روزنامه اعتماد
درباره جذابیتهای کن 2023/ از جانی دپ و اسکورسیزی تا نوری بیلگه جیلان و کن لوچ و نانی مورتی
در این روزگار سخت و پر از رنج شاید از معدود دلخوشیها و شوقهایی که برایمان مانده همین سینما و هنر باشد که جشنواره کن بیشک یکی از مظاهر مهم آن است.
سینا رایت/ جشنواره فیلم کن که از دیرباز اعتبار بسیاری در بین علاقهمندان سینمای مدرن و به اصطلاح هنری دارا بود، در سالهای اخیر با افول چشمگیر اسکار و انتخابهای انتقادبرانگیز آن، چشم علاقهمندان و طرفداران سینمای بدنه و تجاری را نیز بیش از پیش به منتخبین و برگزیدگان خود جلب کرده است. در روز پنجشنبه سیزدهم آوریل تیری فرمو دبیر جشنواره فیلم کن لیست فیلمهای منتخب برای نمایش در این رویداد مهم را اعلام کرد؛ لیستی به غایت جذاب و پرستاره. از جانی دپ و اسکورسیزی تا نوری بیلگه جیلان و کن لوچ و وس اندرسون، کوره-ادا، ویم وندرس، نانی مورتی و تاد هاینز. حضور دوباره جانی دپ بر پرده نقرهای افتتاحکننده این رویداد در روز شانزدهم ماه میخواهد بود. «ژان دو بری» درامی تاریخی درباره زنی فقیر است که عاشق شاه لویی پانزدهم میشود. مایون علاوه بر کارگردانی این فیلم نقش مقابل جانی دپ را نیز خود بازی کرده است.
او پیش از این دو بار دیگر نیز با فیلمهایش در جشنواره کن حضور داشته، اما اینبار فیلمش در بخش خارج از مسابقه به نمایش در میآید. این اولین نقشآفرینی جانی دپ بعد از پیروزی بر امبر هرد در دادگاه جنجالی است. او که به محض دریافت اتهاماتی زنستیزانه، بدون اثبات هرگونه جرمی، از سوی هالیوود مشمول پروژه کنسل شد، حالا با تبرئه در تمامی اتهامات (حداقل تا این لحظه) از هالیوود کناره گرفته و همین قضایا کنجکاویها درباره فیلم فرانسوی را به اوج رسانده است. جذابیتهای فیلمهای خارج از مسابقه امسال اما به اینجا ختم نمیشود.
شاید جذابترین عنوان برای عاشقان سینما در بین فیلمهای امسال «قاتلین ماه کامل» ساخته مارتین اسکورسیزی باشد. فیلمی که علاوه بر تلاشهای بسیارِ دبیر و دستاندرکاران جشنواره برای وارد کردن این فیلم در بخش مسابقه با مخالفت اسکورسیزی در بخش خارج از مسابقه به نمایش در خواهد آمد و تلاشی برای کسب نخل طلایی رنگ امسال نخواهد کرد. «قاتلین ماه کامل» فیلمی بسیار پرخرج با بودجه حدودی دویست میلیون دلاری، محصول اپل تی وی پلاس است. احتمالا ما دوست داران سینما باید بسیار ممنونِ ورود سرمایه شرکتهای بزرگ در صنعت سرگرمی باشیم که بستری را مهیا نمودند تا اقتباسی چنین طولانی از کتابی سخت با حضور توامان دیکاپریو و دنیرو به کارگردانی اسکورسیزی بزرگ شکل بگیرد، آن هم اقتباسی که دیکاپریو سختگیر و سختپسند(!) در مورد آن لفظ شاهکار را به کار برد.
دیگر فیلم مورد انتظار بخش خارج از مسابقه بازگشت شکوهمندانه ایندیانا جونز بعد از قریب به پانزده سال است. آن هم با جیمز منگولد و به تهیهکنندگی جناب اسپیلبرگ. منگولد را کارگردانی کاربلد برای فیلمهای بلاک باستر میدانیم و خاطرات خوبی با او داریم. از «ولورین» و «لوگان» تا «فورد در برابر فراری» منگولد نشان داده که خوش ساخت میسازد و سرگرمکننده. اما در بخش مسابقه هم اسمهای بزرگ و مهمی داریم که صبرمان برای دیدن آثارشان به چالش کشیده میشود. کن لوچ در پختهترین و پربارترین دوره کارنامه کاری خود برای تصاحب نخل طلای سوم آمده است. او که با دو فیلم آخرش «من، دنیل بلیک» و «متاسفیم جا ماندی» تحسین تمامی منتقدین و تماشاگران را برانگیخت، اینبار با «بلوط قدیمی» به سراغ موضوع پناهندگان سوری و مشکلات و درگیریهای آنها با مردم محلی رفته است و به درستی که مناسبترین فرد برای پرداختن به این سوژه با انسانیترین رویکرد خود جناب لوچ هستند.
از طرفی دیگر آمادهایم تا غرق در زیبایی و سادگی و وقارِ شاهکار دیگری از نوری بیلگه جیلان شویم. «درباره چمنهای خشک» نام فیلم جدید فیلمساز ترکیهای است که نزدیک به دویست دقیقه قرار است دوباره ما را آنچنان که خود است، عاشق سرزمینش کند، ما را با شخصیتهایش همراه کند و در این مسیر شگفتزدهمان سازد. او تاکنون دو جایزه بزرگ هیات داوران، یک جایزه کارگردانی و یک نخل طلا در کارنامه دارد و از این حیث جزو پرافتخارترین کشفهای جشنواره کن است. کوره-ادا کارگردان فیلمهای تحسینشده «دلهدزدها» و «دلال» که جوایز نخل طلا و بهترین بازیگر مرد را دریافت داشتهاند، امسال نیز در جشنواره حاضر است و امیدهای زیادی معطوف تازهترین اثر اوست که شاید بار دیگر شاهد روابط انسانی و عاطفی آدمهای گاها بیربط به یکدیگر باشیم و چشممان قلب و قلبمان از عشق و محبت واقعی آنها رنگینکمان شود.
وس اندرسون هنرمند بعدی است که شوق بیحد و حصری برای تماشای اثر پرستاره و چشمنواز او داریم. اندرسون با هر فیلمش، با قصههای ساده اما عمیق و بامزه، ترکیببندی متقارن و تختِ مخصوص خود و رنگهای پاستلی خوشمزهاش همه عاشقان سینما را برای دیدن فیلم بعدی مشتاقتر میکند. او تاکنون دو بار از فیلمهایش در کن رونمایی کرده است اما هیچ جایزهای نبرده؛ امسال اما شاید سال او باشد تا با فیلم «آستروید سیتی» از او که عاشق سینماست تقدیری به حق شود. ویم وندرس و نانی مورتی، کارگردانان آلمانی و ایتالیایی صاحب سبک نیز که هر دو در گذشته برنده نخل طلا بودهاند به ترتیب با فیلمهای «روزهای بینقص» و «خورشید آینده» در بخش مسابقه حضور دارند و وزن جشنواره امسال را بهشدت بالا بردهاند. تاد هاینز با جولین مور و ناتالی پورتمن همکاری کرده و فیلم «می، دسامبر» را روانه بخش مسابقه ساخته است، باشد که خاطره فیلم خوب «کارول» با بازی بینظیر کیت بلانشت و رونی مارا را برایمان زنده کند. جاناتان گلیزر کارگردان فیلم عجیب «زیر پوست» محصول سال 2013 که نقدهای مثبت زیادی برایش دریافت کرده بود بعد از 9 سال فیلم تازهای به نام «منطقه زیرنظر» ساخته که در این رویداد حاضر است و به قطع بسیار کنجکاوی برانگیز. از اسمهای بزرگ و مهم جشنواره امسال نام بردیم اما برحسب تجربه میدانیم که شگفتیسازان و آثار در سایه همیشه نقش بسیار مهمی در جشنواره کن بازی کردهاند. امسال پنج فیلمساز زن در بخش مسابقه حاضر هستند که انتظار رقابتی برابر و پایاپای با مردان را دارند. رقابتی که روبن اوستلوند، فیلمساز سوئدی چهل و نه ساله برنده دو نخل طلا را به عنوان رییس هیات داوران به خود میبیند. در این روزگار سخت و پر از رنج شاید از معدود دلخوشیها و شوقهایی که برایمان مانده همین سینما و هنر باشد که جشنواره کن بیشک یکی از مظاهر مهم آن است. برایش منتظریم.
دیدگاه تان را بنویسید