چگونه مصرف برق در مشاعات ساختمانی را کاهش دهیم؟

افزایش مصرف برق در روزهای داغ تابستانی، فشار بر شبکه تامین برق را تشدید کرده است. در چنین شرایطی بهینه‌سازی مصرف برق موضوع حیاتی به شمار رفته که در کاهش مصرف انرژی و حفظ منابع طبیعی تاثیر بسزایی دارد. این فرآیند شامل مجموعه‌ای از راهکارها و تکنیک‌ها برای بهبود کارایی مصرف برق در خانه‌ها، ادارات و صنایع است.

بهینه‌سازی مصرف برق نه تنها به کاهش هزینه‌های انرژی کمک می‌کند، بلکه اثرات مثبتی نیز بر محیط زیست دارد. کاهش مصرف برق منجر به کاهش آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای شده و استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی را ترویج می‌کند.

در این میان، شاید یکی از فضاهایی که توجه چندانی به مصرف برق آن نمی‌شود، مشاعات ساختمان‌های مسکونی و اداری باشد. این در حالیست که بهینه سازی مصرف برق در این مکان‌ها می‌تواند به کاهش مصرف برق و فشار بر شبکه نیز کمک کند.

مشاعات ساختمان شامل چه بخش‌هایی می‌شود؟

برای بررسی روش‌های مدیریت مصرف برق در مشاعات ساختمان‌های مسکونی و تجاری ابتدا باید تعریف درستی از این بخش از ساختمان داشته باشیم. مشاعات ساختمان به بخش‌هایی از یک ساختمان اشاره دارد که به طور مشترک توسط تمامی ساکنان آن استفاده می‌شود و هیچ کدام از ساکنان حق انحصاری بر این فضاها ندارند. این بخش‌ها شامل مواردی همچون پشت بام، درب ورودی، راهروها، پنجره‌های راهرو، آسانسور، ورودی پارکینگ، پله‌ها، شوفاژخانه، تاسیسات مشترک، انشعابات مشترک، حیاط، لابی، باغچه، رایزر، حیاط خلوت و غیره می‌شوند.

مشاعات ساختمانی به دلیل استفاده مشترک، در مالکیت شخصی قرار نمی‌گیرند و ساکنان به صورت مشترک از آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند. همچنین، امکان خرید و فروش این فضاها به طور جداگانه وجود ندارد و هزینه‌های مربوط به نگهداری و تعمیرات آن‌ها باید توسط تمامی ساکنان پوشش داده شود.

عوامل موثر بر میزان مصرف برق در مشاعات ساختمان

متراژ واحدها: هزینه‌های برق مشاعات معمولاً به نسبت متراژ واحدها تقسیم می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک ساختمان دارای ۱۰۰ واحد باشد و قبض برق آن ۹ میلیون تومان باشد، هزینه هر واحد بر اساس متراژ محاسبه می‌شود.

تعداد ساکنان: در برخی موارد، هزینه‌های برق بر اساس تعداد ساکنان هر واحد نیز تقسیم می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک واحد ۵ نفر ساکن داشته باشد، سهم آن واحد از هزینه برق بیشتر از واحدی با ۲ نفر ساکن خواهد بود.

تعرفه‌های برق: تعرفه‌های برق برای مصارف عمومی در ماه‌های گرم سال افزایش می‌یابد که این مساله مصرف برق مشاعات را نیز شامل می‌شود.

نوع مصارف برق در مشاعات: مصرف برق در فضاهای مشترکی مانند راهروها، آسانسورها و سیستم‌های روشنایی عمومی بر میزان قبض برق مشاعات تأثیرگذار است.

بنابراین، متراژ واحدها، تعداد ساکنان، تعرفه‌های برق و نوع مصارف برق در مشاعات از جمله عوامل اصلی هستند که بر مصرف برق در این بخش ساختمان تأثیر می‌گذارند.

روش‌های مدیریت مصرف برق در مشاعات ساختمان

برای کاهش مصرف برق در فضاهای مشترک ساختمان‌های مسکونی، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سیستم‌های روشنایی بهینه: استفاده از لامپ‌های LED به جای لامپ‌های رشته‌ای یا فلورسنت می‌تواند مصرف برق را به طور قابل توجهی کاهش دهد. لامپ‌های LED علاوه بر اینکه انرژی کمتری مصرف می‌کنند، عمر بیشتری نیز دارند و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش می‌دهند.

کنترل دما: تنظیم دمای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی در فضاهای مشترک بر اساس نیاز و زمان استفاده، می‌تواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند. به عنوان مثال، تنظیم دمای سیستم سرمایشی روی ۲۴ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد در تابستان می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف برق تا بالای ۲۰ درصد کمک کند.

ترموستات‌ هوشمند: بکارگیری ترموستات‌ هوشمند می‌تواند دما را به صورت خودکار تنظیم کند و بر اساس زمان‌های اوج مصرف، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را بهینه‌سازی کند. این تجهیزات به کاربران این امکان را می‌دهند که دما را از راه دور کنترل و مصرف انرژی را مدیریت کرده و حتی کاهش دهند.

بهینه‌سازی و عایق‌بندی فضای مشاعات: عایق‌بندی مناسب ساختمان می‌تواند از اتلاف انرژی جلوگیری کند. استفاده از پنجره‌های دو جداره و عایق‌های حرارتی در دیوارها و سقف‌ها می‌تواند به کاهش بار سرمایشی و گرمایشی در این بخش ساختمان کمک کند.

خاموش کردن تجهیزات غیرضروری: تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مشاعات باید بعد از ساعات پرتردد و در روزهای تعطیل خاموش شوند. این اقدام ساده می‌تواند تا میزان قابل توجهی مصرف برق را کاهش دهد.

بکارگیری سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر: استفاده از پنل‌های خورشیدی برای تولید برق در ساختمان‌ها، می‌تواند به کاهش وابستگی به شبکه برق و صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی کمک کند. این سیستم‌ها می‌توانند انرژی مورد نیاز فضاهای مشترک را تأمین کنند. با اجرای این روش‌ها، می‌توان به طور مؤثری مصرف برق در فضاهای مشترک ساختمان‌های مسکونی را کاهش داد و در عین حال هزینه‌های انرژی را مدیریت کرد.

استفاده از تجهیزات هوشمند راهکاری بهینه برای مدیریت انرژی

در کنار مواردی که ذکر کردیم، برای کاهش مصرف برق در مشاعات ساختمان‌، استفاده از تجهیزات هوشمند هم می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. به برخی از این تجهیزات اشاره می‌کنیم:

سیستم‌های روشنایی هوشمند: این سیستم‌ها می‌توانند روشنایی را بر اساس حضور افراد و نور طبیعی تنظیم کنند. به عنوان مثال، سنسورهای حرکتی می‌توانند چراغ‌ها را تنها در زمان حضور افراد روشن کنند و به محض خروج آن‌ها، چراغ‌ها را خاموش نمایند.

پریزهای هوشمند: پریزهای هوشمند به کاربران این امکان را می‌دهند که مصرف برق وسایل را کنترل و مدیریت کنند. این پریزها می‌توانند به صورت خودکار دستگاه‌ها را خاموش یا روشن کنند و اطلاعات مربوط به مصرف انرژی را ارائه دهند.

سیستم‌های مدیریت انرژی: این سیستم‌ها می‌توانند به صورت مداوم میزان مصرف انرژی را رصد کره و به کاربران اطلاعات دقیقی درباره الگوهای مصرف ارائه دهند. این اطلاعات می‌تواند به بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش هزینه‌ها کمک کند.

دستگاه‌های اندازه‌گیری هوشمند: این دستگاه‌ها می‌توانند به صورت لحظه‌ای میزان مصرف برق وسایل را نشان دهند و به کاربران اجازه دهند تا از طریق گوشی‌های هوشمند خود، اطلاعات مربوط به مصرف انرژی را مشاهده کنند.

استفاده از این تجهیزات هوشمند نه تنها به کاهش مصرف برق کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌ها و بهبود کارایی انرژی در ساختمان‌ها منجر شود.

پویش باانرژی ؛ راهکاری هوشمند برای مصرف بهینه انرژی برق

امسال وزارت نیرو با راه اندازی پویش باانرژی از اواسط اردیبهشت تا پایان شهریور ماه قصد دارد با ارایه راه‌کارهایی در زمینه مصرف بهینه انرژی برق فرهنگ‌سازی کند. در این میان شهروندان ضمن مراجعه به سایت و اپلیکیشن باانرژی و آگاهی از این راهکارها، می‌توانند از طریق بخش شبیه ساز اپلیکیشن، میزان مصرف و در پی آن هزینه قبض برق خود را پیش بینی کرده و در راستای مدیریت آن اقدام کنند. یکی از مهمترین اهداف این پویش ارایه راهکارهایی جهت کاهش مصرف انرژی برق تا 15 درصد بدون کاستن رفاه است.