جوشکاری آرگون چیست؟ بررسی کامل جوشکاری تیگ و کاربرد آن

جوشکاری فنی است که توسط آن می توان انواع مختلف فلزات را به یکدیگر متصل کرد. این روش از طریق ذوب و غیر ذوبی صورت می گیرد. جوشکاری انواع مختلفی دارد که محبوب ترین آنها عبارت است از: جوشکاری آرگون  (TIG)، جوشکاری الکترود دستی یا جوش برق و جوشکاری Co2 (MIG) که هر کدام در صنایع مختلفی نقش بسزایی را ایفا می کنند. اگر بخواهیم به طور خلاصه کاربرد جوشکاری را مورد بررسی قرار دهیم، باید به مواردی همچون صنایع نظامی، خودروسازی، ساختمان سازی، پتروشیمی، کشتی سازی و هواپیماسازی اشاره کنیم. با توجه به موارد ذکر شده، مشخص است که جوشکاری یکی از شغل های مهم امروزه است که از بازارکار و فرصت های شغلی متعددی برخوردار است. در ادامه مطلب 0 تا 100 جوشکاری آرگون (تیگ) را مورد بررسی قرار می دهیم.

جوشکاری آرگون چیست؟

جوشکاری تیگ (GTAW) یکی از روش های متداول ذوبی جوشکاری است که از طریق گرمای ناشی از قوس الکتریکی صورت می گیرد. جوشکاری تیگ در ایران به دلیل استفاده از گاز آرگون به عنوان گاز محافظ، به جوشکاری آرگون معروف است. برخلاف جوشکاری الکترود دستی یا برق، در روش جوشکاری آرگون، الکترود مصرف نمی شود و این سیم پر کننده جوش یا فیلر است که از طریق ایجاد قوس الکتریکی بین الکترود، ذوب می شود. برای ایجاد یک مهره جوش در جوشکاری آرگون بایستی در ابتدا تمامی تنظیمات دستگاه جوش همچون نوع جریان برق AC یا DC، قطر الکترود، میزان آمپر و سایر موارد را بر اساس نوع جوشکاری، وضعیت و حالت جوشکاری و ضخامت فلز معین کنید. تنها در این صورت است که می توانید مهره جوش های بی نقصی را ایجاد کنید. در غیر این صورت با انواع عیوب جوش همچون ترک و تخلخل بر روی قطعه کار مواجه خواهید شد. هنگامی که نوک الکترود از داخل تورچ به قطعه کار نزدیک می شود گرما و حرارت به قطعه کار منتقل شده و شرایط برای ذوب شدن فیلر فراهم می شود و در نهایت مهره جوش شکل می گیرد. این در حالی است که گاز محافظ جوشکاری آرگون shielding gas از حوضچه جوش در برابر اکسیژن و مواد معلق هوا محافظت کرده تا مهره جوش ها اکسید نشود و کیفیت فلز جوش خورده حفظ شود.

کاربرد جوشکاری آرگون

از مهمترین کاربرد جوشکاری آرگون می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• صنایع کشتی سازی
• جوشکاری صفحات نازک و ظریف
• ساخت و تعمیر موتور سیکلت و دوچرخه
• صنایع هوا و فضا
• ساخت و ساز ریل قطار
• صنایع خودروسازی
• صنایع نظامی و کشتی سازی
• متصل کردن انواع لوله ها

از آنجایی که کاربرد جوشکاری آرگون بسیار متعدد است به راحتی می توان یافت که این شغل از بازارکار و فرصت های شغلی متعددی برخوردار است. اما بایستی دقت داشته باشید جوشکاری آرگون یکی از دشوارترین نوع جوشکاری است که نیاز به تجربه و مهارت بسیار بالایی دارد. اما اگر بتوانید بر روی مباحث مهم آن تسلط پیدا کنید، بدون شک از درآمد و فرصت شغلی بسیار زیادی برخوردار خواهید بود.

مزایا و معایب جوشکاری تیگ

تمامی انواع جوشکاری بی نقص نیستند و دارای مزایا و معایبی هستند که بهتر است قبل از ورود به این حرفه از آنها آگاه باشید. در ادامه به مزایا و معایب شغل و فرایند جوشکاری آرگون می پردازیم.

مزایا جوشکاری تیگ

• امکان جوشکاری لوله توسط جوش آرگون
• نیاز به پاکسازی کم
• جوشکاری تمیز و یک دست
• بسیار پرکاربرد در اکثر صنایع مهم روز دنیا
• مناسب برای اتصال انواع فلزات نازک و ضخیم
• به دلیل بهره برداری از گاز محافظ آرگون میزان سرباره و دود ناشی از جوشکاری کاهش یافته است
• امکان جوشکاری در تمامی حالت ها و وضعیت جوشکاری

در نهایت از مهمترین مزایای جوشکاری آرگون که سبب متمایز شدن آن از سایر روش های جوشکاری می شود، کیفیت نهایی جوشکاری است. کیفیت مهره جوش ها در جوشکاری تیگ حرف اول و آخر را می زنند. یکی از نکات مهم در جوشکاری آرگون این است که بتوانید به صورت همزمان الکترود و سیم جوش را به طور پیوسته و آرام در امتداد فلز هدایت کنید. همین کار پیش پا افتاده نیاز به تکرار و تمرین دارد. زیرا اگر تورچ آرام بر روی فلز هدایت شود میزان نفوذ افزایش پیدا کرده و ممکن است با پاشش مواد و تخلخل مواجه شوید. این در حالی است که اگر تورچ جوشکاری را به سرعت بر روی فلز هدایت کنید، مهره جوش ها ناقص شکل می گیرند.

معایب جوشکاری تیگ

جوش آرگون علاوه بر اینکه دارای مزایا متعددی است اما دارای برخی معایب نیز است. از معایب جوشکاری آرگون می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• گرما زدگی در اثر کار کردن در طولانی مدت
• ایجاد تهوع و خستگی ناشی از گرما زدگی
• ایجاد گاز های سمی
• امکان برق زدگی چشم در صورت استفاده نکردن از عینک مخصوص جوشکاری

یادگیری جوشکاری آرگون

برای اینکه بتوانید بر تمامی مباحث ریز و درشت جوشکاری آرگون تسلط پیدا کنید، دو راه در پیش دارید. اولین روش این است که به عنوان شاگرد نزد یک جوشکار ماهر مشغول به کار شوید که معمولا جوشکاران ماهر زمان لازم برای تعلیم افراد دیگر را ندارند. همچنین از آنجایی که شغل جوشکاری بسیار پیچیده  است و در صورت نادیده گرفتن نکات ایمنی می تواند حادثه آفرین باشد، کمتر شخصی حاضر به تعلیم افراد دیگر می شود. دومین روش برای فرا گرفتن جوشکاری، شرکت در دوره های آموزش جامع جوشکاری آرگون فنی حرفه ای است که در کارگاه های مجهز زیر نظر اساتید ماهر و حرفه ای تعلیم خواهید دید. در ابتدا با تمامی نکات ایمنی آشنا شده و سپس در این حوزه مهارت لازم را کسب می کنید. دقت داشته باشید شغل جوشکاری یک حرفه کاملا عملی است. بنابراین با مشاهده چند فیلم آموزشی و خواندن چند مطلب نمی توانید به جوشکار ماهر تبدیل شوید. در خلاصه با شرکت در دوره های آموزشی جوشکاری آرگون تحت نظارت سازمان فنی حرفه ای کشور می توانید از 0 تا 100 جوشکاری را فرا گرفته و با مدرک معتبر سازمان فنی حرفه ای کشور وارد بازار کار شوید.

انواع فلزات در جوشکاری آرگون

جوش آرگون یک روش ذوبی به شمار می رود که به کمک آن می توان انواع مختلف فلزات کربنی و آلیاژی را به یکدیگر جوش داد. برخی از این فلزات شامل موارد زیر می شود:

• فلز آلومینیم در ضخامت گوناگون
• فولاد
• استیل
• چدن
• مس
• فولاد ضد زنگ stainless steel

انواع الکترود در جوشکاری آرگون

بدون شک انتخاب صحیح الکترود تنگستن مناسب جوشکاری آرگون یکی از مباحث چالش برانگیز برای مبتدیان این رشته است. به طور کلی فاکتور های تاثیر گذار بر انتخاب الکترود مناسب جوشکاری آرگون عبارت است از: قطبیت جریان، منبع تغذیه، ضخامت قطعه کار و نوع فلز. انتخاب صحیح الکترود در جوشکاری آرگون نه تنها سبب افزایش کیفیت جوشکاری می شود، بلکه در وقت و هزینه ها نیز صرفه جویی می کند.

الکترود جوشکاری تیگ سبز: الکترود سبز رنگ در عملیات جوشکاری آرگون معمولا با جریان AC مورد استفاده قرار می گیرد. اما با گاز محافظ آرگون خالص نیز می توانید در جریان DC از آن استفاده کنید. از نقاط ضعف الکترود سبز جوش آرگون، می توان به مواردی همچون؛ انتقال جریان کمتر و حساسیت شدید به آلودگی موجود بر روی سطح فلز اشاره کرد.

الکترود جوشکاری تیگ قرمز: از الکترود جوشکاری قرمز بیشتر برای جوش آلیاژ های تیتانیوم، نیکل، مس و فولاد ضد زنگ استفاده می شود. این نوع الکترود دما ذوب بسیار بالاتری دارد، بنابراین مصرف برق کمتر و قوس پایدار تری را ایجاد می کند.

تجهیزات مورد نیاز برای جوشکاری آرگون

• لوازم ایمنی همچون: دستکش، لباس ضد حریق، عینک جوشکاری و کلاه ایمنی
• آهنربای جوشکاری: جهت نگه داشتن فلز در جای خود
• گونیا: جهت انجام عمل برش با زاویه مد نظر بر روی قطعه کار
• ضخامت سنج: جهت کسب اطلاع از میزان ضخامت فلز
• الکترود
• دستگاه یا اینورتر جوشکاری
• مخزن گاز آرگون
• تورچ یا مشعل جوشکاری

عوارض جوشکاری آرگون

رعایت نکات ایمنی در حین جوشکاری آرگون بسیار مهم بوده و با رعایت تمامی مسائل ایمنی، عوارض این شغل به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند. از عوارض مهم جوشکاری آرگون می توان به مواردی همچون برق زدگی چشم، مشکلات ریوی و حنجره، مجاری ادراری، مشکلات تنفسی، آسم، التهاب ریه ها، مشکلات قلبی و پوستی اشاره داشت. بنابراین توصیه می شود حین عملیات جوشکاری حتما از عینک مخصوص جوشکاری و ماسک استفاده کنید. اگر در محیط بسته مشغول به جوشکاری هستید، حتما از سیستم تهویه هوا برخوردار باشید.

جمع بندی

در نهایت شغل جوشکاری آرگون مبتنی بر مهارت و تجربه بوده و در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی عوارض سختی به همراه خواهد داشت. از این رو برای کسب مهارت و تجربه در این حوزه، شرکت در دوره های آموزشی توصیه می شود. شما با شرکت در دوره آموزش جوش آرگون در آموزشگاه های فنی و حرفه ای، تمامی مباحث را از پایه و از 0 تا 100 فرا خواهید گرفت و با مدرک معتبر سازمان فنی و حرفه ای کشور وارد بازار کار خواهید شد.