روایت عزاداران هندوی امام حسین(ع)/ اربعین را نباید «تبلیغ» کنیم!

اعتمادآنلاین| ناصر نادری، مستندساز درباره مستندهایی که با موضوع اربعین از تلویزیون پخش می‌شود و بعضا دچار کلیشه‌هایی در روایت است، به خبرنگار مهر بیان کرد: ما در مستندهای اربعین بیشتر رویکردی تبلیغی داریم و تا زمانی که چنین رویکردی داریم، با نگاه انتقادی به مساله نگاه نمی‌کنیم. اما چرا روی نگاه انتقادی تاکید دارم؟ چون وقتی با نگاه انتقادی مستند می‌سازید برجستگی‌ها و ویژگی‌ها یک پدیده را پیدا می‌کنید.

وی افزود: زمانی که من مستندساز با نگاه انتقادی وارد فضای اربعین می‌شوم و سوالاتی از قبیل اینکه «این اتفاق چه ویژگی‌هایی دارد؟»، «این افراد چه می‌کنند؟» و... از خود می‌پرسم، در ادامه سوالاتی شکل می‌گیرد که برای پاسخ به آن‌ها مسائلی را کشف می‌کنم که بعدا می‌توانم در مستندم انعکاس دهم.

وی ادامه داد: تاکید من روی این است که این کشفیات را باید انعکاس دهید نه اینکه بخواهید با یک رویکرد تبلیغی سراغ آنها بروید. دستگاه امام حسین‌(ع) نیازی به تبلیغ ندارد. مگر از 1400 سال پیش که این اتفاق رخ داد و به دست ما رسید تبلیغی رخ داده است؟ انعکاس آن در تاریخ این وقایع را به ما رساند.

هندوهای بت‌پرست و عزاداری برای امام حسین(ع)

این مستندساز با اشاره به تجربه حضور خود در هند برای ساخت یک مستند و نکاتی که نسبت به مساله اربعین در این مستند به تصویر کشیده است، بیان کرد: من در هند مستندی را درباره عزاداری بت‌پرستان برای امام حسین(ع) ساختم و با برخی از کسانی که در ایام محرم و صفر آیین عزاداری برگزار می‌کردند مصاحبه‌هایی داشتم.

برخی که با خود می‌گویند این اتفاق نکته خاصی ندارد اما ما باید باشکوه و پرعظمت نشانش دهیم، درواقع از ابتدا عظمت مساله را نفهمیده‌ایم. اتفاقا این رویداد خیلی بزرگ است که چند میلیون آدم برای یکی دو ماه به یکدیگر خدمات رایگان می‌دهند

نادری ادامه داد: من از این هندوها سوال کردم که آیا امام حسین(ع) را می‌شناسند و آنها جواب می‌دادند که او فرزند زهرا(س) است و فقط در همین حد می‌دانستند و حتی پیامبر(ص) و حضرت زهرا(س) را نمی‌شناختند. زمانی که من از آن‌ها می‌پرسیدم چرا برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند و چه ویژگی‌ای از ایشان برایشان مهم است، پاسخ می‌دادند که چون شنیده‌اند او فردی است که در برابر ظلم ایستاده و شهید شده است.

وی اضافه کرد: مردم در هند برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کردند و حتی حاجت می‌گرفتند به طور مثال خانمی را دیدم که می‌گفت باردار نمی‌شده و توانسته با نذر برای امام حسین(ع) باردار شود و حتی اسم فرزندش را به زبان خودشان گذاشته است کنیز حسین(ع). مغناطیسی نسبت به امام حسین(ع) وجود دارد پس در این حالت نیازی به تبلیغ نیست بلکه باید با یک رویکرد آیینه‌وار این موارد را انعکاس دهیم.

یک اشتباه در رویکرد تبلیغی

نادری اظهار کرد: رویکرد ما در نگاه تبلیغی از اساس اشتباه است. مثلا برخی که با خود می‌گویند این اتفاق نکته خاصی ندارد اما ما باید باشکوه و پرعظمت نشانش دهیم، درواقع از ابتدا عظمت مساله را نفهمیده‌ایم. اتفاقا این رویداد خیلی بزرگ است که چند میلیون آدم برای یکی دو ماه به یکدیگر خدمات رایگان می‌دهند.

وی درباره سفارش‌های تلویزیونی در حوزه مستندهای اربعین نیز اظهار کرد: سفارش نابود کننده ذوق و هنر مستندساز است. البته مدیر هم باید رویکردی داشته باشد و سفارش بدهد تا بتواند در زمان موعود پخش کند اما این اتفاق پروسه‌ای را می‌طلبد مثلا یک سال مستندسازان حرفه‌ای باید با تنوع فکری، سلایق مختلف را به صورت یک کاروان به راهپیمایی اربعین ببرد. این پیاده‌روی باید با برنامه‌ریزی همراه باشد و اینها در این بازه زمانی فقط اتفاقات را تماشا کنند و حالا بعد از این سفر، آن مدیر شبکه یا مسئول می‌تواند طرح‌های این مستندسازان را دریافت کند.

این مستندساز درباره مستند خود نیز عنوان کرد: پروسه ساخت این مستند حدود دو سال طول کشید، ما یک سال به هند رفتیم و تحقیقاتی داشتیم و امسال آن را تولید کردیم برای تصویربرداری هم از یک نفر هندو استفاده کردیم و این مستند سینمایی اکنون در مراحل پس از تولید قرار دارد تا اگر بتوانیم در گروه «هنر و تجربه» اکران کنیم.

منبع: مهر