ماجرای گرشا رضایی چه بود؟/ وقتی بازی بی‌رحم هنر دست«خواننده» را رو می‌کند

این روزها فصل داغ هوا و کنسرت‌های داغ است. اجراهای صحنه‌ای موسیقی عمدتا در ژانر موسیقی پاپ در جای جای کشورمان در حال برگزاری است. هنرمندان و دست‌اندرکاران این حوزه پس از دو سال دوری از کنسرت و مشقت‌هایی که برای بسیاری به همراه داشت، حالا به صحنه بازگشته‌اند. آنچنان که از گزارش‌ها و آمار و ارقام پیداست، کنسرت‌ها با استقبالی کم نظیر مواجه شده‌اند که در این میان همچون همیشه سهم خوانندگان در این کسب درآمد در بالاترین جایگاه قرار دارد.

​خبرگزاری فارس، اما متاسفانه هرازگاهی اخباری در فضای مجازی منتشر می‌شود که بجز تاسف چیزی به دنبال ندارد. تازه‌ترین اتفاقی که این روزها فضای مجازی را درنوردیده، مربوط به کنسرت زاهدان گرشا رضایی است. این خواننده پاپ در پاسخ به انتقاد یکی از مخاطبان که می‌گوید پلی‌بک نخواند، واکنشی دور از احترام از خود بروز می‌دهد.

بی‌شک واکنش این خواننده یکی از تاسف‌انگیزترین برخوردهایی است که در سال‌های اخیر از سوی یک خواننده با مخاطب و مقام و جایگاه مخاطب شده است. شوربختانه برخی از کسانی همچون گرشا رضایی که در حوزه تفریحات و سرگرمی مشغول کسب درآمد هستند علی‌رغمی که در همین کنسرت سیستان و بلوچستان به توهین، مخاطبش را متهم به نادانی می‌کند، اما خودش از فقدان اطلاعات رنج می‌برد، از اینکه نشان داد هنوز جایگاه مخاطب را نشاناخته، هنوز نمی‌داند باید با مردمی با پیشینه چندین هزار ساله به چه شیوه‌ای باید برخورد کند، هنوز نمی‌داند همین مردم بزرگ‌منشی که روبروی اون نشسته و همین‌ها به او هویت و جایگاه بخشیده‌اند از چه عقبه و تاریخ و اعتباری برخوردار هستند. متاسفانه این نگاه، این گونه توهین کردن‌ها و اینگونه دیدگاه‌های ناقص و فاقد اطلاعات همواره از سوی قشری برمی‌آید که از کمترین دانش در زمینه مردم خود و ارزش‌های آنان برخودار هستند و همین فقدان اطلاعات، آن‌ها را در توهین و هتک حرمت، جسور می‌کند که این جسارت به غایت از سرِ ناآگاهیست.

به نظر می‌رسد اولین نکته‌ای که این خواننده‌های نوظهور باید بیاموزند اهمیت دادن به جایگاه مخاطب است. «مخاطب» که اگر نباشد هنر آن‌ها هیچ معنایی ندارد. مخاطبی که با همه مشقت‌ها و سختی‌ها در سالن‌های اجرای کنسرت حاضر می‌شوند تا ساعاتی را در فضاهای فرهنگی بگذرانند. مخاطبانی که کمترین  چیز درباره شان این است که قدر حضورشان را بدانیم. از منظری دیگر وقتی مرز بین هنر و غیر هنر برداشته می‌شود و هر آدم از هر قشری به خود اجازه می‌دهد که روی صحنه برود و با هزار ترفند و کلک صدایی دست و پا کند، بی‌شک چنین پدیدهایی آداب اولیه هنرمند بودن را نمی‌داند و فضای سالن کنسرت را با خیابان یکی پنداشته و هر آنچه به ذهنش خطور می‌کند بی‌درنگ بر زبان می‌آورد. هنرمندانی از این دست نمی‌دانند که هنر بازی بی‌رحمی است و خیلی زود دست نااهلان را رو می‌کند. هر هنرمندی در هر رشته‌ای اولین درس بزرگی که باید یاد بگیرد همین احترام و اهمیت دادن به جایگاه مخاطب است. 

در این کنسرت که فیلم آن به فاصله کوتاهی در سطحی گسترده در فضای مجازی دست به دست شد، رضایی با لحنی تحقیرآمیز شروع به گفتگو با مخاطب می‌کند و از او می‌پرسد: می‌دانی پلی‌بک چیست؟ وقتی مخاطب پاسخ مثبت می‌دهد، در ادامه می‌گوید: پسر خوبم، کوچولوی من، عمو، کلاس چندمی؟ و در ادامه گویش مخاطب را تمسخر می‌کند و این جریان توهین را تا پایان همینطور ادامه می‌دهد! 

این خواننده می‌گوید: «بعضی‌ها می‌خواهند بگویند ما هم بلدیم، همین الان این فرد را بیاورم روی استیج و دو سوال از او بپرسم، ایزی لایف لازم می‌شود.»

او در بخشی دیگر از صحبت‌هایش می‌گوید: «حالا هی داستان خاله‌زنکی درست کنید؛ خاک تو سرت. اینقدر کم شدیم بعضی از ماها که به خاطر مسائل خاله‌زنکی همچون پلی‌بک خواندن خواننده به سرمایه‌های فرهنگی و ورزشی کشور حمله کنیم؛ خیلی بد و زشت است، خب کوری بیا گوش کن، بیا ببین. خاک تو سرتون. البته کسی اینجا به خودش نگیرد، خواستم به کسانی که اینجا حرف‌های خاله‌زنکی می‌زنند، بگویم که اینطور نیست؛ اینجا هم با یک بچه سوسول طرف نیستید، دعوا هم بشه ما هستیم.»

ابوالفضل احمدزاده، سرپرست معاونت حقوق عامه دادستانی مرکز سیستان و بلوچستان در مورد حواشی پیش آمده در کنسرت گرشا رضایی گفت: متاسفانه در روزهای گذشته یک خواننده در شهرستان زاهدان حضور یافته و در خلال اجرای کنسرت خود اهانتی به زبان، لهجه و گویش غنی مردم استان سیستان و بلوچستان کرده است که به هیچ وجه قابل پذیرش نیست. پرونده‌ای برای اهانت این خواننده پاپ در دستگاه قضا تشکیل خواهد شد.

عبدالسلام بلوچ‌زاده، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ سیستان و بلوچستان نیز به این اتفاق واکنش نشان داد و گفت: با توجه به استفاده گرشا رضایی از الفاظ ناشایست، توهین‌آمیز و رکیک در زاهدان، موسسه کنسرت‌گذار برای ابلاغ تخلف و بررسی موضوع و برخورد با متخلفان فراخوانده شده است.

پس از حواشی پیش آمده و ورود دادستانی و دیگر مسولان استانی سیستان و بلوچستان به قضیه اهانت گرشا رضایی، این خواننده یک فایل ویدیویی منتشر کرد. او در بخشی از این ویدیو گفت: چند روز پیش در شهر زاهدان، در سرزمین بزرگ سیستان بلوچستان، در خدمت مردم بزرگ زاهدان بودیم و آنها بسیار من را مورد لطف خود قرار دادند و من این میزان لطف را در استیج خود منعکس کردم. اما یک دوستی در سالن که فکر کنم برای روز شنبه ۱۱ تیرماه بود، از اول برنامه شروع به شیطنت کرد و دائم من و نوازنده‌ها را تحریک می‌کرد، داد می‌زد و نظم سالن را به هم ریخته بود و حتی حراست سالن هم می‌خواست او را بیرون کند.

وی در ادامه افزود: کسانی که کنسرت من آمدند می‌دانند معمولا  در کنسرت‌هایم زیاد شوخی می‌کنم. در این کنسرت هم با لحنی شوخی و نسبتا اعتراض که بالاخره دوست عزیز ما اینجا در حال اجرای برنامه هستیم و شاید فضای نقد نباشد و بتوان جای بهتری برای نقد در نظر گرفت، چند جمله‌ای صحبت کردم اما سوءتفاهم‌هایی به وجود آمده که من اینجا قویا تکذیب می‌کنم. من خاک پای مردم ایران و مردم ستمدیده سیستان و بلوچستان هستم و به هیچ عنوان و هیچ زمانی به خودم اجازه نمی‌دهم به مردم توهین کنم. اگر سوء تفاهم شده خیلی معذرت می‌خواهم.

با نهایت تاسف باید به این حقیقت اذعان کرد که این روزها که بسته به نیاز کاذب بازار موسیقیِ اینترتِنمنت یا سرگرمی، هر روزه شاهد تولید خواننده‌هایی در تیراژ بالا هستیم که در کارخانه و خط تولید تهیه‌کنندگانی که تنها با ماشین حساب به میزان سپرده سرمایه‌گذاری و میزان سود خروجی خود می‌اندیشند، نمی‌توان بیش از این انتظاری داشت. مادامیکه هنرمندانی که با طی مراحلی نه تنها فنی و هنری بلکه با ممارست‌ها و پیمودن طریقت معنوی هنر به کشف و شهودِ جان مایه زیبایی‌شناختی «هنر به ما هو هنر» می‌رسند، می‌دانند که حیات هنرمند تنها در گرو همان مخاطبی است که به او شخصیت، هویت و شهرت بخشیده است، به ویژه شهرتی که بجز در زیست جمعی معنایی نخواهد داشت، ازاینرو جایگاه متعالی خود را خاک پای مردمان می‌کنند.