«برادران لیلا» در کن دیده شد/ نقد مثبت منتقدان

دیروز «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی در هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم کن به نمایش درآمد و کارگردان و بازیگران این فیلم روی فرش قرمز جشنواره رفتند.

به گزارش مهر، با نمایش فیلم نشریات مختلف سینمایی درباره فیلم نظر دادند.

منتقد ورایتی نوشت: «برادران لیلا» با بازی ترانه علیدوستی یک حماسه پرشکوه خانوادگی را تصویر می‌کند.

سعید روستایی اولین حضورش در کن در بخش رقابتی را با درامی طولانی و پیچیده درباره روابط ۵ خواهر و برادر در تلاش آنها برای گریز از فقر در تهران تجربه می‌کند.

پیتر دبروژ افزوده است: در این فیلم یک خانواده ایرانی که زمانی مغرور و اکنون رقت‌انگیز هستند، در آستانه نابودی قرار دارند. در این میان خواهری که از تصمیم‌گیری برادرانش درباره سرنوشت خانواده خسته شده سعی می‌کند تا اوضاع را به دست بگیرد.

این حماسه که پر از دیالوگ و تقریباً ۳ ساعته است، کاملاً با فیلم‌های سرراست و متمرکز ایرانی تفاوت دارد و چه با داستان‌های افسانه‌ای مجیدی و چه درام‌های صمیمی فرهادی که سادگی نسبی‌شان آنها را مناسب بازارهای بین‌المللی می‌سازد، متفاوت است.

تضاد محوری فیلم را می‌توان چنین خلاصه کرد که اسماعیل با بازی سعید پورصمیمی که تمام عمرش سخت کار کرده حالا می‌تواند انتخاب کند که با دارایی‌اش چه کند؟ آیا آن را به ۵ فرزند بالغش که قدرناشناس‌تر از همیشه هستند ببخشد یا از آن برای تثبیت جایگاه خود به عنوان یک پدرسالار استفاده کند؟ در این میان لیلا در ۴۰ سالگی از تماشای مبارزه مادر و برادرانشان خسته شده و سعی دارد تا به وضع خانواده سرو سامان بدهد.

اگر چه این داستان شاید ابتدا یادآور داستان‌های تلویزیونی باشد اما باید به روستایی اعتماد کنید که چنین داستانی را می‌تواند روی پرده سینما جذاب خلق کند.

تلاش این خانواده برای باز کردن یک مغازه که در میان شلوغ پلوغی‌های تهران رخ می‌دهد در پایان با تشدید تحریم‌های آمریکا و سقوط واقعی اقتصاد به صورت تصاعدی به بیشتر شدن مشکلات خانواده می‌انجامد.

روستایی در پایان این سوال را برای ما طرح می‌کند که وقتی افراد خودخواه یک خانواده از یکدیگر حمایت نمی‌کنند، چگونه می‌توان از یک جامعه انتظار علمکردی همدلانه داشت؟

پیتر بردشاو منتقد گاردین با دادن ۴ ستاره از ۵ ستاره به این فیلم با تیتر «یک زن، ۵ انگل زن‌ستیز در درام خشن ایرانی» می‌نویسد:

سعید روستایی در مرکز فیلم خود زنی را قرار داده که توسط شخصیت‌های مردسالار بی‌کفایت به هر سو کشیده می‌شود. این درام خانوادگی بزرگ، جذاب و شخصیت‌محور به سبک ایتالیایی-آمریکایی با اجراهای خشن یادآور «روکو و برادرانش» ویسکونتی و «پدرخوانده» کاپولا است. حتی می‌توان بارقه‌هایی از نوشته‌های آرتور میلر را در دل آن یافت.

لیلا در دنیایی از کاهبرداری‌های مردانه زندگی می‌کند که از هر کاری شبیه کار بیزارند و حاضرند زنان از پا درآیند و پاداش‌شان باز هم زن‌ستیزی بیشتر باشد. در این میان جوشش خشم لیلا در مقابل حقارت پدر و بردارانش و فرسودگی او در تلاش برای نجات آن‌ها از دست خودشان، زمینه‌ساز صحنه اوج فیلم می‌شود.

نقش‌آفرینی علیدوستی درخشان است درست مانند دیگر هنرپیشه‌ها که یک تیم بازیگری فوق‌العاده را شکل داده‌اند.

منتقد هالیوود ریپورتر جردن مینتزر نیز این فیلم ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه‌ای را به رمان عظیم قرن نوزدهمی از زولا یا دیکنز تشبیه کرد که کلاهبرداری، مبارزه طبقاتی، رقابت‌های قبیله‌ای و اقتصادی که همیشه در حال فروپاشی است را تصویر کرده است.

وی افزود: روستایی ۳۲ ساله نشان می‌دهد که فیلمسازی است که استادانه کار می‌کند و در جایی که فرهادی بیشتر در حال جستجو و الهام‌بخشی است، روستایی همه چیز را به شیوه‌ای بسیار جسوارنه تصویر می‌کند.

«برادران لیلا» حول محور خواهر قهرمان فیلم با بازی ترانه علیدوستی و ۴ برادر وی می‌چرخد که هر یک شکل، اندازه و تیپ شخصیتی خاص خود را دارند. علیرضا (نوید محمد زاده) شخصیت اخلاقی آنهاست که در ابتدای فیلم ار کارش در کارخانه اخراج شده. ۳ برادر دیگر منوچهر (پیمان معادی) همدل و آسیب پذیر، فرهادی (محمد علی محمدی) راننده تاکسی بدن ساز و پرویز (فرهاد اصلانی) مرد چاق خانواده و سرایدار و نیز پدر آنها اسماعیل (سعید پورصمیمی) که چیزی جز احترام از سوی خانواده نمی‌خواهد.

روستایی که خود نویسنده فیلمنامه است زحمت زیادی می‌کشد تا نشان دهد چگونه فساد را در هر سطح از زندگی می‌توان یافت و از کارخانه‌داران مکار در سطوح بالا تا افرادی که در پایین‌ترین سطح جامعه جای دارند، مانند پرویز که کارش تمیز کردن توالت است، سر دیگران کلاه می‌گذارند.

وی می داند چگونه ابعاد حماسی به این داستان بدهد و در مواقعی فیلم‌های کاپولا یا چیمینو را به ذهن متبادر کند.

بازیگران انرژی فوق‌العاده و تفاوت‌های ظریف زیادی را به روح نقش‌های خود می‌دمند. هر شخصیت مملو از تناقض است، برای خانواده یا منافع خود می‌جنگد و در عین حال می‌داند که بندرت دارد کار درست را انجام می‌دهد.

هر چند لیلا یک فیلم کامل نیست و گاهی به یک ملودرام نزدیک می‌شود و گاهی از نظر فنی کمی شلخته است، اما یک فیلم عالی است؛ هم از نظر ابعاد و هم از نظر داستان و روایت سختی‌های بی‌شمار یک خانواده. روستایی به عنوان یک فیلمساز آن قدر هدف رفیع و گسترده‌ای دارد که حتی اگر گاهی غافل شود باز صدایش تکان‌دهنده است.