آورد تا مجدد از زن و مسائلش در جامعه ایران صحبت شود، نام کتابی با موضوع زن و تغییر اجتماعی در مراسمی ملی برده شود و برای نخستین‌بار کتابی رتبه نخست این جشنواره را کسب کند که موضوعش زن و مبارزات اجتماعی زنان برای حقوق مدنی مبتنی بر اصل شایسته‌سالاری بوده است.

باغدار دلگشا در ادامه افزود: زمانی که خبر برگزیدگی کتاب را اطلاع یافتم، خرسندی شکل‌گرفته در من نه از آن رو که کتابی از من برگزیده شده است بلکه از آن جهت بود که مرتبه‌ای دیگر نام زن و مسئله او در جشنواره‌ای ملی برده شده و شاید برای عده‌ای هرچند اندک، پرسشی را ایجاد کرده باشد. سه روز پس از اعلام نتایج داوری جشنواره، یکی از داوران و ارزیابان تماسی داشت جهت تبریک و برگزیدگی کتاب «مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی». آن چه از کتاب نظرش را به خود جلب کرده بود، مبارزات و سختکوشی زنان ایران در یکصد و ده سال بیش برای تحقق مطالبات مدنی «جنس زن» بود.

این نویسنده، درج خبر برگزیدگی آن کتاب در سایت دانشگاه فردوسی مشهد را سبب تماس‌ها و تبریک‌های متعدد دانست و گفت: برخی از اساتیدم چون دکتر محمد کافی ریاست دانشگاه فردوسی مشهد، دکتر محمدرضا هاشمی مشاور عالی رئیس دانشگاه، دکتر طاهری معاون فرهنگی- اجتماعی و دانشجویی دانشگاه، دکتر عبدالله رادمرد رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی، استادم دکتر هما زنجانی‌زاده از کانادا، دکتر زهرا اختیاری، دکتر محمدتقی ایمانپور و برخی اساتید دیگر و همچنین دوستان دانشجویم در دانشگاه شد؛ برای بیشتر آنان نیز عنوان کتاب جالب به نظر می‌رسید: «زنان و مبارزه برای تغییرات اجتماعی در ایران صد سال قبل».

نگارش کتاب «مشروطه، زنان و تغییرات اجتماعی» را مدیون راهنمایی‌های دغدغه‌مندانه و مسئولیت‌پذیرانه استادم دکتر هما زنجانی‌زاده و سرکار خانم شهلا لاهیجی هستم. در زمان نگارش تماس‌های مکرری با آنان داشتم، نظراتشان را می‌گرفتم و هر زمان از سر لطف و مسئولیت‌پذیری اجتماعی از هیچ راهنمایی دریغ نمی‌کردند. دو زنی که خود از مبارزان خستگی‌ناپذیر «حقوق زنان» در ایران هستند که با مبارزه در عرصه علم و فرهنگ دستاوردهایی سترگ داشته‌اند. برگزیدگی این کتاب هدیه‌ای است کوچک از طرف من به هما زنجانی‌زاده و شهلا لاهیجی.»

منبع: ایسنا