تحلیل دیپلمات ارشد پیشین وزارت خارجه درباره تاخیر ایران در پاسخ به اسرائیل؛ جمهوری اسلامی نگران فراگیر شدن جنگ منطقه‌ای است؟

حدیث روشنی- روزنامه اعتماد با جاوید قربان اوغلی، دیپلمات ارشد پیشین وزارت امور خارجه و تحلیلگر مسائل بین‌‌الملل گفت‌وگو کرده است. 

به گزارش اعتماد، بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛ 

 

• ایران هنوز به ماجراجویی اسراییل پاسخی نداده و رایزنی‌های زیادی نیز در این زمینه صورت گرفته بود، گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد که دو اتفاق ممکن است رخ داده باشد. اول مساله توافق مطرح است که به هر حال رایزنی‌هایی در پشت پرده برای اینکه ایران پاسخی ندهد و در صورت پاسخ نیز مانند دفعه قبل اقدامی مدیریت شده و شبه سمبلیکی داشته باشد، در جریان بوده و هست که هم اعتبار و بازدارندگی ایران محفوظ بماند و هم اهداف سیاسی تهران نیز محقق شود. ظاهرا رایزنی‌ها در مقیاس وسیعی انجام شده و پیام‌های زیادی نیز در این خصوص مخابره شده است.
• گمانه‌زنی دومی نیز وجود دارد و آن این است که امریکایی‌ها به‌طور جدی برای دفاع از اسراییل اعلام آمادگی کردند، چراکه هم فرمانده سنتکام به خاورمیانه آمده و دو بار هم به تل‌آویو سفر کرده است. ناوهای مختلف امریکایی و هواپیمای اف22 همگی وارد منطقه شدند. بالاخره متحدان غربی اسراییل نیز خود را برای هرگونه اقدامی از سوی ایران در دفاع از اسراییل آماده کرده‌اند. در این زمینه هشدارهایی نیز به ایران داده‌اند. 
• شاید ایران به این نتیجه رسیده است که هرگونه اقدام از سوی او تبدیل به جنگ فراگیر منطقه‌ای خواهد شد. اخیرا ایران نیز اعلام کرده است که اگر حریم هوایی کشورهای همسایه توسط اسراییل مورد استفاده قرار گیرد هدف ایران قرار خواهند گرفت. هم ایران و هم امریکا به دنبال گسترش جنگ منطقه‌ای نیستند. احتمال دارد علم به این موضوع مانع اقدام ایران شده باشد.
• نتانیاهو خواهان پایان جنگ غزه نیست. اما بیانیه اخیر امریکا، مصر و قطر نشان‌دهنده این است که مذاکرات و توافقاتی در پشت پرده صورت گرفته است. 
•  تاخیر در انجام اقدام علیه اسراییل به این معنا نیست که قصدی برای پاسخ ندارد اما همین که اسراییل در شرایط فعلی به‌سر می‌برد خود یک هدف است. در حقیقت یک فشار روانی مداوم بر اسراییل وجود دارد که این فشار روانی هم ماحصل نگرانی از پاسخ احتمالی تهران است و هم آماده‌باش برای شهروندان اسراییلی. در کنار این مسائل تعطیل شدن فرودگاه‌ها و سایر مراکز حیاتی اسراییل نیز برای این بازیگر پرهزینه شده است. از همین رو می‌توان گفت که اگر بتوان اهداف را از طرق سیاسی و روانی محقق کرد دستاورد محسوب می‌شود و شاید نیازی هم به اقدام نظامی و جنگ نباشد.