آیدین آغداشلو:
نقاشی‌هایم در سی سال گذشته پیش‌بینی سال‌های نکبت بوده است
آیدین آغداشلو، نقاش شناخته‌شده ایرانی در گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی از تورونتو مهمان ساسان نصیری دیگر نقاش ایرانی از تهران بود و درمورد دوران معاصر ایران و وظیفه هنرمند در طول تاریخ حرف زد.
اعتمادآنلاین| آیدین آغداشلو در ابتدای این گفت‌گوی اینترنتی درباره دوران کنونی و بحرانی که جهان در آن فرورفته گفته: «درمورد مبحث گفت‌وگوی‌مان و مسئله کاربرد هنر در بحران باید بگویم ما در دوران نکبت هستیم.
تاریخ معاصر ما کی نکبت نبوده است؟ وضعیت نکبت کنونی که گرفتارش شده‌ایم خیلی مشخص است اما پیش‌بینی چنین وضعیتی ممکن نبود.
سوال اینجاست که هنر در دوران نکبت چه وظیفه‌ای دارد؟ این ویروس در طول تاریخ باز هم بوده و رفته است مانند طاعون قرن 14 و یا آنفولانزای اسپانیایی با میلیون‌ها کشته، اما چیزی که قابل بحث است و باید جستجو کرد هنر در دوران نکبت است. نکبتی که آمده و نمی‌رود و هنرمند و جامعه را آچمز کرده است.»
آغداشلو درمورد نقش هنر در دوران به گفته خودش، نکبت گفت: «اصلی‌ترین مسئله این است که هنر در دوران نکبت چه وظیفه‌ای دارد؟ در این دوران فکر نمی‌کنم هنر وظیفه مشخصی داشته باشد. هنر وظیفه‌ای کلی دارد که تا حدودی هم ناخواسته است و آن، تصحیح غیرمستقیم جهان است. من روی غیرمستقیم بودن آن تاکید می‌کنم.»
او در ادامه گفت: «هنرمندی هم به قصد تصحیح جهان قلم برمی‌دارد که آن‌هم اشکالی ندارد و باید باشد اما وظیفه خاص را نمی‌شود وظیفه اصلی هنر دانست. شاید هم می‌شود اما با ذات من نمی‌‌خواند.
در این مسیر اگر هنر خوب کار کند این اتفاق خود به خود می‌افتد و در طول زمان مشخص می‌شود. در هنر معاصر به دلیل مبهم بودن و متعددالجهات بودن، نمی‌شود این را سریع پیدا کرد، ولی به نظرم به نوعی تقسیم‌بندی پی می‌بریم: هنر سیاسی، انقلابی، اجماعی و... این بعد از هنر به گردن گرافیست گذاشته شده است که خوب هم هست و او آن را تصحیح می‌کند.»
آغداشلو در همین مورد ادامه داد: «این نوع هنر این روزها کار می‌کند و تصویرگرانی کار می‌کنند که مخاطب مستقیم هم دارند مانند تصویر مونالیزا با ماسک و تصاویری اینچنینی که زیاد است... مانند کاریکاتورها... اینکه بخواهیم هنرمند را سرزنش کنیم و موظف بدانیم به چنین رویکردی، من موافق نیستم. پیکاسو یک نقاشی سیاسی دارد وقتی که فرانسه اشغال شده بود، پیکاشو داشت در تبعید زندگی خودش را می‌کرد.»
آیدین آغداشلو درمورد هنر سیاسی یا به قول برخی فیلسوفان هنر متعهد گفت: «وظیفه هنر نیست که در جامعه قیل و قال کند. این از نگاه چپ می‌آِید که از قرن نوزدهم به بعد شکل گرفت و مخصوصا بین ما ایرانی‌ها وجود دارد. اشکالی هم ندارد چون نقظه نظری است و جای بحث دارد. گمان من اما بر این است که هنرمند عکس‌العمل نشان می‌دهد و تاثیرش را باید سنجید.
ترجیح شخصی من این است که هنرمند غیرسیاسی همیشه می‌ماند. همانطور که کارهای سیاسی زیادی کشیده شده‌اند که دیگر اتفاق سیاسی آن اهمیتی ندارد و خود تابلو ارزشمند است. داوری به عهده تاریخ است. ده‌ها هنرمند پرفروش بوده‌اند که امروز جایی در حافظه جامعه و حافظه تاریخ ندارند.»
آغداشلو در انتها با اشاره به حواشی ایجاد شده برای خودش و تاثیر پذیرفتن هنرمند از محیطش و اتفاق‌های اطرافش گفت: «هنرمند از حادثه‌های دنیای خودش متاثر می‌شود.
همانطور که کارخانه دروغ‌سازی مرا اذیت می‌کند. هرکسی در این وضعیت قرار می‌گیرد تلخ می‌شود و آدم‌هایی که در این وضعیت زندگی می‌کنند تلخ می‌شوند و ما به یک دوره تلخ هنری خواهیم رسید. همانطور که نقاشی‌های من در سی سال گذشته پیش‌بینی سال‌های نکبت بوده است.»
منبع: برنا
دیدگاه تان را بنویسید