حاشیه‌های سیاسی ایران- فلسطین/ از توجه شجاع به مردم غزه تا حذف زنان فلسطینی در تلویزیون

اولین حاشیه سیاسی جام ملت‌های آسیا همان دقیقه 14 بازی ایران و فلسطین رقم خورد که حواشی‌اش تا همین لحظه ادامه پیدا کرده است.

به گزارش روزنامه اعتماد، کافی است توی اینستاگرام و توییتر پی تصویر شجاع خلیل‌زاده بگردید تا با انبوهی از متن‌های انتقادی به عکسی از مدافع تیم ملی ببینید. همان عکسی که درست لحظه بعد از گل شجاع به ثبت رسید و مدافع تیم ملی را در حالت امتناع از خوشحالی بعد از باز کردن دروازه فلسطین نشان می‌دهد. 

طبیعی هم بود که چنین اتفاقی می‌افتد و حتما در ادامه متن به این موضوع خواهیم پرداخت که رفتار شجاع خلیل زاده چطور حاشیه ساز شد. 

اما چرا چنین واکنشی در سطح جامعه طبیعی بود؟ جنگ غزه با اسراییل و نقش ایران در حمایت از فلسطین از یک‌سو، کاهش محبوبیت بازیکنان تیم ملی در یک سال گذشته، قهر برخی هواداران با تیم ملی، اعتراضات پاییز و زمستان سال گذشته و نسبت آن با تیم ملی و رفتار بازیکنان در جام جهانی و اصلا خود تقابل با فلسطین در بازی نخست نشان می‌داد که این مسابقه سویه‌هایی فرافوتبالی پیدا خواهد کرد. مشخص بود عده‌ای با نگاهی ریزبینانه وقایع این تقابل را رصد می‌کنند تا نکته‌ای، حاشیه‌ای، داستانی بکشند بیرون و همان‌طور که گفته شد خیلی زود در دقیقه 14 به هدف‌شان رسیدند. وقتی شجاع خلیل‌زاده دروازه حریف را گشود دستانش را به نشانه خوشحالی نکردن بالا برد و این درحالی بود که بازیکنان با شادی به سمت او در حرکت بودند و از همین لحظه می‌توان فهمید احتمالا اقدام شجاع شخصی و برنامه‌ریزی نشده بوده. 

24 ساعت مداوم این سوال در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد که چرا خلیل‌زاده شادی نکرد؟ اولین و قوی‌ترین ظن به خاطر شرایط غزه بود. عده‌ای نوشتند شجاع به احترام درد و رنج مردم غزه که زیر بمباران هستند، خوشحالی نکرد. برخی دیگر هم شایعه کردند سردار سلامی، فرمانده سپاه در دیدار با بازیکنان و کادرفنی قبل از اعزام به مسابقات از آنها خواسته بود بعد از گلزنی به فلسطین به خاطر شرایط خاص منطقه خوشحالی نکنند! البته چنین چیزی نه در خبر‌های بیرون آمده از جلسه وجود داشت و نه تا پیش از این در رسانه‌ای انتشار یافته بود.

 شجاع خلیل‌زاده تا لحظه نگارش این متن در مورد دلیل اقدامش چیزی نگفته است. کاربران اما در فضای مجازی با مقایسه اتفاقات جام جهانی و این مسابقات سوالاتی در مورد تیم ملی مطرح می کنند.آنها نگاه نکردند که تنها خلیل‌زاده بود که این کار را کرد و کل تیم را مخاطب قرار دادند. 

ذکر این نکته ضروری است که از روی رفتار بازیکنان روی گل‌های به ثمر رسیده مشخص است که هیچ کدام برنامه‌ای برای شادی نکردن بعد از گل نداشتند. وقتی کریم انصاری‌فرد در دقیقه 2 دروازه حریف را گشود و به رکورد 30 گل برای تیم ملی در 102 بازی رسید، خوشحالی کرد و بازیکنان هم که از گشوده شدن دروازه رقیب به آن زودی کیفور شده بودند با خوشحالی به سمتش دویدند. روی گل‌های سوم و چهارم هم همین طور. حتی روی گل دوم هم بازیکنان به سمت شجاع دویدند و حتی به نظر می‌رسید از تصمیم او سورپرایز شدند.

پیگیری‌ها از تیم ملی هم نشان می‌دهد واقعا تصمیم هماهنگی برای شادی بعد از گل در رختکن صورت نگرفته بود. 

از این منظر می‌توان به شجاع خلیل‌زاده نقد وارد کرد که چرا بدون هماهنگی با اعضای تیم یک تصمیم شخصی اتخاذ کرده و در مورد آن توضیح هم نمی‌دهد. البته که بازیکن آزاد است بعد از گل شادی انجام بدهد یا نه و حتی شادی نکردن به خاطر مردم غزه نه تنها امری مذموم نیست که بسیار معنادار است. ولی وقتی شما عضوی از تیم هستید و احتمالا به درجه‌ای از بلوغ رسیدید که می‌دانید اوضاع از چه قرار است باید حرفه‌ای‌تر رفتار کنید. کاری که خلیل‌زاده انجام نداد و تیم را بی‌دلیل وارد یک دوقطبی کاذب کرد.

البته این تنها حاشیه فرافوتبالی بازی نخست تیم ملی نبود. حاشیه دوم را رفتار صدا و سیما در پخش تصاویر بازی به وجود آورد. تلویزیون حین نمایش دیدار ایران مقابل فلسطین بارها و بارها تصاویر مربوط به تماشاچیان را سانسور کرد و به جای آن از تصاویر تکراری بهره برد. درحالی که تماشاچیان این بازی ایرانی‌ها و فلسطینی‌ها یا نهایتا عرب‌هایی بودند که برای حمایت از فلسطین به اجوکشین سیتی رفته بودند. رفتار صدا و سیما این پرسش را به وجود آورد که به راستی مرزهای سانسور کجاست؟ اگر که بازی ایران و فلسطین و تماشاچیان این دو کشور مشمول حذف می‌شوند پس دقیقا چه چیزی را می‌توان در رسانه ملی نشان داد؟ 

برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشتند به دلیل وجود تماشاچیان فلسطینی بدون حجاب در ورزشگاه، صدا و سیما تصاویر مربوط به هواداران را نشان نمی‌داد، چراکه با تصویر رسمی که مدام از شرایط مردم فلسطین نشان می‌دهد، تعارض دارد. هرچه بود بعد از بازی اینستاگرام و توییتر پر شد از عکس‌های دختران فلسطینی حاضر در ورزشگاه با این کپشن که «آنچه صدا و سیما نمی‌خواست شما از بازی ایران و فلسطین ببینید» یا «صدا و سیما در حذف کردن حتی به زنان فلسطینی هم رحم نمی‌کند»

این دومین دوره‌ای است که تیم ملی وارد یک تورنمنت می‌شود و دوقطبی‌ها دست از سر تیم برنمی‌دارند. این درحالی است که همه تصور می‌کردند وقتی مسابقات شروع شود و جو رقابت‌ها کشور را فرا بگیرد جنجال‌ها و دوقطبی‌ها تمام می‌شود. اتفاقی که فعلا رخ نداده و حتی شاید کمی بیشتر هم شده است. اما این امیدواری وجود دارد از بازی بعد مقابل هنگ‌کنگ شرایط متفاوت شود، بازیکنان هماهنگ‌تر و حرفه‌ای‌تر رفتار کنند و فضای یکپارچه حمایت از تیم ملی فوتبال ایران شکل بگیرد، البته اگر بعضی‌ها بگذارند!