عدم‌شناخت تاریخ، سبب دوری از لباس سنتی شد/ لباس سنگسری 50 میلیون

اعتمادآنلاین| علی گلشن، مجموعه دار، پژوهشگر و مسئول موزه عروسک و لباس اقوام، گفت: ما چون از لباس سنتی و اهمیت آن چیزی نمی دانیم این لباس ها را به تن نمی کنیم و یا وقتی افراد به تهران می آیند لباس سنتی شان را نمی پوشند. چون شبیه به لباس شهر نشین ها نیست پس برای ما عجیب است و به آن نگاه می کنیم. از طرفی چون ارتباط مان با نسل قدیم کم شده دیگر پیشینه خود را نمی شناسیم یا نمی دانیم چرا لباس ها در هر منطقه متفاوت است و یا چرا مثلا شلوار کردی گشاد طراحی شده است.

وی افزود: تا چیزی را به درستی نشناسیم نمی توانیم دوستش داشته باشیم. متاسفانه شهرستانی ها وقتی به تهران می آیند لباس سنتی شان را نمی پوشند و یا خانم های بلوچ چادر سر می کنند تا نگاه دیگران به لباس آنها اذیت شان نکند. متاسفانه فرهنگ از بالا به پایین نگاه کردن هنوز در میان ماست درحالی که شهرستانی ها به سابقه تاریخی خودشان بیشتر از تهرانی ها و یا شهرنشین ها افتخار می کنند.

مدیر موزه عروسک های ملل گفت: ما برای اینکه به کودکان فرهنگ لباس های سنتی را بیاموزیم آنها را با این لباس ها آشنا می کنیم آنها علاقه مند می شوند حتی برخی از لباس ها را به تن می کنند تا بیشتر با آن ارتباط بگیرند. زمانی که کودکان به موزه می آیند در وهله اول تصور می کنند که افراد چون فقیر هستند لباس سنتی به تن می کنند درحالیکه ما به آنها در این موزه یاد می دهیم این تفکر درست نیست و برخی از لباس های سنتی از لباس مردم شهر خیلی گران تر است.

این مجموعه دار لباس اقوام بیان کرد: جلال زیایی پور 18 جلد کتاب درباره لباس ایران باستان نوشته است اما یکی از آنها درباره لباس ایلات و عشایر غرب است بقیه کتابها هم تقربیا کپی همان است. تعدادی از کتاب ها هم همیشه درباره لباس اقوام شناخته شده توضیح داده اند . اما برخی از مناطق هستند که هیچ وقت درباره شان چیزی نوشته نشده است. مانند لباس کریشتی لامرد و سیریک یا اوز. ما هم این لباس ها را در تحقیقات خود پیدا کردیم.

وی افزود: برخی از لباس های سنتی بسیار گران هستند مانند لباس سنگسر که حدود 20 میلیون تومان هزینه دارد. چون پارچه اش دستبافت بوده و با نخ ابریشم دوخته می شود. تا چند سال پیش دو سه نفر بیشتر نبودند که این نوع لباس را می دوختند که آنها هم از دنا رفته اند. دوخت این لباس چند ماه طول می کشد. چون از بالا تا پایین آن سوزن دوزی است. زیورآلاتی که به آن وصل می شود هم گران هستند. این لباس یک چادر به نام سرگیرا هم دارد که آن هم چیزی حدود 20 میلیون هزینه دارد. در واقع یک لباس کامل سنگسری که محلی ها به آن «کژین شوی» می گویند را باید 50 میلیون تومان خرید.

این موزه دار گفت: لباس منطقه «اوز» را هم نتوانستیم بخریم تا به مجموعه لباس های سنتی اقوام در موزه عروسک های ملل اضافه کنیم چون گران بود ولی آن را به ما اهدا کردند. این لباس تمام نقره هست و در آن از پارچه اطلس استفاده می شود. در کلات نادری هم یک چادر عروس وجود داشت که تنها سه میلیون تومان هزینه اش می شود. همه این لباس های گران را افراد نمی توانند بخرند به خاطر همین از پارچه های ارزان تر استفاده می کنند.

وی ادامه داد: اگر لباس های قدیمی را بتوانیم پیدا کنیم تلاش خواهیم کرد تا همانند آن را بدوزیم. یک فردی در جنوب کشور لباسی را دارد که می گوید نمی توانم آن را اهدا کنم چون میراث خانوادگی مان است اما همه هزینه ها را می دهم که همانند آن لباس را بدوزید. معمولا از روی عکس نمی توان لباسی را دوخت. از طرفی ما یک دست لباس را به عنوان نماینده یک قوم در این موزه به نمایش می گذاریم اگر بازدیدکننده ای از همان قوم به اینجا بیاید و ببیند که گوشه ای از آن مشکل دارد، تذکر خواهد داد. پس باید برای تهیه این لباس ها وسواس به خرج بدهیم. به عنوان مثال لباس یک قومی را به تن مانکن کرده بودیم اما به ما اعتراض کردند و گفتند که کتی که روی این لباس هست را تنها افرادی می پوشیدند که از نظر توان مالی در شرایط مناسبی قرار نداشتند بنابراین نباید این قوم را با این لباس معرفی کرد.به همین دلیل می گوییم که حساسیت ها نسبت به لباس ها زیاد است. بنابراین تا جایی که امکان دارد از خودشان در تهیه این البسه کمک می گیریم.

گلشن افزود: در برخی از اقوام بستن یک سربند مردانه به دهها شکل انجام می شود حتی می توان یک مستند تنها از سربندهای خانم ها و آقایان تهیه کرد یا حتی آراستن مو زیر روسری حکایت ها دارد. این ها از ریزه کاری های یک لباس در بخش کوچکی از سرزمین ماست. به طور حتم این موزه می تواند گسترش پیدا کند و مطالعات زیادی روی آن انجام داد.

منبع: مهر