فیلم من هیچ ارتباطی با «ارتفاع پست» حاتمی کیا ندارد؟

اعتمادآنلاین| کمال تبریزی نوزدهمین فیلم سینمایی خود را به نام "ما همه باهم هستیم" به تهیه‌کنندگی رضا میرکریمی ساخته است. فیلمی که از ابتدای ساخت تا اکران و نمایش واکشن‌های بسیار متفاوتی را بدنبال داشت و حواشی زیادی را ایجاد کرد. با تبریزی درباره متن و حاشیه این فیلم گفتگو کرده‌ایم.

یکی از مباحثی که این روزها در رسانه‌ها و فضای مجازی مطرح می‌شود سرمایه‌ای است که برای فیلم‌تان هزینه شده و گفته می‌شود دستمزدهای بالایی به بازیگران داده شده حتی قرار بود فیلم با کارگردان دیگری ساخته شود اما شما تاکنون درباره این مساله توضیح کاملی نداده‌اید.

جمع کردن این همه بازیگر درکنار هم بدون داشتن یک فیلمنامه قوی شدنی نیست. یکی از دلایلی که بازیگران پذیرفتند تا در فیلم بازی کنند فیلمنامه آن بود و مسائل مالی در مرتبه‌های بعدی قرار داشت و با پول و سرمایه صرف به هیچ عنوان نمی‌توان همه بازیگران شناخته شده سینما را کنار هم جمع کرد. اگر فیلمنامه‌ای یک نقش اول داشته باشد و بقیه نقش‌ها کاملا زیر سایه نقش اصلی باشند قطعا بقیه بازیگران از حضور در فیلم "ما همه باهم هستیم" انصراف می‌دادند. برای همه بازیگران، فیلمنامه در اولویت اول بود و من با تک تک بازیگران بعد از آنکه این فیلمنامه را خواندند و قبل از انعقاد قرارداد صحبت کردم و حتی برخی از آنها مانند خانم حاتمی نظرات مختلفی درباره دیالوگ‌ها و شخصیتی که قرار بود بازی کنند، داشتند.

این تصور که اگر سرمایه خوبی داشته باشیم و بی‌حدوحصر دستمزد بدهیم، می توانیم هر بازیگری که می‌خواهیم به جمع دیگران اضافه کنیم، خیال باطلی است! زمانی که آقای میرکریمی از من دعوت به کار کرد، نسخه اولیه فیلمنامه آماده بود و رضا میرکریمی قرار بود خودش آن را بسازد ولی در صحبتی که باهم داشتیم قرار شد من کارگردانی آن را به عهده بگیرم. اما نکته‌ای که باعث افزایش حملات به این فیلم شد، تعدد بازیگران شاخص در آن است زیرا حضور هر یک از این بازیگران به تنهایی برای یک فیلم کافی است چون هزینه تولید این فیلم با هزینه فیلم‌های گرانقیمت این روزهای سینمای ایران تفاوت چندانی ندارد. گرچه سینما هنر گرانی است و حتی هنرهای دیگر را نیز به استخدام خود درمی‌آورد پس چرا گروهی می‌خواهند این سینما را کوچک کنند و وقتی فیلمی با پرداکشن جدی ساخته می‌شود، چرا آنها در برابر آن جبهه می‌گیرند؟

یکی از ایرادهایی که به فیلم وارد شده حضور محمدرضا گلزار است. در فیلم گلزار در بین مسافران هواپیما نیست و حتی در صحنه‌‌ای مدیری به او می‌گوید تو به زور خودت را به این داستان چسباندی. منتقدان هم معتقدند که شما گلزار را برای فروش بیشتر وارد فیلم کردید.

قبل از دعوت از بازیگران یک نسخه اولیه از فیلمنامه حاضر بود و من وارد یک گروه پنج نفره شدم که در حال کار روی فیلمنامه بودند و مدت‌ها روی فیلمنامه کار کردیم و آن زمان اصلا بحث انتخاب بازیگر برای شخصیت‌های فیلمنامه مطرح نبود زیرا نمی‌دانستیم کدام بازیگر فرصت دارد در این فیلم بازی کند و کدام نقش را می‌خواهیم به کدام بازیگری بدهیم و حتی خود من برخی از صحنه‌ها را حذف کردم و صحنه‌های دیگر را به آن اضافه کردم و اصلا از ابتدا هیچ کدام از بازیگرانی که در این فیلم حضور دارند، قرار نبود در آن بازی کنند.

موقعی که ما به بحث انتخاب بازیگر رسیدیم یکی از بازیگرانی که برای نقش موردنظر در فیلمنامه انتخاب شد، محمدرضا گلزار بود در واقع گلزار نماد شخصیت‌ها و افرادی در جامعه است که هر اتفاقی به نوعی به آنها ربط داده می‌شود و فورا احضار می‌شوند و در واقع خود فیلم به شکل خودخواسته اشاره می‌کند که شخصیت گلزار هیچ ربطی به قصه اصلی ندارد و کماکان گروهی اصرار دارند این نکته را به عنوان ایراد فیلم مطرح کنند.

برخی دیگر از منتقدان معتقدند فیلم پاسخ به فیلم ارتفاع پست ابراهیم حاتمی‌کیاست. اگر در آن فیلم مسافران به خاطر مشکلات می‌خواستند مهاجرت کنند در این فیلم وضعیت آنقدر خراب شده که می‌خواهند دست به خودکشی بزنند؟

زمانی که ارتفاع پست در سال 1380 ساخته شد شرایط جامعه همان گونه است که ما در فیلم می‌بینیم و عده‌ای قصد مهاجرت داشتند زیرا شرایط داخل را نمی‌توانستند به دلایل مختلف تحمل کنند اما امروز سال 1398 است و 18 سال از زمان ساخت آ‌ن فیلم می‌گذرد. واقعیت امروز این است که شرایط اقتصادی و بحران اقتصادی آنقدر سخت شده که مهاجرت نیز امکان ندارد و مساله مهاجرت تبدیل به یک پدیده بسیار پرریسک‌ شده است. حتی کشورهایی که تا پیش از این مهاجرپذیر بودند دیگر امکان پذیرش مهاجران را ندارند بنابراین راه مهاجرت بسته به نظر می‌رسد و چاره این گروه دیگر در پناهندگی نیست. حالا افراد متخصص و تحصیلکرده مجبور به کار در تاکسی‌های اینترنتی و حتی در برخی موارد دستفروشی هستند بنابراین بحث امروز بحران اقتصادی و تنگ شدن عرصه است.

با این تفسیر معتقدید ما امروز در یک هواپیما نشسته‌ایم و می‌خواهیم خودکشی کنیم؟

با تاکید بر اینکه برای پیروزی بر مشکلات باید همه باهم باشیم درحالیکه واقعیت فعلی متاسفانه خلاف این است و نگاه انتقادی فیلم متوجه همین مشکل اجتماعی است. گرچه امروز بیش از پیش به اتحاد و همدلی نیاز داریم اما عملکرد مسئولان و مدیران کشور منجر به ایجاد فاصله بین فقیر و غنی و فشارهای اقتصادی به طبقه متوسط و کارگران شریف شده و متاسفانه به تدریج اعتماد مردم به مسئولان در سراشیبی قرار گرفته است.

تحلیل شما از رفتاری که دادستان کرمان با فیلم انجام داد و همچنین آنچه با فیلم‌های دیگری همچون شبی که ماه کامل شد در سیستان و بلوچستان و دختر شیطان در قم شد، چیست؟

متاسفانه فقط می‌توانم بگویم که شاید بهتر باشد شوراهای پروانه ساخت و نمایش سازمان سینمایی وزارت ارشاد را به مراکز دیگر منتقل کنیم تا بیش از این قانون دستخوش عدم رعایت و بی‌احترامی نشود.

منبع: ایلنا