حکایت قصری که زندان شد

اعتمادآنلاین| ‌ «حکایت قصر» داستان قصری است که به امر فتحعلی شاه قاجار در تهران ساخته شد تا محلی باشد برای تفریح و خوش‌گذرانی شاه و خاندانش؛ قصری که گذر سالیان،‌ سرنوشتی دیگر برایش رقم زد و آن را تبدیل به نخستین زندان مدرن اما مخوف پایتخت کرد.

قصر قاجار به دستور رضا شاه به زندان مجرمین عادی و مخالفین سیاسی بدل شد و تا پایان دوره پهلوی نیز بر همان وضع باقی ماند. نام قصر با نام بسیاری از مبارزان سرشناس دوره پهلوی از هر دسته و گروه گره خورد و نقطه آغازین برخی رخدادها و خط‌کشی‌های سیاسی پس از انقلاب نیز توسط ایشان و در همان وقت در سلول‌ها و بندهای آن گذاشته شد.

این کتاب روایتگر تحولات قصر از پا گرفتن بنای آن به دستور فتحعلی شاه تا فتح آن به دست مردم به جان آمده از ستم استبداد در 22 بهمن 1357 است.

«حکایت قصر» یک روایت دراز دامن است از یک بنا؛ قصری که در عصر قاجار تفرجگاهِ شکارِ شاهان بود و در زمان رضاخان زندان مخوف شهر شد. عجیب که تا پایان، نامش قصر ماند.

پشت دیوارهای این قصر، هزاران آزاده و صاحب اندیشه به بند کشیده شدند؛ هتک حرمت شدند؛ شکنجه و آزار دیدند؛ آزاد شدند. اما قصر، زندان ماند. امروزه روز اما این بنا تغییر کاربری یافته، باغ موزه‌ای شده که مردم برای تفریح یا مرور تاریخ به تماشایش می‌روند.

در بخش‌هایی از این کتاب آمده است: در مطالعه تاریخ زندان قصر، در کنار زندانیانی از جنس خلاف و خطا (که همیشه و همه‌جا بوده‌اند و هستند) مردان و زنانی نیز محبوس بودند که هریک در روزگار خویش سودای جامعه‌ای بهتر از آنچه در آن می‌زیستند را در سر داشتند و در تلاش برای رسیدن به جامعه مطلوب و آرمانی خویش، گرفتار بند و زندان و زندانبانان شده، گذرشان به قصر افتاد. اینان که نام سیاسی بر جبین‌شان حک شده است به اقشار و احزاب و گروه‌های گوناگون تعلق داشتند؛ گروه‌هایی که وجه مشترک همگی آنها مخالفت و مبارزه با رژیم پهلوی بود.

منبع: تسنیم