چگونه بفهمیم کمردرد ما نیاز به درمان دارد؟/ رویکرد تشخیصی به درد حاد کمری چیست؟

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- سبک زندگی روزمره ما باعث شده با انواع بیماری‌های استخوان و مفاصل دست و پنجه نرم کنیم. کمردرد یکی از شایع‌ترین و آزاردهنده‌ترین مشکلات زندگی ماشینی ماست و تمام افراد در همه سنین آن را در طول عمر خود تجربه می‌کنند. اعتمادآنلاین به نقل از کتاب مرجع طب داخلی هاریسون به بررسی علمی کمردرد حاد و انواع مهم آن می‌پردازد:

تعریف کمردرد حاد

درد آزاردهنده در ناحیه تحتانی ستون فقرات که کمتر از سه ماه از شروع آن گذشته باشد. حدود 85 درصد از بالغان مبتلا به کمردرد حاد بدون آسیب پایدار عصبی بهبود پیدا خواهند کرد. خوشبختانه، سهم بیشتری از علل کمردرد حاد تنها جنبه مکانیکی دارد؛ اما در مواردی نیز کمردرد حاد همراه با آسیب‌های ماندگار عصبی و فقرات کمری خواهد بود.

اولین قدم در بررسی کمردرد حاد رد کردن علل جدی آسیب ستون فقرات است که نیازمند مداخله اورژانسی است. این علل ممکن است دربرگیرنده عفونت‌ها، سرطان‌های بافت استخوانی یا عصبی، سوانح فیزیکی و درگیری‌های نادر باشد. علائم خطری که نشان‌ می‌دهد کمردرد حاد یک علت مهم و آسیب‌رسان دارد عبارت‌اند از:

1- علائم قابل کشف در سابقه بیمار: درد تشدیدشونده با استراحت و دردی که شب‌ها بدتر می‌شود، سابقه هرگونه سرطان، سابقه عفونت مزمن مثلاً در سیستم‌های ریوی، پوستی یا ادراری، سابقه ضربه، بروز بی‌اختیاری، سن بیش از 50 سال، سابقه مصرف داروهای وریدی، سابقه درمان با کورتون، و سابقه بروز اختلال عصبی به سرعت پیش‌رونده.

2- معاینه‌هایی که نشان می‌دهد کمردرد حاد علت مهم و جدی دارند: تب غیرقابل توجیه، کاهش وزن غیرمنتظره، درد در لمس و فشار مستقیم به مهره، درد یا توده در شکم، مقعد یا لگن، بروز نشانه پاتریک (ایجاد درد با فشار ملایم روی زانوی سمت مخالف محل درد کمری)، بروز تست اس‌ال‌آر مثبت (ایجاد درد مشابه با درد کمر بیمار وقتی پای سمت معیوب به آرامی بالا آورده می‌شود)، و ایجاد آسیب عصبی به سرعت پیش‌رونده.

رویکرد تشخیصی به درد حاد کمری

1- بررسی علائم و نشانه‌های درد جدی (نشانه‌هایی که پیشتر ذکر شد):

اگر هیچ علامت خطری وجود نداشته باشد تنها درمان درد و اطمینان دادن به بیمار که کمردرد او بدون ضایعه پایدار از بین خواهد رفت کافی است، ولی در صورتی که علامت خطر وجود دارد باید بررسی تخصصی به عمل آید.

درمان‌های ممکن عبارت‌اند از:

الف- تشویق بیمار برای بازگشت هرچه زودتر به فعالیت و حرکت به شرط آنکه از فعالیت‌های سنگین پرهیز کند.

ب- استفاده از مسکن‌های غیراستروئیدی با توجه به شرایط عمومی بیمار

ج- استفاده کوتاه‌مدت از شل‌کننده‌های عضلانی یا مخدرهای کوتاه اثر

د- بیمار توجیه شود که بیش از 48 ساعت نیاز به استراحت در بستر ندارد

ه- استفاده از گرمادرمانی، آب‌درمانی و روش‌های توانبخشی

2- بیمار در صورتی‌ که علائمی باقی مانده باشد باید 2 هفته بعد از ویزیت اول مجدداً بررسی شود که این ویزیت به شکل زیر خواهد بود:

الف- بررسی مجدد علائم خطر، سابقه بیمار، نوع و نحوه استفاده از داروها و بررسی نیاز به مداخله فعال درمانی

ب- مداخله‌های درمانی در بیماری که کمردرد حاد او بهبود نیافته:

بررسی عصبی: معاینه ریشه‌های عصب به صورت جداگانه، بررسی مسیر تیر کشیدن درد به سمت اندام تحتانی، انجام آزمون عصب و عضله، تصویربرداری‌های مورد نیاز مثل ام‌آر‌آی، سی‌تی‌اسکن و میلوگرافی

ج- درمان بر اساس یافته‌های آزمون‌های بالا که این درمان ممکن است دربردارنده دوره مجدد علامت درمانی، جراحی فقرات کمری یا مسیرهای عصبی، رفع تنگی‌های کانال نخاعی از طریق جراحی، بررسی سایر ارگان‌ها از لحاظ امکان بروز سرطان و غیره باشد.

هرچند درد کمری حاد تا سه ماه در اکثر موارد خود به خود بهبود می‌یابد، در صورتی که بیماری همراه با علائم خطرناک باشد یا درد آزاردهنده بیش از سه هفته سیر نزولی پیدا نکند، باید با پزشک مشورت کنید. توجه داشته باشید که این مقاله تنها به تشخیص و علل بروز کمردرد می‌پردازد و راهکارهای درمانی حتماً باید توسط پزشک ارائه شود.