خیال خیابان، خیال تهران و خیال عشق

اعتمادآنلاین| محمدعلی حیدری، نویسنده در یادداشتی در خصوص مستندسازی در تاریخ معاصر به بیان نکات قابل توجهی پرداخته است.

به گزارش اعتمادآنلاین ، مشروح این یادداشت را در ادامه می‌خوانید.

مستندسازی درباره تاریخ معاصر، در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. اغلب این مستندها در نمایش‌های جشنواره‌ای و اکران های مناسبتی مورد توجه قرار می‌گیرند. این جنس مستندها، جای خالی روایت‌های تاریخی به ویژه درباره تاریخ معاصر و به طور خاص، صد سال اخیر را پر می‌کنند. مهدی باقری در مستند «در جستجوی خانه خورشید» نگاهی دارد به تاریخ صد و چند ساله خیابان ناصر خسرو به عنوان یکی از مهمترین خیابان‌های شهر تهران.

امتیاز بزرگ فیلم این است که روایتی عاشقانه دارد، فیلمساز با هوشمندی از هر امکانی برای روایت این قصه عاشقانه استفاده کرده است. فیلمساز، قصه‌اش را تا انتها درست و جذاب روایت می‌کند. در مدت زمان فیلم، بیننده نمی‌تواند پیش‌بینی کند گام بعدی فیلمساز برای ارائه اطلاعات چیست؟ آیا تنها به نریشین محدود است؟ به مصاحبه؟ به قصه‌پردازی؟ به عکس‌های آرشیوی؟ «در جستجوی خانه خورشید» همه این‌ها هست و در هیچ کدام از این ابزار متوقف نمی‌شود. مهدی باقری بین سینمای داستانی و سینمای قصه‌گو پل می‌زند.

تاریخ را با چاشنی عشق و تخیل روایت می کند و از این منظر فیلم با دیگر آثاری که موضوع مشابه دارند، از جمله یکی از بهترین‌های آنها «بهارستان خانه ملت» (بابک بهداد) تفاوت دارد و اصالتش را حفظ می‌کند.

«در جستجوی ...» جستجویی است در تهران، شهری که حوادث بسیاری را پشت سر گذاشته است. روزهای خوش و ناخوش دیده و شخصیت‌های سیاسی مهمی را در خود پرورانده است. فیلم، از تاریخ و هنر و سیاستی که ریشه‌اش در تهران پا گرفته صحبت می‌کند و بدون این که خسته کننده و شعاری به نظر برسد، مسیری بیش از صد سال را طی می‌کند تا به امروز و بالای برج شمس‌العماره برسد، جایی که ساعت زندگی دوباره به تکاپو می‌افتد. در فیلم، نسبت به تهران، شیفتگی و عشق وجود دارد. شهری که در سینمای داستانگو معمولا نمادی از مادی‌گرایی، نارفیقی و مدرنیته مزاحم است. مهدی باقری در دل سیاهی‌ها و نقاط تلخ تاریخ این شهر، با روایت عشق پسر به خورشید (که نوه میرزا آقاخان نوری است) می‌کوشد نقاطی روشن بیابند.

آمیختگی روایت فیلمساز و جوان عاشق پیشه و روایت های مصاحبه شوندگان، انسجام و نظم دارد و در خدمت ساختار یکدست فیلم است. گفتار متنی پالوده و روایتی شنیدنی در فیلم وجود دارد و عکس‌ها و تصاویر چشم نواز و جذاب هستند.

«در جستجوی خانه خورشید» از آن دست مستندهایی است که می‌تواند برای مخاطب عام و خاص جذاب باشد، این یک امتیاز بزرگ در سینمایی است که انگ خورده و همواره دور از دسترس مخاطب انبوه نگه داشته شده است. فیلم می‌تواند برای دوستداران تهران و تاریخ معاصر، دیدنی باشد. سندی ماندگار و پر از جزئیات از تهرانی که هنوز زنده است و نفس می‌کشد.

«در جستجوی خانه خورشید» محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است و در طرح «اکران حقیقت» نمایش داده می‌شود.