رقابت جریان‌های اصولگرا برای رسیدن به سهم‌ بیشتر در کابینه دولت سیزدهم / شورای ائتلاف و وحدت چگونه مقابل یکدیگر صف‌آرایی می‌کنند؟

اعتمادآنلاین| ‌ پرونده انتخابات 28 خرداد 1400 بسته شده و همه آن اصولگرایانی که ماه‌ها و هفته‌ها و روزهای منتهی به انتخابات سخت در رقابت با یکدیگر بودند، حالا هرکدام خود را پیروز میدانی از 4 میدان رقابت انتخاباتی 1400 می‌دانند و سهیم در تمامی آنها و بر این اساس نیز هرکدام به نحوی در حال یارگیری تازه برای ادامه راه. شورای ائتلاف و شورای وحدت دو جریانی که با محور انتخابات تشکیل شده بودند به نظر می‌رسد که به نوعی رقابت سیاسی را می‌خواهند ادامه دهند.

به گزارش روزنامه اعتماد،‌ شوراهای وحدت و ائتلاف هرکدام هدف خود را از شکل‌گیری رفع اختلافات در اصولگرایان معرفی می‌کردند اما بعدا معلوم شد که مهم‌تر از رفع‌اختلاف سهم داشتن آنان در به دست گرفتن قدرت است. هر دوی آنان در ریاست‌جمهوری نقش دارند ولی سهم آنان از مجلس و شورای شهر تهران متفاوت است. در این بین شورای ائتلاف دست بالاتر را در اختیار دارد؛ چراکه تمام کرسی‌ها را به دست آورده و احتمالا شهردار تهران را هم همین گروه انتخاب می‌کند. در همین راستا هم آنان فعال‌تر شده‌اند تا درصورت امکان سهم بیشتری از ریاست‌جمهوری را از آن خود کنند.

غلامعلی حدادعادل که رهبری شورای ائتلاف را در دست دارد، گویا می‌خواهد در 4 سال آینده نقشی مهم در اداره امور کشور ایفا کند. لیست موردحمایت او به زودی در ساختمان بهشت شورای شهر تهران مستقر می‌شوند و شهردار آینده را انتخاب می‌کنند و مسلم است که در این فرآیند حدادعادل سهم مهمی خواهد داشت و نظر او بسیار تاثیرگذار است. اما او از دولت و کاخ پاستور هم غافل نشده و حالا که رایزنی‌هایی فشرده برای تعیین کابینه رییسی در جریان است، حدادعادل هم همراه دیگر اعضای ارشد شورای ائتلاف می‌کوشد تا ترکیب کابینه را به نفع خود تغییر دهد.

او با اشاره به نتیجه انتخابات اعلام کرده که‌ باید آرایش سیاسی داخل کشور بازتعریف شود. او گفته تصوراتی که از خرداد 76 تا امروز داشتیم، حتی برای بانیان خود خرداد 76 هم فروریخت و این‌روزها همه از اتفاق پیش‌آمده مبهوت هستند. اظهاراتی که ورای کری‌خوانی‌های سیاسی می‌تواند به این معنا نیز باشد که او حدادعادل و یارانش خود را برای تغییر و تحولات اساسی آماده می‌کنند. تغییراتی که شاید فراتر از دولت باشد.

حدادعادل دیروز به بحث مذاکرات هسته‌ای هم اشاره کرده و جالب آنکه برخلاف مواضعی که در جریان تصویب برجام در مجلس نهم از او به یاد داریم، به هیچ عنوان نگفته که قرار است برجام نادیده گرفته شود، بلکه معتقد است: «اتفاقی که با این انتخابات در ایران افتاد در مذاکرات هسته‌ای هم موثر خواهد بود و نمایندگان دولت جدید در مذاکرات با دست پرتری با طرف مقابل صحبت خواهند کرد و اینها همه سرفصل‌هایی هست که باید مطالعه شود.» موضعی تازه از رییس فراکسیون اصولگرایان و پایداری مجلس نهم که نشان می‌دهد حتی او هم دیگر «دلواپسِ» برجام نیست و اکنون که دولت را همراه خود می‌بیند، برجام هم می‌تواند قابل‌تامل باشد.

نهاد سیاسی فراگیر

حدادعادل که دیروز نظراتش را در نشست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با حضور نمایندگان منتخب مجلس خبرگان تهران، اسماعیل کوثری نماینده منتخب میان‌دوره‌ای تهران، 21 عضو منتخب ششمین دوره شورای شهر مطرح کرد، ظاهرا در صدد تشکیل یک حزب سیاسی است. حزبی که البته تنها یک حزب ساده نیست؛ بلکه حدادعادل دوست دارد هم در عرصه اجتماعی و هم در عرصه قدرت تاثیرگذار باشد؛ آن‌هم در شرایطی که طی سال‌های گذشته اصولگرایان هرگز حزبی منسجم و موثر در اختیار نداشته و بیشتر فعالیت‌های‌شان از طریق گعده‌های سیاسی و موقتی دنبال شده است.

او برنامه اصلی خود را این‌طور توضیح داده است: «مدت‌هاست حس کرده‌ایم که کشور نیازمند یک نهاد سیاسی گسترده است که بتواند در عرصه سیاسی کنار سایر نهادها با وظیفه انقلابی‌اش عمل کند. ولی حس می‌کنیم از حیث داشتن یک تشکیلات سیاسی گسترده مردمی، ضعیف هستیم و این احساس از حدود سال 94 در برخی دلسوزان و فعالان عرصه سیاسی شدیدتر شد و بعد از انتخابات مجلس دهم با جمعی از همین بزرگان جلسات متعددی داشتیم که درنهایت به تاسیس جمنا منجر شد. جمنا هم در سال 96 با رای اکثریت اعضای مجمع عمومی از سیدابراهیم رییسی حمایت کرد که گرچه ما نتوانستیم به‌ دلایل گوناگون موفق به پیروزی شویم ولی بیش از 16 میلیون رای آیت‌الله رییسی ما را برای ادامه آن راه راغب کرد.»

او به‌طور مشخص نگفته که قرار است حزب تشکیل دهد ولی از محتوای سخنانش این گونه برداشت می‌شود که احتمالا بخواهند چیزی شبیه یک حزب را راه‌اندازی کنند. حال اینکه چرا از استفاده از تعبیر «حزب» ابا دارد، بحث دیگری است.

رایزنی در مشهد

فعالیت‌های رییس شورای ائتلاف اما گویا قرار است گسترده‌تر از اینها باشد و همین است که او اینچنین وارد یارگیری شده است. جالب آنکه او به فراست دریافته که این‌بار باید رایزنی‌ها را به‌ جای قم از مشهد شروع کند و برای همین هم بود که سیداحمد علم‌الهدی میزبان این نشست شورای ائتلاف بوده است. علم‌الهدی که پدر همسر سیدابراهیم رییسی، کاندیدای پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم است، احتمالا از این پس نقشی مهم‌تر ایفا خواهد کرد. نکته‌ای که احتمالا حدادعادل و یارانش را در شورای ائتلاف راهی مشهد کرده است.

تقدیر در مشهد

جالب آنکه علم‌الهدی نیز استقبال به‌ نسبت خوبی از آنان داشته و ابتدای سخنانش گفته که از همان اول شورای ائتلاف را تایید کرده است. علم‌الهدی در ادامه گفته: «الان هم اعلام می‌کنم شورای ائتلاف مورد تایید من است اما هرکه انتخاب‌شده در نتیجه فرآیند است؛ از همان اول عزیزان را به ائتلاف دعوت کردم، بنشینند دورهم اتفاق و ائتلاف کنند، ائتلاف از ریشه الفت است که عزیزان و جریان‌های ولایتمدار از نظر هدف، بینش سیاسی و جنبه ولایت‌محوری خودشان باهم الفت بگیرند و نتیجه این ائتلاف در فرآیندی که اجرای فرآیند به دست همه جریان‌ها انجام می‌گیرد، معرفی افراد نخبه به مردم باشد.»

البته نباید تصور کرد که مسیر بدون رقیب برای اعضای شورای ائتلاف و حدادعادل کاملا گشوده است و کسی علم مخالفت با آنان را بلند نمی‌کند. احتمالا در روزهای آینده و با نزدیک‌تر شدن به تشکیل کابینه شاهد علنی‌تر شدن اختلافات باشیم. مانند روزهای منتهی به انتخابات که دیدیم شورای ائتلاف و وحدت چگونه مقابل یکدیگر صف‌آرایی کردند.

به‌هرحال اما روشن است که اگرچه شورای ائتلاف نیز ساعاتی پیش از ورود رسمی رییسی به عرصه انتخابات و ثبت‌نام به عنوان داوطلب این انتخابات و پس از اعلام رسمی عدم ورود قالیباف به این عرصه، از حمایت خود از رییسی خبر داد اما تا پیش از آن مسیری دیگر را دنبال می‌کرد و باز نباید از یاد برد که این شورای وحدت بود که به عنوان نهاد موازی شورای ائتلاف در جریان اصولگرا از همان ابتدا سنگ رییسی را به سینه می‌زد.

هرچند اگر حالا گزینه اصلی شورای وحدت خود را برای پاستورنشینی آماده می‌کند، 21 عضو لیست شورای ائتلاف که در انتخابات شورای شهر تهران با حمایت رسمی قالیباف، مقابل 21 عضو لیست شورای وحدت ایستادند و پیروز از میدان خارج شدند، حالا مسیر ائتلافیون را به سوی بهشت هموارتر کرده‌اند و با این حساب باید بپذیریم که شکاف درون‌گفتمانی اصولگرایان همچنان فعال است و احتمالا در 4 سال آینده عمیق‌تر نیز خواهد شد.