انتخابات اسرائیل | نقاط قوت و ضعف نقشه سیاسی اسرائیل را بیشتر بشناسید

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- تا چند روز دیگر انتخابات زودهنگام پارلمانی در اسرائیل برای چهارمین بار پیاپی برگزار می‌شود.

بی‌تردید برگزاری چهار انتخابات پارلمانی آن هم در مدتی کمتر از دو سال از میزان شکنندگی و ضعفی حکایت دارد که در ائتلاف‌های شکل گرفته بر بستر فعالیت‌های سیاسی اسرائیل به وجود آمده است.

به دور از هر نگاه شعارگونه‌ای نقاط ضعف احزاب سیاسی فعال در صحنه سیاسی اسرائیل در سایه چهار بار تقابل و جنگ رسانه‌ای و تبلیغاتی به شدت نمایان شده است.

با استناد به تحلیل روزنامه یدیعوت احارانوت، احزاب اسرائیل امروز بیش از هر زمان دیگری دچار ضعف شده͏اند و دامنه شکنندگی از چارچوب ائتلاف‌ها به ساختارهای درونی احزاب هم سرایت کرده است.

به اعتقاد این روزنامه عبری زبان، با وجود آن که حزب لیکود برند برتر در صحنه کارزار انتخاباتی است و بنیامین نتانیاهو رهبر لیکود بیشترین شانس را برای نخست‌وزیری اسرائیل در اختیار دارد، اما برای اولین بار دو نامزد دیگر عضو جریان راستگرای اسرائیل رسما رقابت خود را با وی برای احراز این پست اعلام کرده‌اند.

نظرسنجی‌های انجام گرفته هم نشان از ریزش قابل توجه محبوبیت لیکود در جامعه اسرائیل دارد.

پیش‌بینی احارانوت حکایت از آن دارد، شمار قابل توجهی از رای‌دهندگان به لیکود به سوی دو رقیب دیگر حاضر در جریان راستگرا یعنی نفتالی بنت، وزیر جنگ سابق اسرائیل، و گدعون ساعر از رهبران سابق لیکود ریزش پیدا خواهند کرد.

با وجود آن که بنیامین نتانیاهو در یک شوی تبلیغاتی ـ رسانه‌ای گسترده، همواره بر پیشی گرفتن اسرائیل در واکسیناسیون همگانی علیه ویروس کرونا تاکید دارد، اما نحوه تعامل یک سال گذشته وی با شیوع ویروس کرونا از جمله در بخش اقتصادی محبوبیت وی را در جامعه اسرائیلی به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

یائیر لاپید رهبر حزب «آینده‌ای هم هست» طی مدت اخیر جهش قابل توجهی را در نظر سنجی‌ها کسب کرده است با این حال کارشناسان به احارانوت گفتند این حزب نیز ظرفیتی بیشتر از 20 کرسی (از 120 کرسی) کنست را نخواهد داشت و از این رو هرگز نمی‌تواند در قد و قواره نامزد نخست‌وزیری ظاهر شود. لاپید هم شخصا این حقیقت را پذیرفته و رسما اعلام کرده است در حال حاضر به دنبال حضوری قدرتمند در کنست است. این در حالی است که افزایش این محبوبیت بیشتر با کاهش حامیان احزاب کوچکتر شکل گرفته است.

حزب «یامینا» که بنت رهبری آن را به عهده دارد، همچنان به عنوان یکی از رقبای آزاردهنده نتانیاهو به شمار می‌رود اما این امر تا لحظه برگزاری انتخابات است؛ زیرا به اعتراف خود وی بسیار از رای‌دهندگان تعهدی نسبت به انداختن رای به نفع حزب او در لحظه سرنوشت در خود احساس نمی‌کنند و رای آنها هر لحظه امکان تغییر دارد.

از سوی دیگر نتانیاهو هم با توجه به احساس خطری که نسبت به بنت پیدا کرده، او و حزبش «یامینا» را آماج شدیدترین حملات تخریبی خود قرار داده و همین امر هم باعث شده است تا نگرانی‌های درون حزبی نسبت به کاهش لحظه آخری محبوبیت بنت و یامینا افزایش قابل توجهی پیدا کند.

گدعون ساعر دیگر رقیب راستگرای بالفعل نتانیاهو حزب «امید جدید» را رهبری می کند. او نیز تحت شدیدترین حملات ماشین تبلیغاتی ستاد انتخاباتی لیکود و نتانیاهو قرار گرفته است. البته درباره این مساله که تا چه حد «امید جدید»، که متشکل از اعضای سابق و انشقاق یافته از حزب لیکود است، بتواند رای‌دهندگان لیکود را به سوی خود جذب کند، اختلاف نظر زیادی وجود دارد. گرچه پیروزی شخص ساعر در انتخابات امری بدیهی می‌نماید اما میزان و وزن تاثیرگذاری‌اش همچنان مورد اختلاف تحلیل‌گران اسرائیلی است.

«لیست مشترک» یا همان لیست عرب‌های دارای تابعیت اسرائیلی که عرب‌های 1948 هم خوانده می‌شوند نیز در آستانه چهارمین انتخابات پیاپی دستخوش انشقاقی قابل توجه شده͏اند. حمایت برخی از اعضای آن از ائتلاف با نتانیاهو باعث شده است تا این انشقاق به شدت وسیع شده و احتمال کاهش چشمگیر کرسی عرب‌ها در کنست را پررنگ‌تر کند.

«شاص» حزب مذهب‌گرای افراطی اسرائیل با توجه به هواداران سنتی خود تا به امروز به نوعی از تلاطم صحنه سیاسی اسرائیل به دور مانده بود اما بر اساس آخرین نظرسنجی‌های انجام گرفته، احتمال تکرار کسب 9 کرسی کنست برای این حزب بسیار دشوار به نظر می‌رسد.

یهودیت هاتورا (یهودیان توراتی) یکی از احزاب حریدیم (یهودیان دین‌گرای سنتی) هستند که به دلیل رویکرد خاص اجتماعی خود و اصرار بر عدم حضور در فعالیت‌های اجتماعی همچون خدمت سربازی تنش‌های مستمری با ساختار حاکمیتی اسرائیل داشته و بارها طرفداران این جریان در خیابان‌ها با پلیس درگیر شده͏اند.

رهبران این حزب تقابل شدیدی با جریان صهیونیسم دینی دارند، علاوه بر آن طرفداران حریدیم هم از سیاست‌های کرونایی دولت اسرائیل به شدت خشمگین بوده و همین امر باعث شده است تا نگرانی رهبران حزب در رابطه با کاهش شدید مشارکت آنها در انتخابات افزایش پیدا کند.

اسرائیل خانه ما به رهبری اویگدور لیبرمن، با وجود آنکه تلاش می‌کند خود را یک حزب رادیکال فرا قومیتی معرفی کند، اما بستر اصلی محبوبیتش را از روس‌تبارهای مهاجر کسب کرده و می‌کند. تنش لیبرمن با نتانیاهو و تاکید وی بر عدم حضور در ائتلافی که نتانیاهو یا حریدیم‌ها در آن حضور داشته باشند، باعث شده است تا در مدت اخیر همواره این حزب به عنوان حزب مخالف در کنست معرفی شود.

حزب «کار» رژیم صهیونیستی به شدت از دوره اوج خود در دهه نود از قرن گذشته دور شده است، بعد از کنار رفتن رهبران اسطوره‌ای این حزب اکنون میراو میخائیلی رئیس آن است. کارشناسان اسرائیلی بر این باورند، حزب «میرتس» که مواضعی چپ‌گرایانه‌تر از حزب «کار» دارد و حزب «آینده‌ای هم هست» که در طرف راست حزب «کار» قرار گرفته، بسیاری از آرای سرگردان اطراف حزب کار را به طرف خود جذب می͏کنند و این امر ضربات جبران‌ناپذیری را به این حزب وارد کرده است.

«صهیونیسم دینی» یکی از جریان‌های بسیار افراطی در اسرائیل محسوب می͏شود و گرچه همچنان احتمال عبور احزاب این جریان از حد نصاب لازم برای دریافت حداقل یک کرسی وجود ندارد، اما احتمال ائتلاف 3 حزب این جریان در یک لیست واحد برای کسب حداکثر ممکن از کرسی‌ها بسیار زیاد است؛ گرچه اختلافات بین آنها همچنان پا برجا است.

حزب «آبی سفید» که با قدرت در انتخابات قبلی حاضر شده بود امروز تنها نشانی از حزب ژنرال‌های سابق دارد. نظرسنجی‌های منتشر شده در اسرائیل نشان می‌دهند که این حزب حداکثر 4 کرسی را در کنست به دست خواهد آورد. این در حالی است که برخی دیگر از کارشناسان این رقم را بسیار خوشبینانه توصیف و تاکید می͏کنند بنی گانتس رهبر حزب بعد از ائتلاف با نتانیاهو و رکبی که از وی خورد، دیگر محبوبیت چندانی نداشته و وداعی زودهنگام با جهان سیاست خواهد داشت.

حزب چپ‌گرای «مرتس» هم در میان شدت گرفتن گرایش صحنه سیاسی و اجتماعی اسرائیل به سوی راست، به شدت تضعیف شده است و در صورتی که نتواند از احزاب پیرامونی خود در نقشه سیاسی اسرائیل آرایی جذب کند به احتمال بسیار زیاد در کنست بعدی جایی برای خود نخواهد یافت.