سیدمصطفی هاشمی طبا در گفتوگو با «اعتماد» از تغییر قانون سربازی ورزشکاران می گوید:
استثناها پدر مملکت را درآورده است!/ نظام وظیفه هر سال دیدگاه مختلفی دارد
رئیس اسبق سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک ایران می گوید تغییر قانون سربازی برای ورزشکاران باید به صورت تدریجی و در یک بازه زمانی طولانی مدت انجام می شد.
مدتی قبل ستاد کل نیروهای مسلح با ارسال نامه مهم به وزارت ورزش و سازمان نظام وظیفه، طرح معافیت بازیکنان فوتبال را پایانیافته اعلام کرد. بر اساس طرحی که در سال 1397 تصویب شد و به مدت پنج سال و بهطور آزمایشی قابل اجرا بود، بازیکنان فوتبال، والیبال و بسکتبال فرصت این را داشتند که در سطح لیگ برتر تا 28 سال و در سطح ملی تا 30 سال دارای معافیت از اعزام به خدمت سربازی باشند.
به گزارش روزنامه اعتماد، این مصوبه از لیگ هجدهم اجرایی شد و از همان فصل تیم تراکتور از حالت یک باشگاه نظامی به خصوصی تغییر شکل داد! در شرایطی که باشگاههایی چون ملوان و فجرسپاسی امیدوار بودند با کنار رفتن تراکتور از فهرست تیمهای نظامی بتوانند بازیکنان تراز اول را جذب کنند اما با این معافیت، عملا امتیاز ویژه خود را از دست رفته دیدند یا حداقل باید تا چند سال دیگر هم صبر میکردند. هرچند در آن سال و در لیگ برتر هیچ تیم نظامی حضور نداشت و تقریبا بدون اجرای این مصوبه معافیت، سر و شکل فوتبال ایران تغییر میکرد و بازیکنان مهمی ملزم به بازی در لیگ دسته اول میشدند اما حالا و پس از پایان دوره آزمایشی آن طرح، یک نامه از نیروهای مسلح به نظام وظیفه، وزارت ورزش و فدراسیونهای فوتبال، والیبال و بسکتبال ارسال و در آن قید شده این طرح متوقف اعلام میشود.
اما در صورتی که این دستورالعمل از همین فصل اجرا شود بسیاری از باشگاههای لیگ برتری شرایط عجیبی را تجربه میکنند و البته وضعیت تیمهای نظامی فجر و ملوان بسیار خوب میشود. اما آیا بهتر نیست برای جلوگیری از به هم خوردن وضعیت باشگاهها یک وقت تنفس به باشگاهها داده شود و مشمولیت سربازان ورزشکار در موعد قانونی را مثلا از دو سال بعد اجرایی کرد؟ برای بررسی بیشتر با سید مصطفی هاشمی طبا رییس اسبق ورزش و کمیته ملی المپیک گفتوگویی ترتیب دادیم که در ادامه میخوانید.
در جریان نامه ستاد کل نیروهای مسلح به وزارت ورزش هستید؟ نامهای در مورد پایان دوره آزمایشی طرح معافیت بازیکنان لیگ برتری تا سن ۲۸ سالگی و ملیپوش تا ۳۰ سالگی.
این استثناها پدر مملکت را در آورده. نه فقط در این مورد، کلا میگویم. خب اگر قرار است بروند سربازی بروند ۲ سال سربازی خود را به موقع انجام بدهند. من خودم زمانی که فارغالتحصیل شدم رفتم سربازی اما الان یکسریها را میشناسم که 10 سال است از سربازی فرار میکنند و این طرف و آن طرف میزنند تا سربازی نروند. به نظر من اصل قضیه جالب نیست. دنیا که بدون ورزشکار نمیماند. ورزشکاران هم بروند سربازی خود را تمام کنند. نمدمالی کردن موضوع جالبی نیست! کلا استثناهایی که در قانون میگذارند به نفع مملکت نیست. ورزشکار میتواند سربازی خودش را انجام بدهد و برود دنبال زندگی خودش. به نظرم اینها امتیاز زیادی برای ورزشکاران نیست بلکه ناراحتی روانی برایشان ایجاد میکند که بشود یا نشود از اینجا به آنجا و از آنجا به جای دیگر. بروند یک دفعه قضیه را خلاص کنند! نه فقط در اینجا بلکه استثناهای دیگر را هم بردارند که دیگر مشکلی نباشد. شخصا نگران این موضوع نیستم.
پس موافقید که ورزشکاران در سن مشخص شده به سربازی بروند؟
هروقت مشمولیت پیدا کردند، بروند سربازی تا تمام شود و برود. ورزشکاران هم یک چند ماه اولیه را سپری میکنند بعد تقریبا آزاد میشوند. بنابراین خیلی مساله مهمی نیست!
چون فصل شروع شده برای باشگاهها دردسرساز نیست؟
خب این هم یک اشکالی است از طرف صادرکننده این بخشنامهها. باید اینها را رعایت کنند. وقتی قانونی در جریان است، بگذارند در موعد مناسبش انجام دهند. بله این اشکال است و تیمها دچار مشکل میشوند. میگویند یک نفر نشسته بود به خودش سوزن میزد و داد میزد به او گفتند آقا سوزن نزن داد هم نزن! اینجور برخوردها، برخوردهای جالبی نیست. وقتی چنین استثنایی هست باید رعایت کنند که آن استثنا خوب انجام شود و خوب و در موقعیت مناسب لغو شود. بقیهاش مصلحت را خودشان میدانند.
هفتاد، هشتاد درصد بازیکنان تیمها در صورت اجرایی شدن قانون مشمول میشوند.
فکر نمیکنم ۷۰، ۸۰ درصد باشد چرا که فقط تیمهای ملی ما فقط مشمول تاخیر در سربازی هستند. با بستکبال و والیبال هم این درصد نمیشود. اما خب یک درصدی میشود و این خوب نبود. باید میگذاشتند فصل تمام شود و بعد یک جوری قضیه حل و فصل میشد.
بهتر نبود در این خصوص با مربیان یا ورزشکاران مشورتی میکردند؟
چرا؛ شاید هم بگویند مشورت کردیم اما حرف شما درست است. این کار را باید با مشورت و تانی انجام میدادند تا شوکی وارد نشود. چون شوک وارد کردن آدمها را عصبی میکند. باید یک مقداری نرمتر با قضیه برخورد میشد!
راهی وجود دارد که اجرای آن را به تاخیر انداخت؟
همه کار میشود کرد. چرا نشود؟ وقتی توانستند این کار را انجام دهند آن کار را هم میتوانند انجام دهند اما بهتر بود که به قول شما رعایت فصل ورزشی را میکردند. از نظر ما رعایت این موضوع باید اینطور باشد که مردم حس نکنند تبعیضی وجود دارد. این خیلی خیلی بهتر است. من میگویم این استثناهایی که قائل میشوند و امریه میگیرند و کارهای اینچنینی جالب نیست. بعد یک آدم معمولی میرود سیستانوبلوچستان سربازی و شهید هم میشود و آدمهایی را میشناسم که امریه میگیرند در ناف تهران سربازی هم نمیروند! خب این استثنا است دیگر و این بد است. همه باید یکسان نسبت به موضوع برخورد داشته باشند.
نمیشود قانون سربازی برای ورزشکاران در دیگر کشورها را الگو قرار داد؟
فرق میکند. بعضیها معاف میکنند و بعضیها میگویند حتما باید سربازی بروند. در کشورهای مختلف متفاوت است اما در خیلی جاها استثنایی قائل نمیشوند بعضی جاها هم مثل سوییس اصلا سربازی اجباری ندارند.
از سوی دیگر مثلا فوتبالیستهایی که میخواهند لژیونر شوند. آسیب نمیبینند؟
این هم درست است اما اگر دوران سربازی را به وقتش برود راحت میشود و بعد میتواند لژیونر شود. اینطور نیست در سن ۲۲ یا ۲۳ سالگی در ورزش بسوزند. خیلیها آمدند و رفتند و در دورههای مختلف در فجر یا ملوان هم بازی کردند و این خیلی مشکلی نیست. مشکل استثناهایی است که در زمینههای مختلف وجود دارد. استثنا گذاشتن در قانون اصولا خوب نیست ایجاد نارضایتی عمومی میکند اما اگر استثنا نباشد همه با هم زندگی خودشان را میکنند. حالا یکی میگوید بابام وزیر است یا بابام فلان کاره است و نفوذ میکنند اما همه باید یکسان باشند. من خیلی خوشحالم که همان موقع که از دانشگاه فارغالتحصیل شدم، رفتم سربازی. دیگر خیالم راحت شد و نه در استخدام مشکلی داشتم و نه خارج رفتن. قانون مملکت را اگر همه اجرا کنند راحت میشوند.
با اجرای این قانونخیلی خوش به حال تیمهای نظامی میشود!
خیلی تاثیر ندارد. مثلا فجر سپاسی شیراز کی توانست لیگ را ببرد؟ خوش به حالش هم شده باشد که شده باشد! اینطور نیست که تا این حد تاثیر داشته باشد که به صدر جدول برسانند. حالا یک مقدار هم تقویت شوند چه اشکالی دارد!
زمانی که در حیطه ورزش بودید حتما از این چالش زیاد داشتید؟
بله. اینها همیشه بوده و سال به سال نظام وظیفه دیدگاههای مختلفی داشته و با گفتوگو به یک نتیجه میرسیدیم اما پایدار نیست مثل همین بحث.
دیدگاه تان را بنویسید