افزایش فوتی‌های ناشی از مصرف قرص برنج/اختلال روانپزشکی در 23 درصد ایرانیان

اعتمادآنلاین| ایرج حریرچی در نشست خبری هفتگی خود، به بحث سوء مصرف قرص برنج در کشور اشاره و اظهار کرد:‌ در پنج تا شش ماه اول امسال هر روز دو نفر به دلیل سوء مصرف قرص برنج جان خود را از دست داده‌اند. همچنین در پنج ماهه نخست سال، 308 نفر فوتی به دلیل مصرف قرص برنج داشته‌ایم که نسبت به سال گذشته 30 درصد افزایش را نشان می‌دهد. همچنین تعداد فوتی‌های ناشی از مسمومیت با قرص برنج در سال 96 نسبت به سال 95، هفت درصد افزایش داشت.

درخواست وزیر بهداشت برای کاهش عرضه قرص برنج

وی با بیان اینکه از سال 90 تاکنون 4 هزار و 109 نفر به دلیل مسمومیت با قرص برنج جان باخته‌اند، گفت: باید توجه کرد که مسمومیت با قرص برنج هیچ درمان قطعی و هیچ پادزهر اختصاصی ندارد و اقدامات درمانی برای آن عمدتا حمایتی و بی‌نتیجه هستند. متاسفانه بیشترین خودکشی‌ها با قرص برنج در دو استان شمالی و در تهران دیده می‌شود. باید توجه کرد که مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه این است که هم از خودکشی جلوگیری کنیم و هم جلوی توزیع قرص برنج را بگیریم. در این زمینه وزیر بهداشت پیشنهاد کرده است که کسانی که قرص برنج را توزیع می‌کنند، در صورت استفاده از این قرص برای خودکشی، در جرم آن شریک باشند.

وی همچنین با اشاره به آغاز هفته سلامت روان با شعار "سلامت روان نوجوانان و جوانان: جهان در حال تغییر" گفت: این شعار به دولت‌ها و ملت‌ها هشدار می‌دهد که دنیا در حال تغییر است و در این جهان نوین، نحوه تعاملات اجتماعی و گفت‌وگو در فضای مجازی به سرعت در حال دگرگونی و پیشرفت است. بنابراین در چنین شرایطی مزایا و معایب فراوانی نهفته است که برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از عوارض ناشی از این تغییرات راهی جز خودمراقبتی وجود ندارد.

وی گفت: مهم‌ترین مهارت برای توانمندسازی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، آموزش مهارت خودمراقبتی بوده که در این راستا توجه و تمرکز در مراقبت نوجوانان و جوانان مهم‌ترین و ضروری‌ترین وظیفه افراد بزرگسال محسوب می‌شود.

وی با بیان این که سلامتی دارای چهار بعد جسمی و معنوی، اجتماعی و روانی است، افزود: باید توجه کرد که بعد روانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و شامل احساس ارزشمندی و مفید بودن، رضایتمندی از خویشتن، توانایی همدلی کردن با دیگران، احساس نشاط و شادمانی و توانمند بودن در ارتباطات اجتماعی می‌شود. باید توجه کرد که خودمراقبتی اقدامات و رفتارهای اکتسابی هستند که به صورت آگاهانه و هدف‌دار مردم آنها را انجام می‌دهند تا سلامت خود را حفظ کنند و نیازهای جسمی و روانی و اجتماعی‌شان را برطرف کنند.

خودمراقبتی و کاهش 40 درصدی مراجعه به پزشک عمومی

حریرچی ادامه داد: باید توجه کرد که خود مراقبتی در بیماری‌های مزمن می‌تواند منجر به کاهش 40 درصدی مراجعه به پزشکان عمومی، کاهش 17 درصدی مراجعه به پزشکان متخصص، کاهش 50 درصدی مراجعه به مراکز اورژانس، کاهش 50 درصدی در بستری بیمارستانی و کاهش 50 درصدی در روزهای غیبت از کار شود. در عین حال 65 تا 85 درصد از انواع مراقبت‌ها، می‌توانند از خودمراقبتی نیز بهره برند.

وی تاکید کرد:‌ خود مراقبتی منجر به ارتقاء سلامت و کیفیت زندگی و افزایش رضایت بیماران، استفاده منطقی از خدمات و کاهش هزینه‌های سلامت می‌شود. همچنین خود مراقبتی، صرفه جویی هفت درصدی در منابع مالی نظام سلامت را به دنبال خواهد داشت.

چرا ایرانیان برای مراجعه روانپزشک و روانشناس رغبتی ندارند؟

حریرچی با بیان این که اگر به این موضوع که میزان مراجعه ایرانیان به روان شناس و روانپزشک پایین است، توجه کنیم، موضوع اختلالات روانی می‌تواند به بحثی پیچیده و مزمن بدل شود، گفت: عدم مراجعه به روان شناس و روان پزشک ریشه در پایین بودن سطح سلامت روان و عدم وجود مهارت لازم برای خود مراقبتی دارد. خود مراقبتی در حوزه سلامت روان منجر به افزایش سواد سلامت روان شده و به این معنی است که خود آگاهی افراد درباره‌ اختلالات روان پزشکی افزیاش می‌یابد و این موضوع به شناسایی، مدیریت و یا پیشگیری از این اختلالات کمک می‌کند.

وی ادامه داد: همچنین افزایش سواد سلامت روان منجر می‌شود توانایی شناخت اختلالات روان پزشکی را داشته باشیم، بدانیم چگونه اطلاعات حوزه سلامت روان را جستجو کنیم، عوامل خطر سلامت روان و علل اختلالات روان پزشکی را بشناسیم، نسبت به انواع کمک‌های بهداشتی و درمانی آگاهی داشته و به موقع از آنها استفاده کنیم.

اختلال روانپزشکی در 23 درصد ایرانیان

سخنگوی وزارت بهداشت با بیان این که جوانان و نوجوانان بیشتر روز خود را در اینترنت با تجربه بازی‌های خشونت آمیز و جرایم سایبری روبرو هستند، افزود: به طور کلی جوانان و نوجوانان روزانه در معرض‌ آسیب‌های روانی و اجتماعی هستند. بنابراین ارتقای سواد سلامت روان از طریق آموزش خود مراقبتی می‌تواند راهکاری برای پیشگیری از بروز اختلالات در این قشر شود. بر اساس آمارهای منتشر شده حداقل 23 درصد از شهروندان ایرانی از نوعی اختلال روان پزشکی رنج می‌برند و نیازمند دریافت خدمات سلامت روان هستند.

حریرچی با اشاره به وضعیت موجود اختلالات روان پزشکی در جوانان و نوجوانان کشور، گفت: طبق آمارهای اعلام شده در سن 15 تا 19 سال، 21.4 درصد و در سن 20 تا 29 سال 24.6 درصد افراد نوعی اختلال روان پزشکی رنج می‌برند. در زمینه اختلال اضطراب خفیف تا متوسط نیز در سنین 15 تا 19 سال 15.3 دهم درصد و در سنین 20 تا 29 سال 15.6 دهم درصد دیده می‌شود. در زمینه‌ اختلالات خلقی نیز 12.8 دهم درصد در جمعیت 15 تا 19 سال و 15.16 دهم درصد در جمعیت 20 تا 29 سال دیده می‌شود. باید توجه کرد که مهمترین روش‌ها و تکنیک‌های خود مراقبتی در حوزه سلامت روان شامل آموزش مهارت خود آگاهی، مهارت حل مساله، مهارت ارتباطی و مهارت همدلی کردن است.

750هزار نابینا و کم بینا در کشور

حریرچی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به روز عصای سفید که برای افراد نابینا و کم بینا است، اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر تخمین زده می‌شود که تعداد نابینایان کشور حدود 150 هزار نفر باشد که این افراد حدود 20 درصد کل معلولان جسمی، حرکتی، ذهنی و غیره را در کشور شامل می‌شوند. این در حالی است که با احتساب افراد کم بینا این رقم به 750 هزار نفر می‌رسد که از درجاتی از اختلال بینایی رنج می‌برند.

وی افزود:‌علی رغم اقداماتی که در حوزه‌ مناسب سازی معابر برای افراد نابینا انجام شده، متاسفانه 75 درصد معابر پایتخت برای نابینایان مناسب نیست. همچنین حدود 25 درصد از معابر پایتخت برای افراد نابینا بهسازی شده است. این وضعیت برای نابینایان در دیگر شهرها نامطلوب‌تر است.

دسترسی نامناسب به خط بریل

حریرچی ادامه داد: بر اساس برآورد انجمن نابینایان میزان بیکاری در افراد نابینا و کم بینا بیش از 60 درصد برآورد شده است. بنابراین باید دانست که اقدامات بیشتری برای توانمندسازی اجتماعی و فردی افراد معلول لازم است. در عین حال دسترسی به خط بریل در کل کشور به دلیل کمبود مربی برای آموزش و از طرفی به دلیل هزینه بالای دستگاه مناسب نیست. همچنین دسترسی به یارانه مناسب به منظور استفاده کاربران نابینا حدود 40 درصد تخمین زده می‌شود.

مرگ و میر ناشی از «سل» و افزایش بار بیماری در آینده

حریرچی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به وضعیت ابتلا به بیماری سل اشاره کرد و گفت: سل در میان بیماری‌های عفونی بزرگ‌ترین علت مرگ و میر در دنیا محسوب می‌شود؛ به طوری که بیش از مالاریا و ایدز و سرخک منجر به مرگ می‌شود و در کل دنیا مرتبه نهم بار بیماری‌ها را به خود اختصاص داده است. بر این اساس پیش بینی می‌شود تا سال 2030 میزان بار بیماری ناشی از سل افزایش یابد.

سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه 90 درصد مرگ و میر ناشی از بیماری سل در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد، افزود: با توجه به اینکه اعلام می‌شود 60 درصد موارد ابتلا به ایدز شناسایی می‌شود، در حال حاضر 10.4 میلیون نفر در دنیا با ابتلا به بیماری سل شناسایی شدند. در حال حاضر در دنیا از هر صد هزار نفر 104 نفر به بیماری سل مبتلا هستند، اما این آمار در کشور ما 13 تا 14 برابر کمتر از متوسط دنیاست؛ به طوری که به ازای هر 100 هزار نفر، 11 نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند.

حریرچی با بیان اینکه در سال 96 در کشور ما 8 هزار و 819 مورد ابتلا به بیماری سل شناسایی شده است که 15 درصدش غیر ایرانی‌ها بوده‌اند، گفت: این بیماری بیشتر در افراد بالای 65 سال دیده می‌شود که البته میزان موفقیت‌مان در درمان بیماری سل 87 درصد است که باید آن را به 95 درصد برسانیم. باید توجه کرد که سل جزء بیماری‌های نوپدید است و با برخی از بیماری‌های دیگر بیشتر شیوع می‌یابد. به عنوان مثال 10 درصد افراد مبتلا به ایدز و اچ ای وی به بیماری سل مبتلا می‌شوند.

حریرچی با بیان این که داروهای بیماری سل مقاوم به درمان را در میان افراد در معرض خطر توزیع می‌کنیم، گفت: در این حوزه آزمایشگاه‌های ویژه کشت سل در کشور راه‌اندازی شده است. همچنین پنج مرکز بستری سل مقاوم به درمان در شیراز و مشهد و گرگان و کرمانشاه و تبریز ایجاد شده است. هشت آزمایشگاه مرجع منطقه‌ای سل نیز ایجاد کردیم و شبکه‌ آزمایشگاهی سل که به صورت رایگان ارائه خدمت می‌دهد در 381 شهر کشور وجود دارد. در عین حال آزمایشگاه کشوری سل نیز در بیمارستان مسیح دانشوری قرار دارد. علاوه بر این یک بیمارستان مدرن تشخیصی درمانی سل در زابل با کمک خیرین و وزارت بهداشت در حال راه اندازی است. باید توجه داشت که تمام خدمات تشخیصی و درمانی سرپایی در حوزه سل به صورت رایگان ارائه می‌شود.

منبع: ایسنا