ارسال پرونده‌های تبریز و کرمانشاه به‌‌عنوان شهر خلاق ادبیات و خوراک به یونسکو

اعتمادآنلاین| حجت‌الله ایوبی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران) با اشاره به این‌که از زمان شروع کرونا، یونسکو احساس مسؤولیت بیشتری درباره پرداختن به فرهنگ و هنر داشته و طی این مدت درخشان‌ترین کارنامه را به خود اختصاص داده، گفت: طی دو هفته آینده چهارمین ویژه برنامه تماشای خورشید را با تجلیل از پروفسور یوسف ثبوتی فیزیک‌دان سرشناس ایرانی و مؤسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان و پنجمین تماشای خورشید نیز اوایل مهر سال جاری با تجلیل از استاد فرهاد فخرالدینی انجام خواهد شد.

به گزارش ایلنا، او همچنین از طراحی سمفونی عطار نیشابوری توسط فرهاد فخرالدینی خبر داد و گفت: کار باشکوهی تحت عنوان عطار نیشابوری در سال بزرگداشت عطار نیشابوری ساخته شده و به‌زودی اجرا خواهد شد.

ما آمادگی داریم آن‌چه را که در سال 1389 درخصوص سمفونی انقلاب انجام دادیم و در 5 کشور بزرگ دنیا به اجرا درآوردیم، این‌بار درباره سمفونی عطار نیشابوری به اجرا درآوریم و پیام عطار که پیام فرهنگ و تمدن ایران اسلامی است را به گوش جهانیان برسانیم.

شهرهای خلاق

ایوبی با اشاره به فعالیت‌های سال گذشته کمیسیون ملی یونسکوـ ایران، اظهار داشت: در سال گذشته دو شهر دیگر به شبکه شهرهای خلاق ایران و سه شهر دیگر به شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده افزوده شد.

اکنون نیز پرونده دو شهر خلاق دیگر نیز آماده و برای ثبت در یونسکو ارسال شد. در این میان تبریز به‌عنوان شهر خلاق ادبیات و کرمانشاه به‌عنوان شهر خلاق خوراک، معرفی شدند. همچنین پرونده شهرهای یادگیرنده نیز در حال آماده شدن است.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران در پاسخ به این سوال که هر سال شاهد ثبت شهرهای خلاق در یونسکو هستیم اما عملا فعالیت قابل توجه‌ و درخوری دراین خصوص از شهرها و شهردارها دیده نمی‌شود، گفت: در بیشتر شهرها شورای راهبری شهرهای خلاق و شهرهای یادگیرنده را داریم. البته که اتفاقات خوبی در این شهرها افتاده است.

به‌طور مثال در رشت که به‌عنوان شهر خلاق غذا شناخته شده، شاهد چند برابر شدن تعداد رستوران‌های این شهر هستیم.

همچنین اختراعات جالبی درخصوص ابداع غذاهای جدید را شاهدیم. به طور کلی این شهرها تعامل خوبی با شهرهای دیگر دارند و کارگاه‌های آموزشی و فرهنگی بسیاری برگزار می‌کنند. البته کرونا عاملی بازدارنده شده است.

با این وجود بندرعباس که به‌عنوان شهر خلاق صنایع دستی مورد تایید یونسکو قرار گرفته تقریبا هر هفته یک رویداد در این حوزه برگزار می‌کند؛ هنرمندان صنایع دستی را شناسایی می‌کنند و برگزاری جشنواره‌ها جدی‌تری شده است.

سنندج نیز که به‌عنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو معرفی شد، با وجود کرونا و عدم برگزاری برنامه‌های موسیقی سعی در زنده نگاه داشتن این امر فرهنگی دارد.

پرونده‌های ثبت جهانی

او ادامه داد: پرونده ثبت هشتصدمین سالگرد ملاقات شمس تبریزی و مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و همچنین پرونده شیخ خرقانی برای ثبت در یونسکو آماده شده‌اند. امیدواریم این دو شخصیت به‌شکل اختصاصی به‌نام ایران ثبت جهانی شوند. البته پرونده هزاره ابوریحان بیرونی به‌صورت مشترک با کشور ازبکستان آماده ثبت شده است.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران همچنین از حضور کارشناسان ایرانی در تهیه سند توصیه‌نامه اخلاق هوش مصنوعی خبر داد و گفت: ایران نیز حضور قدرتمند، فعال و اثرگذار در نهایی شدن روند این بیانیه داشت.

هنر و دیپلماسی فرهنگی- هنری

ایوبی اذعان داشت: سال گذشته به دلیل حساسیتی که درخصوص خوشنویسی وجود دارد و شناسنامه ماست و با توجه به حرف و حدیث‌هایی که در کشورهای پیرامون ما در این‌باره وجود دارد، ابتکار عمل ایران مورد استقبال قرار گرفت و موفق شدیم مجوز برگزاری نمایشگاه «رقص قلم» را از یونسکو بگیریم که هنرمندانی از 33 کشور دنیا در این نمایشگاه شرکت کردند و صدها هنرمند برجسته دنیا آثارشان در ایران و بر فراز برج آزادی به نمایش درآمد.

اکنون نیز برای برگزاری دومین نمایشگاه رقص قلم در اسفند آماده می‌شویم. ممکن است این نمایشگاه بینال (دو سالانه هنری) شود و یک سال نمایشگاه نگارگری و هنر کتابت در راه ابریبشم و سال بعد خوشنویسی برگزار شود.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا برگزاری بینال نگارگری و هنر کتابت در راه ابریشم و بینال خوشنویسی که کمیسیون ملی یونسکو- ایران قصد برگزاری آن را دارد، موازی‌کاری با برگزاری بینال‌های نگارگری و خوشنویسی که توسط معاونت هنرهای تجسمی وزارت ارشاد اسلامی برگزار می‌شود، نیست، گفت: بینال‌هایی که کمیسیون ملی یونسکو- ایران برگزار خواهد کرد به‌صورت بین‌المللی و در راه ابریشم است درحالی‌که بینال‌های مذکور، ملی و داخلی هستند. این دو موازی‌کاری نخواهند داشت و ما توجه کشورهای راه ابریشم را به این هنرها معطوف می‌کنیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکوـ ایران از هنر و دیپلماسی هنر به‌عنوان راهی برای برقراری اتباط با سایر کشورها یاد کرد و گفت: سال گذشته در میدان مشق، نوروز را به‌طور مشترک با 12 کشور عضو پرونده جهانی نوروز برگزار کردیم. چه پروژه‌ای می‌تواند بهتر از نوروز برای ایجاد همبستگی باشد؟ همچنین جشن‌هایی مانند جشن تیرگان می‌تواند حلقه وصل ایران با کشورهای اطراف باشد.

سال گذشته موفق شدیم، نمایشگاهی مجازی از آثار هنری را با عنوان «جان پدر کجاستی» در هفته هنر افغانستان برگزار کنیم. بیش از 150 هنرمند از کشورهای مختلف دنیا آثارشان را به نمایش گذاشتند.

این نمایشگاه با محوریت ایران برگزار شد و همه دنیا شاهد بود که ایران محور یک برنامه زیبا برای ابراز همدردی شد. همچنین برای ثبت‌های مشترک،‌ تیم مشترک با کشورهای مختلف برگزار کردیم و این پرونده‌های مشترک ما را به یاد دوران باشکوه وحدت ما در گذشته می‌اندازد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، تأکید کرد: زبان فرهنگ و هنر، گویاترین زبان است و گفت: به چه زبانی، زیباتر و گویاتر از زبان موسیقی اقوام، رنگ و... می‌توانستیم عظمت و شکوه ایران را به سفرا نشان دهیم؟ زبان فرهنگ و هنر، زبان بدون لکنت است و همه دنیا این زبان را دوست دارند و آن‌را قبول دارند. در کنار دیپلماسی سیاسی، دیپلماسی عمومی و فرهنگی نیز می‌تواند کارساز باشد.

او در جواب به این پرسش که مسؤولان ارشد کشور تا چه اندازه به تاثیر و کارساز بودن دیپلماسی فرهنگی اعتقاد دارند، گفت: همه مسؤولان به یک اندازه به دیپلماسی فرهنگی اعتقاد ندارند. کم نیستند مدیران ارشد و تصمیم‌ساز که نه تنها با زبان فرهنگ و هنر آشنا نیستند بلکه قدرت و تأثیر آن‌را نیز درک نکرده‌اند. البته در میان مدیران ارشد ما افرادی هم هستند که اعتقاد راسخ به این موضوع دارند و از این زبان استفاده می‌کنند. با این وجود هنوز نتوانسته‌ایم آن‌گونه که باید به فرهنگ و هنر توجه کنیم.

زمانی برنامه‌های فرهنگی و هنری، در زمره کالاهای لوکس قرار می‌گرفت و برای سرگرمی بود، از این‌رو مدیران معتقد هستند هر زمان که قرار است از بودجه‌ای کاسته یا قطع شود، همانا آن بودجه فرهنگ و هنر است.

این امر در دنیا این‌گونه نیست. بر اساس آمارهایی که قبل از شیوع کرونا منتشر شد در اتحادیه اروپا حدود 7 میلیون نفر در زمینه‌های خلاقانه، فرهنگی و هنری دارای شغل پایدار هستند.

این روزها هنر شغل پایدار ایجاد می‌کند. ایران کشوری است که با این اندازه امکانات و هنرهای متنوع از جمله سینما، تئاتر، خوشنویسی، نگارگری، عکاسی و... می‌تواند در دنیا سرآمد باشد و در این زمینه‌ها کالا برای فروش به جامعه بین‌المللی داشته باشد. بنابراین باید به هنر علاوه بر دیپلماسی فرهنگی و نقشی که در ایجاد بستر لازم برای پیشبرد اهداف کلان دارد، به‌عنوان منبعی برای کسب درآمد پایدار نیز بنگریم. البته این اجماع سیاسی هنوز در کشور ما به‌وجود نیامده است.