قرارداد کار ساعتی با بیمه و بدون بیمه چگونه است؟

اگر نیروی کار انسانی تازه کار یا متخصص هستید و تمایل دارید با شرایطی که توضیح دادیم، به صورت ساعتی یا پاره وقت مشغول به کار شوید، احتمالا برای استخدام کردن شما از این قرارداد استفاده خواهند کرد. بنابراین لازم است که از ماهیت این قرارداد و شرایط و قواعد مربوط به آن، مطلع باشید. در این مقاله تلاش کرده‌ایم که درباره ماهیت این قرارداد و نکات مهمی که برای استفاده از آن باید در نظر داشته باشید، توضیح دهیم. چه کارفرما باشید چه نیروی کار انسانی، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

در این مقاله درباره ابهامات ایجاد شده در رابطه با شرایط قرارداد کار موقت ساعتی توضیح می‌دهیم و به مهمترین دغدغه‌های کارفرمایان و کارپذیران در خصوص مواردی مانند حقوق، مزایا و بیمه این قرارداد اشاره خواهیم کرد.

قرارداد کار ساعتی چیست؟

این قرارداد یکی از انواع قرارداد کار است که از قانون کار و قانون تامین اجتماعی تبعیت می‌کند. طرفین این قرارداد، کارپذیر (کارگر و کارمند) و کارفرما هستند. میزان ساعت کار کارپذیر در این قرارداد، از سقف ساعت کار روزانه و ماهانه‌ معین در قانون، کمتر است و به همین دلیل در مواقعی از این قرارداد با عنوان قرارداد پاره وقت نیز یاد می‌شود. کارپذیرانی که با امضای قرارداد کار ساعتی اداره کار در مراکز مختلف استخدام می‌شوند، کمتر از 8 ساعت در روز مشغول به کار هستند و مجموع ساعات کاری آن‌ها در ماه، ملاک تعیین میزان حقوق و مزایایی است که به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

یعنی کارفرما باید با توجه به پایه حقوق سال جاری و همچنین براساس میزان ساعتی که نیروی کار انسانی مشغول به کار بوده است، حقوق و مزایای او را محاسبه و پرداخت کند. البته ممکن است که یک نیروی کار انسانی متخصص، مازاد بر پایه، حقوق اداره کار دریافت کند. در این شرایط، توافق کارفرما و کارپذیر در خصوص میزان حقوق ملاک تصمیم گیری قرار می‌گیرد.

نکته: زمانی که برای معرفی این قرارداد از عباراتی مانند قرارداد کار ساعتی اداره کار یا  قرارداد کار ساعتی پرسنل پاره وقت مطابق با اداره کار استفاده می‌کنند، به این معنی نیست که قرارداد متفاوتی از فرم‌های متداول این قرارداد را در نظر دارند. این نکته مهم و اساسی را در نظر داشته باشید که به طور کلی تمام انواع قرارداد استخدام، باید مطابق با قوانین مطرح شده در قانون کار تنظیم شوند. بنابراین، استفاده از پسوند اداره کار، صرفا بر لزوم تبعیت از این قانون تاکید دارد و لازم نیست که با شنیدن پسوند اداره کار در عنوان این قراردادها، به دنبال قرارداد ویژه‌ای باشید.

چه اشخاصی از نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت استفاده می‌کنند؟

بخش قابل توجهی از کارفرمایان و کارپذیرانی که برای روابط کاری خود از انواع قرارداد کار موقت استفاده می‌کنند، کارفرمایان و کارپذیرانی هستند که در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند. افزایش تورم و به دنبال آن فشار اقتصادی و مالی به بخش خصوصی به اندازه‌ای است که کارفرمایان را مجبور می‌کند با حداقل‌ نفرات مشغول به کار شوند تا بتوانند حقوق و مزایای قانونی پرسنل خود را بپردازند. همین مساله موجب شده‌ است که بسیاری از کارفرمایان بخواهند پرسنل مورد نیاز خود را به صورت ساعتی و صرفا برای بازه زمانی مفیدی در اختیار داشته باشند.

از طرف دیگر، جوانان تازه کار، دانشجویان و متقاضیان شغل دوم، از بیشترین اشخاصی هستند که تمایل دارند برای روابط کاری خود از نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت استفاده کنند. برای مثال دانشجویی که ملزم است ساعاتی از روز را به فعالیت‌های دانشگاهی بپردازد، این امکان را ندارد که به صورت تمام وقت مشغول به کار باشد. از طرف دیگر، اگر این دانشجو بخواهد با کار کردن، بخشی از هزینه‌های خود را پرداخت کند، می‌تواند به صورت ساعتی مشغول به کار شود. مکتوب کردن این شیوه از فعالیت کاری نیز به یک قرارداد کار ساعتی پرسنل پاره وقت نیاز خواهد داشت.

چرا کارفرمایان نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه را ترجیح می‌دهند؟ (بررسی شرایط قانونی این قرارداد)

از نگرانی‌های مهم کارفرمایان برای جذب پرسنل و نیروی کار انسانی، مساله پرداخت بیمه این اشخاص است.

دغدغه کارفرمایان در خصوص پرداخت مبلغ بیمه و نگرانی آن‌ها از تعلق گرفتن یا تعلق نگرفتن حق بیمه به پرسنل مشغول به کار با این قرارداد و همچنین عدم آگاهی در خصوص قوانین مربوط به این نوع رابطه کاری، باعث شده است که کارفرمایان به دنبال نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه باشند و چنین فرم قراردادی را جستجو کنند.

به صورت کلی باید به این موضوع تاکید کنیم که عبارت نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه صحیح نیست. یعنی شما نمی‌توانید با پرسنل خود یک قرارداد کاری با شرط عدم پرداخت بیمه امضا کنید، زیرا همکاری شما با نیروی کار انسانی به یک قرارداد کاری (استخدامی) نیاز دارد که باید مطابق با قوانین آمره کار و تامین اجتماعی، تنظیم شود. مطابق این قوانین، نیروی کار انسانی در روابط استخدامی باید الزاما بیمه شود. بنابراین، اگر کارفرما هستید و با پرسنل خود نمونه قرارداد کار ساعتی بدون بیمه امضا می‌کنید، در نظر داشته باشید که صرف عنوان این قرارداد نمی‌تواند شما را نسبت به تعهدات خود در خصوص بیمه کردن پرسنل‌تان مصون کند. در واقع ملاک برخورداری از حق بیمه، عنوان قرارداد نیست بلکه نوع روابط کاری میان طرفین این مساله را مشخص می‌کند که آیا نیروی کار انسانی از حق بیمه برخوردار است یا خیر.

نمونه قرارداد کار ساعتی با بیمه چیست و چگونه آن را تنظیم کنیم؟

با اینکه در بخش‌های پیشین این مقاله توضیح دادیم، در این بخش نیز مجدد تاکید می‌کنیم که به محض امضای این قرارداد میان طرفین آن، کارپذیر مستحق دریافت حق بیمه خود است. البته حق بیمه نباید به شخص کارپذیر پرداخت شود بلکه کارفرما ملزم خواهد بود که پرسنل خود را نزد سازمان تامین اجتماعی، بیمه کند. با توجه به این توضیحات، قرارداد کار موقت ساعتی مشمول بیمه است و عدم رعایت این مساله در روابط میان اشخاص، برای آن‌ها تبعات قانونی و خسارات و جریمه‌های مالی به همراه خواهد داشت.

بنابراین، لازم نیست به دنبال فرم قراردادی باشید که در آن به بیمه شدن کارپذیر اشاره شده باشد. چه در متن قرارداد درباره این مساله بنویسند و چه درباره آن مطلبی نوشته نشده باشد، کارپذیر از حق بیمه برخوردار خواهد بود.