ارشیا، طی نگارش فیلمنامه انیمیشن «آخرین داستان» شکل گرفت/ مجبور هستیم اساطیر را با نیاز امروز به‌روز کنیم/ بخش‌هایی از «دیباچه نوین شاهنامه» بهرام بیضایی شبیه وضعیت امروز جامعه ماست

اعتمادآنلاین| دومین جلد رمان گرافیکی «ارشیا» از سری رمان‌های مصور انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» با حضور اشکان رهگذر، نویسنده و کارگردان، امید ابراهیم، استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد و رسول رضایی‌جو، طراح و تصویرگر در گالری عمارت روشنان(واقع در اندرزگو) برگزار شد.

این مراسم با صحبت‌های اشکان رهگذر، کارگردان انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» و نویسنده مجموعه رمان‌های گرافیکی «جمشید» و «ارشیا» آغاز شد.

رهگذر با تشکر از تیم استودیو هورخش برای پدیدآوردن این رمان‌های گرافیکی گفت: ارشیا شخصیتی است که طی نگارش فیلمنامه انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» شکل گرفت. این شخصیت در شاهنامه وجود ندارد ولی برای تبدیل قصه‌ ضحاک، فریدون و کاوه آهنگر به فیلمنامه نیاز به شخصیت مکملی داشتیم که منجر به شکل‌گیری شخصیت «ارشیا» شد.

او ادامه داد: روایت قصه زندگی ارشیا در رمان‌های گرافیکی «ارشیا» هم بهانه‌ای شد تا داستان زندگی تهمورث، پدر جمشید را روایت کنیم. در واقع ارشیا نقطه‌ای‌ است که این داستان‌ها را به هم متصل می‌کند.

رهگذر با اشاره به انتقادهایی که از تغییر شاهنامه در این آثار می‌شود بیان کرد: بسیاری از ما می‌پرسند که چرا اسطوره‌ها را تغییر دادید و به اصل متن وفادار نماندید؟! واقعیت این است که اسطوره‌های ما در ادبیات متبلور می‌شوند، شاهنامه از طریق شعر مطرح می‌شود و این مدیا قابل بازگویی به همین شکل در سینما نیست. البته که خود فردوسی هم هنگام نگارش شاهنامه مجبور شده است دخل و تصرفی در قصه‌ها داشته باشد تا در قالب شعر بیان شوند.

نویسنده رمان گرافیکی «ارشیا» تاکید کرد: اگر ما بخواهیم برای نوجوانان و جوانان امروزی که بازی‌های روز دنیا را بازی می‌کنند و فیلم‌ها و انیمیشن‌های روز دنیا را تماشا می‌کنند، شاهنامه را عین به عین نقل کنیم آن‌قدر جذاب و خواندنی نخواهد بود. بنابراین مجبور هستیم این اساطیر را با نیاز امروز به‌روز کنیم تا بتوانیم با مخاطبان ارتباط برقرار کنیم.

رهگذر با خوانش بخشی از «دیباچه نوین شاهنامه» ـ نوشته بهرام بیضایی ـ گفت: بخش‌هایی از این فیلمنامه که استاد بیضایی درباره مرگ فردوسی نوشته است، شبیه وضعیت امروز جامعه ماست. این فیلمنامه درباره افرادی‌ است که بر سر مزار فردوسی ایستاده‌اند و اجازه تشییع پیکر او را نمی‌دهند.

او افزود: انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» و دو مجموعه رمان گرافیکی «جمشید» و «ارشیا» ادای دین من به این اثر بزرگ فردوسی است و دومین جلد از رمان گرافیکی «ارشیا» آخرین حضور من در پروژه «آخرین داستان» است. حتی اگر بخواهم باز هم درباره شاهنامه کاری انجام دهم در بستر دیگری خواهد بود.

البته کارهای دیگری در بستر «آخرین داستان» در استودیو هورخش در حال تولید است که من نویسنده آن نیستم.

رهگذر با دعوت از امید ابراهیم، استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اظهار کرد: استاد ابراهیم، در دوره کارشناسی ارشد استاد من بودند و جرقه انتشار کمیک و رمان‌های گرافیکی در استودیو هورخش از کلاسی که با ایشان داشتم زده شد. استاد بسیار مرا تشویق می‌کردند و خودشان از علاقه‌مندان پیگیر رمان‌های گرافیکی و کمیک هستند.

ابراهیم با اشاره به تقسیم‌بندی‌های هنر در اوایل قرن نوزدهم گفت: در آن زمان هنر به پنج دسته معماری، مجسمه‌سازی، نقاشی، موسیقی و شعر تقسیم می‌شد، اما طی سال‌ها با توجه به تغییر زیباشناسی هنر معاصر این دسته‌بندی تغییراتی کرد.

هنرهای نمایشی، سینما و هنرهای بصری هم به این دسته‌بندی اضافه شدند و در ادامه «داستان مصور» به عنوان هنر نهم به عنوان آخرین رشته هنری به این تقسیم‌بندی‌ها اضافه شد.

او با بیان این‌که وارد شدن کمیک به هنر کار آسانی نبود در اینباره توضیح داد: کمیک به عنوان نوعی از ادبیات سبک‌سرانه شناخته می‌شد.

ولی منتشر شدن کمیک موفقی همچون «تن تن» که به بیش از 50 زبان ترجمه شده و انتشار مانگا و زیر شاخه‌های آن در ژاپن، شرایطی فراهم کرد که کمیک وارد رشته هنر شود و حتی امروز در دانشگاه‌ها تدریس شود.

ابراهیم درباره رویکرد ایرانیان نسبت به کمیک گفت: ایرانیان عاشق روایت هستند، شاهنامه یکی از کتاب‌هایی است که این موضوع را نشان می‌دهد.

ولی در رابطه با کمیک، در دوران زندیه مدلی از کارت پستال درست می‌شد که معلم مکتب‌خانه آن را به همراه متنی به بچه‌ها می‌داد. تولید این کارت پستال‌ها در اواسط قاجار متوقف شد. ولی بعد از آن هنری پدیدار شد که بیشتر به روایت تصویری شبیه بود، هنر قهوه‌خانه که داستان‌ها را از روی پرده می‌خواندند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: از سال 1372 که عضو هیات علمی دانشگاه آزاد هنر هستم، سعی کردم توجه به کمیک را در ذهن دانشجویان بازسازی کنم. چون به نظر می‌رسد تصویرگر ایرانی علاقه‌ به روایت تک صفحه‌ای دارد.

او ادامه داد: چه پیش از انقلاب، چه بعد از انقلاب ما اثر جدی در زمینه کمیک نداشتیم. هنوز هم ناشران کمیک را گونه‌ای سبک‌سرانه می‌بینند. طراحان بیشتر به سمت کارتون و طنز می‌روند. بنابراین کاری که امروز استودیو هورخش انجام می‌دهد، یکی از آرزوهای جوانی خودم بود که امیدوارم ادامه پیدا کند.

در معرفی رمان گرافیکی «ارشیا» عنوان شده است: این رمان برگرفته از شخصیت ارشیا، وزیر دربار جمشید شاه است که قصه دوران نوجوانی این شخصیت را روایت می‌کند.

شخصیتی که پرویز پرستویی صداپیشگی آن را در انیمیشن «آخرین داستان» بر عهده دارد. این انیمیشن که تاکنون موفق به دریافت 11 عنوان جایزه ملی و بین‌المللی شده است به‌تازگی در فهرست جایزه آکادمی اسکار قرارگرفته است.

مجموعه رمان گرافیکی «ارشیا» توسط استودیو هورخش که پیش‌ از این مجموعه رمان‌های مصور «جمشید» را در چهار جلد منتشر کرده به چاپ رسیده است.

این رمان با ویراستاری زهرا نجفی، حضور کیان کهرم به‌عنوان مشاور باستان‌شناسی، طراحی جلد، استوری برد، طراحی و رنگ رسول رضایی‌جو، طراحی گرافیکی ملیحه بیدکی فلیان، مدیریت تولید علی قربانی و مدیران اجرایی آرمان رهگذر، نفیسه مقدم‌پور و تارا صدیقی صورت پذیرفته است.

رمان مصور «ارشیا» در دو جلد طراحی‌ شده که نخستین جلد آن در اسفندماه سال گذشته رونمایی شد.

منبع: ایسنا