رومن پولانسکی؛ از تبعید اجباری تا جایزه اسکار/ الهاماتی درباره مرگ مادر و نمایش آن در «پیانیست»/ مردی که همیشه شخصیت‌های محبوب و درمانده خلق می‌کند/ آیا ساحل ونیز ایستگاه آخر رومن پولانسکی خواهد بود؟/ بهترین‌ها و بدترین‌ها برای پولانسکی

اعتمادآنلاین| رومن پولانسکی را می‌توانیم یکی از دردمند‌ترین خالقان دنیای سینما بدانیم. او جنگ، تجاوز، فقر و قتل مادر و همسرش را با چشم خود دیده است. کارگردانی که نخل طلای جشنواره کن و جایزه اسکار را برای ساخت «پیانیست» از آن خود کرد. پولانسکی در پاریس حبس شده است. او پس از فرار از آمریکا به فرانسه، به دلیل تجاوز، تحت پیگرد قانونی دولت آمریکا قرار دارد و نمی‌تواند به هیچ کشوری سفر کند. شاید ساحل ونیز برای او مقصد آخر باشد شاید هم نه، به هر حال «یک افسر و یک جاسوس» او در هفتاد و ششمین دوره جشنواره ونیز نمایش داده خواهد شد.

تولد و مهاجرت

پولانسکی آگوست 1933 در پاریس به دنیا آمد. او را باید یک یهودی بدانیم به دلیل اینکه مادرش یک روس یهودی بود و پدرش هم متولد لهستان. رومن از سنین پایین همراه با خانواده به شهر «کراکوف» مهاجرت کرد. او تنها عضو خانواده بود که از تبعید اجباری و بازداشت یهودیان جان سالم به در برد.

دوران سخت کودکی

دوران کودکی رومن پولانسکی با مشقات زیادی همراه بود؛ از اخراج در دوران مدرسه گرفته تا جنگ و تبعید پدر و مادرش به بازداشتگاه‌های مرگ و کشته شدن مادر در اردوگاه آشویتس. خاطرات پولانسکی در آثارش به نمایش درآمده، آنچنان‌که در فیلم «پیانیست» به این جریانات نقب زده است.

فیلمسازی رومن

سینما برای پولانسکی از 19 سالگی شروع شد. او با اولین فیلم بلند خود «چاقو در آب» در لهستان درخشید. این فیلم روایتی سه‌نفره از سال‌های بعد جنگ جهانی دوم در لهستان بود که در قایقی بادبانی روی دریا ساخته شد. او را می‌توانیم رکورددار نامزدی کسب جایزه در فستیوال‌های مختلف بدانیم. «محله چینی‌ها»، «پیانیست» و چند اثر دیگر پولانسکی نام و آوازه‌ای منحصربه‌فرد برای او در جهان سینما آفرید. رومن برای ساخت «پیانیست»، نخل طلای جشنواره کن و جایزه اسکار را دریافت کرد.

خالقی توقیف‌شده

دیدن نام رومن پولانسکی در بین فهرست بزرگ‌ترین رسوایی‌های اخلاقی هالیوود بسیار ناخوشایند است، اما این موضوع صحت دارد؛ او به دلیل تجاوز به یک دختر 13ساله در خانه جک نیکلسون، در دادگاه لس‌آنجلس محکوم شد. هرچند از آمریکا فرار کرد و به شهر پاریس پناه برد. پولانسکی حتی برای دریافت جایزه اسکار نیز به این مراسم نرفت و هریسون فورد به جای او این جایزه را گرفت. بعد از گذشت 40 سال، پرونده حقوقی پولانسکی در شرایطی در دادگاه حقوقی لس‌آنجلس باز است که «سامانتا گایمر»، دختری که آن زمان 13 سال داشت، انصراف خود را از پیگیری ادعا و شکایتش اعلام کرده است.

دستگیری توسط پلیس سوئیس

سال 2009، زمانی که رومن برای دریافت جایزه یک عمر دستاورد سینمایی جشنواره فیلم زوریخ به سوئیس رفته بود، توسط پلیس سوئیس دستگیر شد که این اقدام واکنش اهالی سینما را در پی داشت و در نهایت او آزاد شد. «ناتالی پورتمن»، «آلفونسو کوارون»، «تیلدا سوئینتن» و «هاروی واینستین» با نگارش نامه‌ای خواستار آزادی او شدند. یکی دیگر از نقطه‌های سیاه زندگی پولانسکی که در کتاب اتوبیوگرافی‌اش «رومن به روایت پولانسکی» به آن اشاره کرده، قتل همسر حامله‌اش «شارون تیت» است.

درآمدزایی تارانتینو از زندگی خصوصی پولانسکی

فیلم روزی روزگاری در هالیوود، با محوریت قتل این هنرپیشه، ساخته کوئنتین تارانتینو و با بازی ستارگانی چون لئوناردو دی‌کاپریو، برد پیت، مارگو رابی و آل پاچینو، سال 2019، در جشنواره بین‌المللی کن نمایش داده شد که در این فیلم مارگو رابی نقش «شارون تیت» را بازی کرده است.

ساحل ونیز، ایستگاه آخر؟

فیلم «یک افسر و یک جاسوس»، آخرین ساخته پلانسکی، قرار است در هفتاد و ششمین دوره جشنواره ونیز نمایش داده شود، هرچند احتمال حضور او در ساحل ونیز کم است؛ با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که بین آمریکا و ایتالیا در سال 1983 امضا شده و محتوای آن استرداد مجرمان است، احتمال دارد پولانسکی دیپورت شود. حال، خالق «بچه رزماری» برای حضور بر فرش قرمز فیلم جدیدش در جشنواره ونیز شانس اندکی دارد.