روایت هایی از خداحافظی شعبدهباز/ دیوید تیلور؛ از رقیب حسن یزدانی تا وسیله ای برای اعتراض در ایران
در 2023 بلگراد وقتی تیلور و یزدانی به فینال رسیدند به شکلی عجیب و باورنکردنی عدهای در داخل علنا از تیلور حمایت کردند تا اعتراض خودشان را به شرایط موجود و رفتار حسن یزدانی نشان دهند.
علی ولی اللهی| دیوید تیلور پنجشنبه شب بعد از شکست دادن آلترناتیو حسن یزدانی یعنی کامران قاسمپور از دنیای کشتی خداحافظی کرد.
به گزارش روزنامه اعتماد، مسابقات کشتی آزاد جهانی در اوزان غیرالمپیکی بین روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در آلبانی برگزار شد. در وزن 92 کیلوگرم کامران قاسمپور، عبدالرشید سعداللهیف و دیوید تیلور در یک سمت جدول حضور داشتند که درنهایت این تانک روس بود که موفق شد با شکست تیلور در گام نخست و نماینده ایران در نیمه نهایی به فینال برسد و صاحب نشان طلا شود. در دیدار ردهبندی برای کسب نشان برنز دیوید تیلور رقیب سالهای اخیر حسن یزدانی، مقابل قاسمپور قرار گرفت و با نتیجه 6 بر 2 به برتری دست پیدا کرد و به مدال برنز رسید. تیلور که بعد از جهانی سال پیش و عدم راهیابی به المپیک با شکست مقابل آرون بروکس اعلام خداحافظی کرده بود و بعد از مدتی تصمیم گرفت در یک وزن بالاتر هم بار دیگر رقابتهای جهانی را تجربه کند، اینبار به شکلی جدی با دنیای قهرمانی وداع کرد. تیلور وسط تشک نشست، اشک ریخت و دوبنده را از تن درآورد. در سالهای گذشته نام دیوید تیلور پرتکرارترین نام میان کشتیگیران بینالمللی بود که در ایران به گوش میرسید؛ حتی بیشتر از جردن باروز یا حتی همین سعداللهیف و حتی لوپز کوبایی برنده 5 طلای المپیک.
دلیلش هم تقابل سریالی او با حسن یزدانی محبوبترین کشتیگیر ایرانی بود هم گره خوردگی ناخواسته به وقایع سیاسی-اجتماعی ایران از جمله اعتراضات پاییز 1401. تقابل تیلور و یزدانی باعث شده بود رسانهها در ایران نام گربه سیاه را روی تیلور بگذارند، اما بعد از مدتی همه متوجه شدند که تیلور نه یک گربه سیاه که الحق ستارهای درخشان در دنیای کشتی است. وقتی تیلور، یزدانی قهرمان المپیک 2016 ریو که تازه یک وزن بالاتر آمده بود را در جام جهانی2017 کرمانشاه ضربه فنی کرد کارشناسان گفتند طبیعی است. همه این شکست را به آشنا نبودن یزدانی با شرایط وزن جدید ربط دادند و هیچکس توجه نکرد تیلور دیگر آن کشتیگیر نحیف امریکایی نیست که احسان لشگری مدتی قبل ضربه فنیاش کرده بود.
در جهانی 2018 مجارستان حسن یزدانی برای انتقام از تیلور عازم شد. آن زمان تیلور فقط یک مزاحم به حساب میآمد که باید پس زده میشد. یزدانی وقت اول مبارزه را 6 بر 2 برد اما در وقت دوم تیلور 9 امتیاز گرفت و 11 بر 6 برنده کشتی شد. آن موقع تیلور از یک مزاحم زیرک به گربه سیاه تبدیل شد. همه میگفتند مشخص است که یزدانی کشتیگیر بهتری است اما کشتیاش به تیلور نمیخورد. میگفتند باخت یزدانی روانی است.
وقتی تیلور در نورسلطان 2019 حاضر نشد کشتیدوستان ایرانی گفتند از حسن ترسیده! شاید هم واقعا ترسیده بود اما خودش میگفت مصدوم هستم. تیلور در جهانی 2019 حاضر نشد تا دیدار انتقامی حسن یزدانی از تیلور موکول شود به المپیک 2020 توکیو که یک سال عقب افتاده بود.
المپیک 2020 توکیو اوج رقابت این دو کشتیگیر بود؛ یک آرماگدون واقعی. هر دو کشتیگیر علاوه بر تلاش برای کسب نشان طلا میخواستند خیلی چیزها را ثابت کنند. یزدانی میخواست گربه رقصانی راه بیندازد و تیلور تلاش داشت ثابت کند او صرفا در تقابل با یزدانی تعریف نمیشود و کشتیگیر قابلتری است. هر دو با بردهای 10 بر صفر به فینال رسیدند و در دیدار نهایی یکی از حماسیترین کشتیهای چند سال اخیر را به نمایش گذاشتند. حسن یزدانی تا چند ثانیه مانده به پایان برنده بود که ناگهان آقای شعبدهباز، لقبی که مدتی قبل از المپیک به او داده بودند جادو کرد و با زمین زدن پادشاه به نشان طلا رسید. اگر دستگاهی برای اندازهگیری میزان بهت اختراع شده بود آن زمان میتوانست نشان دهد که مردم ایران تا دقایقی بعد از آن کشتی چه حسی داشتند.
ولی حتی آن زمان هم کسی نمیخواست باور کند تیلور کشتیگیر بهتری است. همه از بدشانسی حرف میزدند، از به هم خوردن تمرکز برای یک آن. حسن یزدانی همچنان پادشاهی بود که صرفا از لحاظ روانی آمادگی لازم را نداشت.
جهانی سال بعد در اسلو نوبت حسن یزدانی بود. وقتی شیرشاه در کنار تشک کار تیلور را در فاصله دو، سه ثانیه مانده به پایان ساخت و بالای سر او غرید همه فهمیدند یزدانی چه فشاری را در تمام این سالها تحمل کرده بود. آن زمان فرصت جشن ایرانیها فرا رسیده بود. کسی گوشش بدهکار این حرفها نبود که تیلور از پیک آمادگی فاصله داشته و... کلیدواژه اظهارات همه کارشناسان و کشتیدوستان این بود: طلسم تیلور شکست!
ولی نشکسته بود. مسابقات کشتی جهانی بلگراد 2022 که تبدیل به یکی از پیچیدهترین وقایع تاریخ ورزش ایران شد روایت دیگری در سر داشت؛ چیزی شبیه به جام جهانی 2022 قطر. درست در روزهایی که اعتراضات پاییز 1401 آغاز شده بود تیم ملی کشتی آزاد ایران در مسابقات جهانی حاضر شد. بخشی از مردم، همانطور که از گذشته تا به امروز از ورزشکاران و مخصوصا کشتیگیران انتظار داشتند و دارند از اعضای تیم ملی خواستند نسبت به اتفاقات داخل ایران موضعگیری کنند اما این اتفاق رخ نداد یا لااقل آنطور که بخشی از معترضین میخواستند، نشد. وقتی یزدانی و تیلور به فینال رسیدند احساسات ضد و نقیض به وضوح مشاهده میشد. دیگر آن یکپارچگی و حمایت یک دست از حسن یزدانی بین علاقهمندان دیده نمیشد. برای همین وقتی یزدانی با نتیجه 7 بر یک باخت خیلیها برای اولینبار جرات کردند این گزاره را مطرح کنند: تیلور کشتیگیر بهتری است. یزدانی بعد از باخت عکس پروفایلش را سیاه کرد و متنی احساسی در استوری اینستاگرامش منتشر کرد که به وقایع داخل ایران مربوط میشد اما افاقه نکرد.
در 2023 بلگراد وقتی طبق روال تیلور و یزدانی با درو کردن رقبا به فینال رسیدند به شکلی عجیب و باورنکردنی عدهای در داخل علنا از تیلور حمایت میکردند! این بخش از کشتیدوستان که تا دو سال پیش عاشق سینهچاک یزدانی بودند از اینکه قهرمان و به قول خودشان پهلوان محبوبشان موضعگیری محکم سیاسی نمیکند و حتی با دستگاه قدرت نشست و برخاست دارد، دلخور بودند. آنها به شوخی تیلور را جهانپهلوان صدا میزدند که بیشتر حرص خیلیها که هنوز عاشقانه حسن یزدانی را دوست داشتند در بیاورند! در واقع این گروه برد تیلور را به نوعی تبدیل به نماد اعتراضی خود کرده بودند. شرایط واقعا عجیب بود. حسن یزدانی در این کشتی برای دومینبار با ضربه فنی به تیلور باخت تا فارغ از مسائل سیاسی دیگر شکی باقی نماند که تیلور نه یک مزاحم، نه یک گربه سیاه که واقعا یک فوقستاره است؛ درست مثل خود یزدانی و حتی شاید هم بهتر.
در همین اثنا بود که گروهی با علم کردن نام کامران قاسمپور مدعی شدند اگر در تمام این سالها یک بار عوض مجبور کردن کامران به بالاتر بردن وزنش او را در همان 86 کیلوگرم به مسابقات جهانی میفرستادیم با توجه به زیرگیریهای نابش میتوانست تیلور را شکست دهد.
تیلور بعد از آن قهرمانی مدتی از مسابقات کناره گرفت و زمانی که برای انتخابی المپیک امریکا با آرون بروکس جوان سرشاخ شد به راحتی شکست خورد و المپیک را از دست داد تا سریال تقابلهای او با حسن یزدانی پاره شود. یزدانی در المپیک به فینال رسید اما به دلیل آسیبدیدگی کتف حتی بدون حضور تیلور هم به مدال نقره رسید. تیلور اعلام خداحافظی کرد اما بعد از مدتی تصمیم گرفت در یک وزن بالاتر و برای آخرینبار شانس خود را در مسابقات جهانی بیازماید. تیلور در وزن غیرتخصصی بعد از شکست مقابل سعداللهیف در ردهبندی قاسمپور را 6 بر 2 شکست داد تا ضمن کسب عنوان برنز، توهم احتمال موفقیت آلترناتیو حسن یزدانی در این تقابل را هم دود هوا کند تا همه بفهمند اگر یزدانی به تیلور میباخت مربوط به کیفیت کشتیگیر امریکایی بود نه ضعف کشتیگیر کشورمان.
تیلور از دایره طلایی خارج شده اما بخش بزرگی از تاریخ کشتی ایران را به خودش اختصاص داده است؛ آمیخته به ورزش و سیاست و اتفاقات اجتماعی. هیچ کشتیگیر خارجی دیگری تاکنون اینچنین با عواطف ما گره نخورده بود.
جدا از این پیشرفت فنی تیلور حیرتانگیز بود. آقای شعبدهباز از روزی که مقابل احسان لشگری نابود شد تا روزی که در المپیک 2020 طلا برد تبدیل به یک آدم دیگر شده بود. حسن یزدانی در این پیشرفت نقش داشت؟ حتما و قطعا! اصلا خود تیلور بعد از خداحافظی گفت تلاش میکرده بتواند از یزدانی بهتر باشد. او پادشاه را میدیده و میخواسته از او عبور کند.
منصورخان برزگر بزرگ کشتی ایران مدتی قبل در یک مصاحبه گفته بود اگر تیلور را شکست ندهیم داغ او بر پیشانی کشتی ایران میماند. تیلور پنجشنبه شب بعد از شکست دادن قاسمپور برای همیشه از دنیای کشتی خداحافظی کرد و دیگر نه تنها هیچ کشتیگیر ایرانی که هیچ مبارز دیگری نمیتواند او را شکست دهد. اما با احترام به منصورخان این داغ نیست. کشتی برد و باخت دارد و درنهایت یک رقابت ورزشی است. آنچه میتوان از تیلور آموخت مسیر پیشرفت دیوانهوار او است. اینکه چطور میتوان هر روز بهتر شد و قویتر جنگید. داستان تقابل یزدانی-تیلور که سطح کشتی دنیا را ارتقا داد و برخی آن را به تقابل مسی-رونالدو تشبیه میکردند برای جامعهشناسان هم مورد مناسبی است. برای اینکه بفهمند چه بر سر بخشی از یک جامعه میآید که به قهرمان محبوبشان، آنهم در رشته کشتی که ورزش اول کشور ماست پشت کرده و برای رقیب خارجیاش آرزوی موفقیت میکنند!
و در پایان خداحافظ آقای تیلور! تو یک رقیب قدرتمند، قابل احترام و سختکوش بودی. همانطور که حسن یزدانی برایت نوشت، ما هم به عنوان یک علاقهمند به کشتی برای تو در ادامه مسیر زندگی آرزوی موفقیت داریم.
دیدگاه تان را بنویسید