ایران و کره جنوبی، چهل سال رابطه دوستانه

اعتمادآنلاین| بین ایران و کره جنوبی در سال 1962 میلادی برقرار شد تا قبل از تاسیس سفارت ایران در سئول سفارت کشورمان در توکیو مسئولیت هماهنگی روابط کره جنوبی را عهده دار بود تا اینکه در نوامبر سال 1995 اولین کمیسیون مشترک اقتصادی و فنی دو کشور برگزار شد و متعاقب آن همکاری های تجاری و بازرگانی در زمینه های نساجی، شیلات، مخابرات، صنایع خودروسازی، لاستیک، نفت و گردشگری آغاز و همچنین زمینه صادرات اقلام سنتی و معدنی ایران به کره فراهم شد.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کره جنوبی از نخستین کشورهایی بود که نظام جمهوری اسلامی را به رسمیت شناخت با این وجود تا یک دهه پس از انقلاب، روابط دو جانبه این کشورها ساکن بود و شاهد پیشرفت قابل توجهی در مناسبات دو جانبه نبودیم اما با پایان جنگ تحمیلی و با اهتمام دولت جمهوری اسلامی ایران، برای بازسازی کشور و آغاز دولت سازندگی از یک سو و پیشرفت های اقتصادی و فنی کره جنوبی از سوی دیگر، زمینه توسعه روابط تهران و سئول فراهم شد.

به دنبال آن، طرفین در عرصه های اقتصادی، انرژی، فنی، مهندسی و قلمروهای صنعتی، همکاری های رو به رشدی را تجربه کردند پس از آن بتدریج دولت کره جنوبی و شرکت های بزرگ این کشور، ضمن استقبال از گسترش همکاری ها و انجام پروژه های بزرگ، بر میزان اختصاص اعتبارات خود به جمهوری اسلامی ایران افزودند.

با این حال مناسبات دو کشور در دوره هایی نیز با فراز و نشیب هایی همراه بوده که همیشه علت اصلی آن نزدیکی روابط کره جنوبی و آمریکا و مداخله جویی واشنگتن در مناسبات دو کشور بوده است بخصوص در سال 2007 میلادی که 'بان کی مون' کره جنوبی دبیرکل سازمان ملل شد همکاری زیادی با غرب بر سر پرونده هسته ای کشورمان داشت که باعث شد تا روابط دو کشور تا اندازه ای تحت تاثیر قرار گیرد اما هرگز روابط خصمانه و یا متوقف نشد.

یکی از مهمترین رویدادهایی که در روابط دو کشور به وقوع پیوست سفر «پارک گیون هی»، رییس جمهوری کره جنوبی در 12 اردیبهشت 1395 به ایران و در راس یک هیات بزرگ اقتصادی با بیش از 200 نفر مسئولان شرکت های بزرگ دولتی و خصوصی بود، طرفین در جریان این سفر سه روزه توانستند نزدیک به 20 تفاهم نامه امضا کنند و ارزش تجارت بین دو کشور را برای سال های پیش رو تا 45 میلیارد دلار هدفگذاری کردند.

در دیدار رییس جمهوری کره جنوبی با حسن روحانی همتای ایرانی خود، ایران تبدیل به سومین بازار بزرگ محصولات کره ای در خاورمیانه شد و تهران نیز اهمیت فراوانی در تامین انرژی این کشور دارد.

آنچه در این میان نمایان است اینکه هر دو کشور در طول تاریخ روابط، توانسته اند مسایل سیاسی را در قبال برنامه ها و راهبردهای همکاری اقتصادی دو کشور به خوبی مدیریت کنند.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در کره جنوبی ایران و کره را روابطی دوستانه و مستحکم ارزیابی کرد که از یک پشتوانه غنی فرهنگی، اقتصادی و تجاری برخوردار است و همین عامل در پیشبرد روابط دو جانبه در همه دوره ها، بسیار حائز اهمیت و موثر بوده است.

«سعید بادامچی شبستری» در گفت و گو با ایرنا از ویژگی این روابط را استمرار همکاری های دو جانبه برغم بروز نوسانات مقطعی منطقه ای و بین المللی بویژه میان ایران و آمریکا نام برد و افزود: روابط دوجانبه در مقاطعی مانند اکنون که با اقدامات یکجانبه خصمانه و غیرقانونی آمریکا در خروج از برجام مصادف شده است اگرچه در معدود زمینه هایی مانند تعاملات بانکی و مالی و بنابر دلایل و ملاحظات خاص برخی طرف های کره ای بویژه در بخش های خصوصی، دچار مشکلاتی شده است اما در برخی زمینه های دیگر از جمله در عرصه های فرهنگی و پارلمانی با توسعه بیشتری مواجه شده است.

در واقع نباید فراموش کرد که روابط نزدیک کره جنوبی با آمریکا همیشه برای روابطش با ایران دردسر ساز بوده است اما نه فقط در ایران بلکه در کره جنوبی همیشه ایده بهبود روابط با تهران و بخصوص گسترش همکاری در عرصه های مختلف یاد شده وجود داشته و این عزم در میان مقام های دو کشور دیده شده است.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در کره جنوبی اظهار کرد: از آنجایی که روابط جمهوری اسلامی ایران و کره جنوبی بر مبنای واقعیت شکل گرفته است بروز مقطعی اینگونه مسائل و مشکلات گذرا نمی تواند در عزم دو دولت و دو ملت برای گسترش روابط و تعمیق همکاری های دو طرفه خللی ایجاد نماید.

او افزود: از آنجا که اقتصاد جمهوری اسلامی ایران و کره جنوبی مکمل یکدیگر هستند، ظرفیت خوبی برای همکاری های دو جانبه در بخش های مختلف اقتصادی اعم از تجاری، انرژی، پتروشیمی، صنعتی، تکنولوژیکی، فناوری اطلاعاتی، خدمات دانش بنیان، سرمایه ای و غیره وجود دارد که با توجه به گسترده بودن دامنه و ابعاد همکاری ها، نیازمند نهادینه سازی و هدفمند کردن آنها هستیم.

وجود عوامل موثر متعدد در تصمیم گیری ها و معادلات سیاست خارجی این دو کشور همچون حضور و نفوذ آمریکا در شرق آسیا، تقابلات با کره شمالی، افزایش تعاملات چین با ایران از لحاظ سیاسی و اقتصادی و سیاست خارجی ایران پس از انقلاب اسلامی و روابط کره جنوبی با کشورهای عربی موضوعاتی است که همیشه در مناسبات ایران و کره جنوبی تاثیرگذار بوده است.

اما همانطور که مسئولان ارشد کره جنوبی هم گفته اند حتی زمانی که برخی از شرکت های غربی از ایران خارج شدند باز هم شرکت های کره جنوبی اعلام کردند در ایران خواهند ماند و از نگاه کره جنوبی بازار ایران مهم است.

کره جنوبی در جریان دور تازه تحریم ها با دولت آمریکا همکاری هایی کرد تا البته بتواند از معافیت های خرید نفت برخوردار شود و پس از آن در زمره نخستین کشورهایی بود که خرید نفت از کشورمان را از سر گرفت، پس از تحریم ها خرید نفت این کشور در مواقعی بیش از 200 هزار بشکه در روز بوده است و اصولا در دوران تحریم و قبل و بعد از آن، کره جنوبی همواره بین 60 تا 250 هزار بشکه نفت از ایران خریداری کرده و بخصوص پالایشگاه های این کشور به نفت فوق سبک کشورمان وابستگی زیادی دارند.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در کره جنوبی در ارتباط با وضعیت خرید نفت ایران توسط کره جنوبی نیز تاکید کرد: اگرچه کره جنوبی در مقطعی و بنابه ملاحظاتی از خرید نفت از کشورمان خودداری کرد ولی بعد از اخذ معافیت از آمریکا سئول در حال واردات نفت از جمهوری اسلامی ایران است.

شبستری تاکید کرد ایران از تامین کنندگان سنتی نفت خام و میعانات گازی کره جنوبی به شمار می رود و بنظر می رسد در آینده نیز واردات خود از کشورمان را افزایش خواهد داد زیرا در غیر این صورت صنایع ذیربط کره ای متحمل خسارت های جبران ناپذیری خواهند گردید.

سفارت کره جنوبی در ایران هم می گوید که شرکت‌های کره‌ای علاقه مند به کار در ایران هستند و می‌خواهند به روابط تجاری و اقتصادی خود با ایران ادامه دهند، البته مشکل تحریم‌های یکجانبه آمریکا وجود دارد اما اخباری که اخیرا مبنی بر قطع روابط تجاری شرکت‌های کره‌ای با ایران در رسانه‌ها به چشم می‌خورد بی‌اساس و جعلی است، زیرا شرکت‌های کره‌ای همچنان به همکاری تجاری خود ادامه می‌دهند.

ایران و کره جنوبی در طول چهار دهه گذشته و حتی پس از پنج دهه مناسبات رسمی روابط عاری از خصومت را پشت سر گذاشته اند و ایران یک بازار بزرگ برای شرکت های کره ای بوده است.

آنچه مهمتر به حساب می آید اینکه ایران به کره جنوبی اعلام کرده است نگاه طرفین صرفا نباید به یک بازار باشد بلکه شرکت های کره ای پس از ورود به بازار ایران به بازارهای دیگر در اطراف با 400 میلیون نفر جمعیت نیز دستیابی خواهند داشت و این برای هر دو کشور منافع زیادی به همراه دارد.

افزون بر این کره جنوبی به عنوان کشوری که 66 درصد از انرژی مورد نیاز خود را از خارج وارد می کند تمایل به سرمایه گذاری در حوزه انرژی دارد از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که از ذخایر غنی نفت و گاز برخوردار است مورد توجه کره ای ها است و موسسه اقتصاد انرژی کره از مدتی قبل در حال تدوین نقشه راهی برای همکاری با کشورمان در حوزه انرژی بوده است.

از طرف دیگر کره جنوبی در دهه های اخیر در حوزه صنعت به پیشرفت های چشمگیری دست یافته و امروزه از جمله کشورهای صادرکننده خدمات فنی و مهندسی در جهان محسوب می شود این کشور با ایران نیز در سال های گذشته همکاری های فنی داشته است در این رابطه می توان به نقش شرکت های کره ای در احداث خط آهن بافق بندرعباس اشاره کرد همچنین کره ای ها در صنعت خودروسازی نیز به عنوان تامین کننده برخی قطعات خودرو همکاری داشته اند.

در راستای گسترش همکاری های دو کشور همیشه راه های فراوانی برای پیوند روابط بوده است و البته نباید از آثار منفی ارتباطات نزدیک کره جنوبی و آمریکا بر روابط غافل بود اما دو کشور با مدیریت مناسب، ضمن کنترل تأثیرات این عامل و برخی از عواملی که در فوق به آنها اشاره شد سعی در استفاده از فرصت های موجود برای تعمیق پیوندهای دوجانبه دارند که می تواند متضمن منافع دو طرف باشد.

منبع: ایرنا