اجراهای فجر امسال هیچ شباهتی به کنسرت نداشت/ روز ضبط مدام می‌خواستند اجرا را هرچه زودتر تمام کنم

اعتمادآنلاین| سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر بر خلاف دیگر رویدادهای سالانه‌ای چون جشنواره فیلم و تئاتر فجر به صورت مجازی در حال برگزاری است و اختتامیه آن روز دوشنبه چهارم اسفندماه برگزار می‌شود.

در جشنواره امسال 43 گروه در بخش‌های موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک، بین‌الملل، ارکسترال، تلفیقی حضور دارند‎. اتفاق جدیدی که در جشنواره امسال به دلیل بحران بیماری کرونا رخ داده، ضبط اجرای آثار و پخش مجازی آنهاست.

طی این اتفاق گروه‌های شرکت‌کننده اجرای آنلاین نداشته‌اند و کنسرت‌ها توسط کادر فنی مستقر در تالار رودکی و با تجهیزات کامل تصویربرداری و صدابرداری ضبط شده‌ و سپس از چند پلتفرم به سمع و بصر مخاطبان رسیده‌اند.

یکی‌دیگر از اتفاقات جدید جشنواره موسیقی فجر امسال، برگزاری دو بخش رقابتی و غیر رقابتی است و در نهایت جایزه باربد که همواره طی سال‌های گذشته موافقان و مخالفانی داشته به برگزیدگان اهدا می‌شود.

«اقبال آذر» به سرپرستی و خوانندگی سبحان مهدی‌پور یکی از گروه‌هایی است که طی روزهای گذشته در تالار رودکی به اجرای برنامه پرداخته است. این گروه از سال 1388 آغاز به کار کرده و تاکنون آلبوم‌های مختلفی را روانه بازار کرده است.

سبحان مهدی‌پور، طی گفتگویی از کم و کیف سی و ششمین جشنواره موسیقی گفت و درباره نقطه قوت‌ها و کاستی‌های این رویداد توضیح داد.

*گروه «اقبال آذر» چندین بار در جشنواره موسیقی فجر حضور یافته است. با توجه به این موضوع کم و کیف جشنواره امسال را چگونه دیدید؟

مشخصا مسئولان برگزاری جشنواره موسیقی فجر برای برگزاری بهتر آن، آن‌هم در شرایط فعلی که درگیر بیماری کرونا هستیم،‌ زحمات بسیار کشیده‌اند. اما طبیعتا نبود مخاطبان در سالن حین اجرای کنسرت، باعث می‌شود آن حال و احساسی که مبنای اصلی موسیقی ایرانی است به بیننده یا شنونده منتقل نشود. از آنجایی که گروه موسیقی «اقبال آذر»‌ در زمینه موسیقی ایرانی فعالیت می‌کند، باید بگویم حقیقتا از این جنس کنسرت راضی نیستم. متاسفانه نتوانستم آن ارتباط لازم را با اجرا برقرار کنم.

*طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط ستاد برگزاری جشنواره قرار بود اجرای گروه‌ها نه فقط با یک دوربین که با تجهیرات کامل و چند دوربین، همچنین امکانات حرفه‌ای صدابرداری ضبط شود. از این رویه رضایت داشتید؟

درست است که از دوربین‌های با کیفیت استفاده شده و تجهیزاتی چون کرین و دیگر وسائل وجود داشته و هزینه و زمان بسیار صرف شده، اما کلیت کار به لحاظ تصویربرداری‌ و صدابرداری، از کیفیت پایینی برخوردار بوده است. گویا هرآنچه ضبط شده را عینا به پخش سپرده‌اند.

قطعا با عوامل ضبط قرارداد مالی بسته شده و آنها باید متوجه این موضوع باشند که مثلا فلان اجرا خام است و اگر قرار است در قالب جشنواره ضبط شود باید کیفیت بالاتری داشته باشد. حتی برای ضبط یا اجرای کنسرت‌های دانش‌آموزی با هنرجویی وسواس‌های بسیار وجود دارد،‌ حال چگونه است که در رویداد مهمی چون جشنواره موسیقی فجر که حال و هوایی بین‌المللی دارد، اصول نادیده گرفته می‌شود؛ درحالی که این همه مدیر و مسئول پشت ماجرا هستند!

*شیوه ضبط آثار و آفیش گروه‌ها را چگونه دیدید؟

تعداد گروه‌ها در روز ضبط بسیار زیاد بود که این موضوع اشکالاتی را ایجاد کرده بود و در نهایت بر کیفیت اجراها تاثیر گذاشت. این ترافیک باعث شد به اجبار کل کار را در عرض دو ساعت اجرا کنیم و آن اتفاقی که باید رخ نداد. واقعا چرا باید گروه ما مثلا بین ساعت‌های 4 تا 5 و نیم عصر اجرا کند و بعد از ما گروه خرم‌آباد روی صحنه رود.

زمان اجرا و ضبط نیز که فرا می‌رسد، اعضای دیگر گروه‌ها باید ساکت در سالن بنشینند و عوامل فنی و دیگر مسئولان اجرایی در تکاپو و حرکت باشند. همه این موارد ذهنیت ما را برای یک اجرای خوب تحت تاثیر قرار می‌دهد و حواس ما را پرت می‌کند و تمرکزمان را به هم می‌ریزد.

*نظرتان این است که ضبط و ثبت آثار در بخش مدیریتی کاستی‌هایی داشته است؟

قطعا همینطور است. گویا مسئولی که در سالن بود و مدیریت گروه‌ها و اجراها را به عهده داشت به لحاظ اداری مسئولیت داشت حتما اجراها را هرچه سریع‌تر ضبط کند.

برای به سرانجام رسیدن این اتفاق، مسئول مربوطه لاجرم باید با گروه‌ها و سرپرست‌ها برخورد تندتری داشته باشد که من نیز با این نوع برخورد مواجه شدم. در روز ضبط مدام از من خواسته می‌شد که هرچه زودتر اجرای گروه را تمام کنم تا برنامه بسته شود. همه این اتفاقات و رفتارها خواه‌ ناخواه بر کیفیت اجرا تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود آن حس و حال لازم موسیقی ایرانی از دست برود.

شخصا بر این مسئله مهم که گروه و اعضای آن باید با حال خوب و انرژی مثبت روی صحنه روند بسیار معتقدم، اما خب در روز ضبط آن حال خوب را نداشتم و متاسفانه در نهایت آنچه که مدنظرم بود، نه برای من و نه برای دیگر اعضای گروه «اقبال آذر» اتفاق نیفتاد. به هرحال همانطور که گفتم مسئولان برگزاری برای کیفیت بهتر جشنواره امسال زحمات بسیار کشیدند و دوربین‌ها و تجهیزات بسیار را فراهم کردند و مرحله ضبط با وجود کاستی‌ها به خوبی صورت گرفت.

به نظرم با وجود این امکانات و صرف هزینه و زمان بسیار، ‌می‌شد برنامه‌های ماندگاری را ثبت و ضبط کنیم که متاسفانه اینگونه نبود. شاید بهتر بود مسئولان و ستاد برگزاری کمی زودتر اقدام به ضبط اجراها می‌کردند تا این عجله و ازدحام در ضبط آثار روند بهتری را طی کند. اگر چنین اتفاقی می‌افتاد، برنامه گروه‌ها تحت تاثیر قرار نمی‌گرفتند و حال شاهد اجراهای با کیفیت‌تری بودیم.

*خدمات ارائه شده به شرکت‌کنندگان بخصوص آنهایی که از شهرهای دور به تهران آمده بودند را چگونه دیدید؟

واقعیت این است که در جشنواره امسال هیچ خدماتی به شرکت‌کنندگان داده نشده است. اعضای گروه ما از تهران و کرج در جشنواره حضور یافتند و برخی از آنها از شیراز آمده بودند. حال شما حساب کنید تعدادی از گروه‌ها از شهرهای دور و صرفا برای حضور در جشنواره به تهران آمدند و قطعا با مشکلات بیشتری مواجه بوده‌اند.

منظور از عدم وجود ارائه خدمات این است که به ما به تالار رفتیم و گفتند بعد از «ساندچک»‌ آثارتان را اجرا کنید و بروید. یعنی حتی فرصت استراحت نداشتیم. به نظرم وجود یک مدیر هنری در کنار عوامل ضبط و گروه‌ها لازم بود تا به واسطه او گروه‌ها و عوامل ضبط هدایت شده عمل کنند.

اگر برنامه‌ریزی‌ها دقیق‌تری وجود داشت نیازی نبود که مثلا گروه‌ها به فاصله یک ساعت بعد از ما به اجرای برنامه بپردازند. در روز ضبط به ما می‌گفتند دیر کرده‌اید و ده دقیقه دیر آمده‌اید، در صورتی که اینگونه نبود و از طرفی زمانی که ضبط آثار شروع می‌شود دیگر رفت و آمد و برو بیا معنا ندارد.

*شاید اگر گروه‌ها به صورت آنلاین به اجرای برنامه می‌پرداختند، اتفاقات بهتری رخ می‌داد.

در کل شیوه برگزاری کنسرت به نحوی دیگر است و رویه‌ امسال از این قاعده دور بود. در کنسرت نیازی به ضبط و صدابرداری به شکل فعلی نیست و همانطور که گفتید اجرای آنلاین شباهت بیشتری به اجرای کنسرت دارد و زنده‌تر است.

به نظرم به دلیل شرایط وجود نتوانسته‌ایم حق مطلب را ادا کنیم و شخصا آنقدر از رویه فعلی ناراحتم و اجرا را ناچیز و ضعیف می‌دانم که در صفحات شخصی خودم که اتفاقا بسیار پربازدید است، برای اجرای امسال تبلیغی نکرده‌ام. حتی به اعضای گروه که هرکدام از آنها نوازنده‌هایی کاربلد هستند نیز نگفته‌ام که کار چه زمانی پخش می‌شود.

شاید باور کنید اما حتی خودم نیز برنامه را به طور کامل ندیده‌ام و در میانه کار از دیدن ادامه اجرا منصرف شدم. حتی از خدا می‌خواهم این برنامه به نوعی پاک شود و وجود نداشته باشد. اینگونه بگویم که اجرای امسال یکی از بدترین برنامه‌های‌ام بوده است.

*کم و کیف گروه‌های شرکت‌کننده و آثار اجرای‌شان را چگونه دیدید؟

از آنجا که انتخاب‌ها توسط موسیقی‌دان‌ها و همکاران ما انجام شده در این زمینه خوب عمل شده و به دلیل اینکه ما را نیز انتخاب کرده‌‌اند چنین نظری ندارم. بی‌شک خوانندگان و اعضای گروه‌ها بچه‌های توانمندی هستند. اما در نهایت خروجی کار است که مهم است و همه زحمات و تلاش‌ها باید به نتیجه قابل قبولی برسد که متاسفانه اینطور نبوده است. اگر قرار باشد نظر شرکت‌کنندگان در آرشیو شدن اجراها لحاظ شود، من اولین نفری هستم که انصراف خود را اعلام می‌کنم. حتی تصمیم داشتم همان برنامه جشنواره را با اجرا در سالن دیگری به صورت زنده اجرا کنم تا خروجی بهتری داشته باشیم و اجرای با کیفیت‌تری از گروه «اقبال آذر» در آرشیو باقی بماند.

*نظرتان درباره اضافه شدن بخش رقابتی و جایزه باربد به جشنواره امسال چیست؟

گروه ما در بخش رقابتی جشنواره شرکت نکرده و خودم نیز معتقدم رقابت به باشگاه‌های ورزشی تعلق دارد و موسیقی قابل رقابت نیست. هنر کار دل است و کسی نمی‌تواند در این زمینه به دیگری نمره دهد. مطمئنا آنهایی که استادان ما هستند، بزرگوارند اما در رقابت‌ امتیاز دادن مقوله‌ای سلیقه‌ای است. به نظرم اگر بنا به مقایسه باشد باید بگویم جشنواره‌های فیلم و تئاتر با تمام ضعف‌هایی که دارند اما مدیریتی قوی‌ دارند.

*فعالیت‌های تازه شما چیست؟

من دو آلبوم دارم که یکی از آنها به یاد زنده‌یاد اقبال آذر تولید شده و حتی طراحی جلد اثر نیز به پایان رسیده و مستر آن در مرحله پایانی است. حال نیز منتظر فرصتی هستم تا آن را منتشر کنم. با توجه به بیماری کرونا، فعلا شرایط برای این کار مساعد نیست، ‌لذا منتظر عادی شدن اوضاع هستم تا این انتشار طی مراسم رونمایی انجام شود.

منبع: ایلنا