برلیناله‌ای که نمی‌شناختمش!

اعتمادآنلاین| علی پاکزاد - برلیناله امسال هم تمام شد. هر چند دستاورد ایرانی‌ها از این جشنواره اندک بود چرا که حضوری در خور شأن سینمای ایران نداشتند! تنها دو جایزه، جایزه «بخش دورنمای سینمای آلمان» به فیلم «متولد اوین» ساخته مریم زارعی ایرانی‌تبار آلمانی و جایزه «خرس کریستال» بخش نسل برلیناله نیز به فیلم «تتو» ساخته فرهاد دلآرام رسید. هر چند اولی یک جایزه سیاسی بود و دومی واقعی.

راستش اما این‌ها برایم مهم نبود. مهم این بود که بنویسم آدم از وسط جشنواره فجر بزند بیرون و بیاید برلین چه حالی می شود! از بی‌نظمی به نظم. از بی‌عدالتی به عدالت. از سینمای سفارشی به سینمای آزاد و مستقل. فکرش را بکنید که چه حالی می‌شوید. تماشاگران و خبرنگاران و هنرمندان در اختلاطی فرهنگی فارغ از ایدئولوژی و پاییدن و هم‌چشمی.

شاید برلین از کن شسته و رفته‌تر باشد. شاید قیافه و پز در کردنش کمتر باشد اما یادآور می‌شود که جشنواره یعنی چه. همانطور که کن.

من می‌مانم که چرا ما ایرانی‌ها جشنواره می‌گیریم و با فیلمهای خودمان که تفاوتی با فیلمهای سال قبل خودمان و فیلم‌های سال بعد خودمان ندارد رقابت می‌کنیم و جایزه می‌دهیم و از قبل می‌دانیم که بناست چه کسی سیمرغ بگیرد و چه کسی نه. سهم هر گروه و ژانر هم معلوم است. انگار اگر داورها حکم دیگری بدهند جنایت کرده‌اند. کارهای سیاسی‌مان را هم بر عکس اهل فرنگ، آنقدر لاپوشانی می‌کنیم که شکاکیت از سر و روی بیننده می‌بارد.

اینجا اما نه از تبعیض خبری است نه از جنسیت و نه حتی سیاست به معنای پدرسوختگی‌اش (البته بازی‌هایی دارند که خیلی رو است).

با بضاعت مالی اندک و زبان نه چندان رسا با یک دوربین عکاسی و موبایل که هم فیلم می گیرد و هم صدا ضبط می‌کند و هم رسانه است می‌روی تا پیش بینوش. یا هموطن خودت یا دیتر کاسلیک رئیس کل جشنواره. با کریستین بیل می‌توانی قهوه بخوری و عکس بگیری و بخندی. می‌توانی هر چه که در پروتکل جشنواره هست را بعنوان یک شهروند جهانی مطالبه کنی و جواب پرسش‌های خود را بگیری و بفهمی که هر سال با پدیده‌های نوظهور سینما و حرفه‌ای جدیدی مواجه می‌شوی.

از تکرار خبری نیست. از الکی بزرگ شدن.

کاش برنامه ریزان و هنرمندانمان هم گاهی به جشنواره‌های بین‌المللی سر بزنند نه برای فخر فروختن که برای آموزش و فرهنگ و زدودن دیوارهایی که حائل آنان با هنر واقعی شده است.

عکس: علی پاکزاد