ایران برای اسکار ۲۰۲۳ چه می‌کند؟

پس از چند سالی که پاندمی کرونا بر تمام رویدادهای هنری دنیا تاثیر گذاشت، به نظر می‌رسد که شرایط برای آکادمی اسکار به دوران قبل از کرونا برگشته و در تازه‌ترین خبر اعلام شده که مهلت معرفی نمایندگان منتخب کشورها برای رقابت در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی اسکار ۲۰۲۳، تا سوم اکتبر ۲۰۲۲ (۱۱ مهر ماه ۱۴۰۱) است و کمیته اسکار کشورها تا این تاریخ فرصت دارند نماینده رسمی سینمای خود را به آکادمی اعلام کنند.

به گزارش ایسنا، نماینده ایران در سال‌های گذشته پس از اعلام نظر کمیته‌ای که اعضای آن معمولا توسط خانه سینما معرفی می‌شوند، به طور رسمی از سوی بنیاد سینمایی فارابی معرفی شده‌ است،  اما امسال وضعیت کمی پیچیده به نظر می‌آید؛ چرا که دست سینمای ایران برای انتخاب چندان پر نیست و گزینه‌های چندان قدرتمندی برای رقابت با فیلم‌های دیگر کشورها ندارد.

از پاییز سال گذشته تا کنون نزدیک به ۵۰ فیلم روی پرده سینماهای کشور اکران شده‌ ولی انتخاب فیلمی از میان آن‌ها برای معرفی به اسکار دشوار خواهد بود، به همین دلیل خیلی‌ها براین باورند که فیلم «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی که در جشنواره کن هم نمایش داده شد و پخش‌کننده خارجی هم دارد می‌تواند نماینده مناسبی از ایران باشد؛ فیلمی که قرار بود از همین تابستان روی پرده رود ولی سازمان سینمایی در اقدامی جدی و رسمی اکران آن را متوقف کرد و آنطور که در بعضی خبرهای غیررسمی شنیده می‌شود فعلا خبری از رفع توقیف آن نیست.

بر این اساس طبق اظهارات مبتنی بر رویکردهای مدیران سازمان سینمایی و وزارت ارشاد با تاکید بر سینمای انقلابی، چند گزینه را می‌توان پیدا کرد که با سلیقه و اهداف و برنامه‌های مدیران فعلی سینمای ایران بیشتر همخوان است و شاید یکی از همان‌ها نماینده ایران در اسکار باشد. از سویی برخی طیف‌های خاص فرهنکی پیش بینی می کنند به دلیل اینکه ممکن است، فیلم عنکبوت مقدس، فیلمی که در جشنواره کن حواشی داشت و به عنوان محصول آلمان، سوئد دانمارک، فرانسه به نمایش درآمد، از سوی یکی از این کشورها به اسکار معرفی شود، ممکن است با توجه به محتوای فیلم، ترجیح داده شود فیلمی از ایران به اسکار معرفی نشده، به نوعی تحریم اعمال شود. چند سال پیش و در زمان مدیریت محمدجواد شمقدری، پس از نمایش فیلمی که با ساحت پیامبر اکرم (ص) جسارت کرده بود، ایران جایزه اسکار را تحریم کرد.

اگرچه اصلی‌ترین شرط انتخاب فیلم برای اسکار، اکران آن در کشور مبدأ به مدت هفت روز متوالی تا پیش از مهلت تعیین شده است، اما به هر حال داشتن شرایطی برای اکران و تبلیغ فیلم در خارج از کشور بویژه در آمریکا و دیده شدن آن در جشنواره‌های متعدد بین‌المللی کمک زیادی به موفقیت فیلم در مراحل نهایی رقابت خواهد کرد. در دوره‌های قبل تنها تعدادی از فیلم‌های ایرانی چنین شرایطی داشتند ولی باز هم به جز دو اثر اصغر فرهادی بقیه موفقیتی کسب نکردند. هرچند یک‌بار فیلمی از مجید مجیدی هم به جمع فهرست پنج نامزد نهایی فیلم خارجی‌زبان اسکار راه یافت.

برای مروری بر فیلم‌های اکران شده از پاییز سال قبل تاکنون به آتابای، بندر بند، بی‌همه‌چیز، منصور، تومان، عنکبوت، بدون قرار قبلی، علف‌زار، مجبوریم، مرد بازنده، روز صفر، زالاوا، لامینور، مستطیل قرمز، صحنه‌زنی، رمانتیسم عماد و طوبا، طلاخون، تی‌تی و نیز کلی فیلم کمدی و فیلم کم‌مخاطب می‌توان اشاره کرد که فقط روی پرده رفته‌اند ولی اینکه کدامیک شرایط مناسب برای نماینده شدن را در اسکار دارد بحثی دیگر است.