جمع‌آوری معتادان متجاهر، طرح موفقی نیست

اعتمادآنلاین| سعید صفاتیان، درمانگر اعتیاد، گفت: از سال 1384 بحث ساماندهی معتادان خیابانی در جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر مطرح شد؛ در سال 84 که مدیرکل درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر بودم، جلسه‌ای با حضور رئیس جمهور وقت و وزرا برگزار شد و قرار شد طرحی به منظور جمع‌آوری معتادان خیابانی تدوین شود تا مردم در معابر عمومی با معتادان مواجه نشوند، به این منظور سه ماه به ستاد مهلت داده شد تا این طرح را تدوین کند.

وی ادامه داد: در این طرح معتادان در مدت یک تا دو ماهه نگهداری می‌شدند و یکی از مشکلات این طرح این بود که پس از جمع‌آوری معتادان و دوره درمان و ورود آنها به جامعه عملا برنامه‌ریزی نشده بود و از سوی دیگر نیز در آن دوران نگهداری معتادان مغایر با قوانین بود، اما در سال 89 که قوانین مبارزه با مواد مخدر اصلاح شد، درمان معتادان به دو بخش درمان اختیاری (معتادان ماده 15) و درمان اجباری (ماده 16) تقسیم شد و درنهایت قرار شد معتادان ماده 16 به مدت 6 ماه در مراکز بازپروری نگهداری شوند و تحت درمان قرار گیرند. نیروی انتظامی وظیفه دستگیری معتادان، سیستم قضایی وظیفه هدایت معتادان به مراکز درمان و سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت و سمن‌ها وظیفه ‌ایجاد پروتکل‌های درمانی را برعهده دارند.

وی با تاکید بر اینکه معتادان نیازمند حمایت‌های اجتماعی هستند، بیان کرد: یکی نقاط ضعف طرح جمع‌آوری معتادان خیابانی، این است که عموما پس از جمع آوری و درمان معتادان هیچ سازمان مردم نهادی از آنها حمایت نمی‌کند این درحالیست که معتادان پس از درمان و خارج شدن از چرخه اعتیاد نیازمند شغل، حمایت‌های خانواده و اجتماع هستند و زمانی که از این حمایت‌های برخوردار نباشند دوباره به چرخه اعتیاد بازمی‌گردند.

بنابر اظهارات مدیرعامل موسسه دانش اعتیاد و روان‌شناسی ایرسا، طرح ساماندهی معتادان کشور با روند مناسبی اجرا نمی‌شود و اگر مسئولان به جای ساماندهی معتادان خیابانی و انتقال آنها به مکان‌های بسته، زمان و سرمایه موجود را در برنامه‌های کاهش آسیب صرف می‌کردند، به نظر اتفاقات موثرتری در حوزه مقابله با اعتیاد رخ می‌داد.

این درمانگر اعتیاد با بیان اینکه برنامه‌های کاهش آسیب از سال 82 در کشور اجرا می‌شود، تاکید کرد:‌ در حال حاضر حدود 500 مرکز گذری در کشور فعالیت می‌کنند و به معتادان تزریقی و خیابانی خدمات بهداشتی و درمانی خدمات ارائه می‌کنند. آنچه مورد اهمیت قرار می‌گیرد آن است که برنامه‌های کاهش آسیب باعث شده میزان شیوع اچ آی وی و هپاتیت در کشور کنترل شود و جزء کشورهای موفق دنیا باشیم.

صفاتیان ادامه داد: علاوه بر آن نیز 7000 مرکز درمان در ایران فعالیت می‌کنند، هزینه‌هایی که برای تاسیس این مراکز شده است تنها یک دهم هزینه‌هایی است که صرف درمان‌های اجباری و اقامتی شده است. به نظر جمع آوری معتادان متجاهر در ایران طرح موفقی نیست و نخواهد بود، اما به دلیل نگاه‌های نظامی و قضایی مسئولان حوزه مبارزه با مواد مخدر به این طرح‌ها، آنها به برنامه‌های اقامتی و جمع آوری معتادان توجه بیشتری دارند.

وی در ادامه با اشاره به تبعات منفی طرح جمع‌آوری معتادان متجاهر تاکید کرد: طرح‌هایی مانند جمع‌آوری معتادان متجاهر تاثیرگذار نیست. بحث ساماندهی معتادان متجاهر تنها مربوط به ایران نیست، اما کشورها در تلاش هستند تا برای این موضوع طرح‌های مثبت و موثری ارائه دهند.

منبع: ایسنا