بسیج بیماریابی کروناویروس چه پشتوانه علمی‌ای دارد؟/ مردم می‌گویند در خانه‌هایشان را باز نمی‌کنند

اعتمادآنلاین| سعید نمکی، وزیر بهداشت، با اعلام خبر طرح خانه به خانه برای مقابله با ویروس کرونا، گفته است: «حرکت بزرگی را شروع کرده‌ایم و طرحی را آماده کرده‌ایم که در قالب بسیج ملی شکست کرونا و کووید 19 این حرکت را به عنوان یکی از پیشتازان کشورهای شرق مدیترانه به عنوان کشور اول جهان اجرا می‌کنیم و به جای اینکه بنشینیم تا ویروس به سراغ ما بیاید، می‌رویم تا ویروس را از بین ببریم.»

او درباره چند و چون اجرای این طرح گفت: «این طرح با تشکیل 300 هزار اکیپ در سراسر کشور از 2 روز آینده شروع می‌شود. امشب ساعت هشت و نیم با تمام رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی ویدئوکنفرانس دارم و از پس‌فردا با کمک سازمان بسیج، این 300 هزار اکیپ را به لوازم مورد نیاز بیماریابی مجهز می‌کنیم.»

همچنین به گفته وزیر بهداشت، قرار است مراکز بهداشتی و درمانی هم آماده شوند. بر این اساس، نیروهای مرتبط با این عملیات به تک‌تک خانه‌های مردم مراجعه می‌کنند و در اسرع وقت موارد پراکنده بیماری را شناسایی خواهند کرد. در ادامه موارد مشکوک به مراکز بهداشتی و درمانی ارجاع می‌شوند و تحت پیگیری قرار خواهند گرفت.

این طرح اگرچه شاید در نگاه اول طرح موثری به نظر برسد، اما از همین ابتدا با اما و اگرهای بسیاری همراه است.

طرح خانه به خانه چه پشتوانه علمی‌ای دارد؟

کروناویروس برای کل جهان پدیده جدیدی محسوب می‌شود. بیماری‌ای که به طور ناگهانی به بیشتر کشورها وارد شده و جز حدود 30 کشور که در برخی از آنها مثل یمن به خاطر وجود مشکلات حادتر خبری از شیوع کرونا منتشر نشده، سایر نقاط جهان آلوده این بیماری شده‌اند.

با وجود گذشت حدود 2 ماه از آغاز این بیماری، هنوز منشاء آن مشخص نیست. گرچه فرضیه‌های زیادی درباره آن مطرح شد و از سوپ خفاش تا یک مورچه‌خوار را عامل این بیماری نام بردند، اما باز هم هیچ سند مشخصی منشأ را روشن نکرده است.

درمان و واکسن هم بالطبع هنوز مشخص نیست و در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن، برخی از پژوهشگران از کشف واکسن این بیماری در سال آینده خبر می‌دهند. آن هم در شرایطی که کشف واکسن و تولید و توزیع آن در حجم کلان قطعاً 2 مقوله مجزا از یکدیگر است.

در چنین موقعیتی روشن است که هر نوع تصمیم‌گیری درباره شیوه مقابله با این بیماری، باید با پشتوانه کاملاً علمی و پژوهش‌های اثبات‌شده انجام شود. کدام پژوهش اثبات‌شده‌ای این طرح رصد خانه به خانه را تایید می‌کند؟ مسئولان وزارت بهداشت که مدعی اجرای این طرح، آن هم به عنوان نخستین کشور در دنیا، هستند با چه سندیت علمی‌ای می‌خواهند چنین طرحی را به اجرا درآورند؟

300 هزار نفر چه زمانی آموزش دیدند؟

به گفته وزیر بهداشت، در این طرح قرار است به جای اینکه بنشینیم تا ویروس به سراغ ما بیاید، برویم تا ویروس را از بین ببریم، و در همین راستا، حدود 300 هزار نفر بناست در قالب اکیپ‌های مشخص راهی منازل مردم شوند.

در حالی که بر اساس اخبار رسمی و اعلام مسئولان وزارت بهداشت تنها 12 روز از مشخص شدن نخستین بیمار مبتلا به ویروس کرونا در ایران گذشته است، چگونه ممکن است وزارت بهداشت 300 هزار متخصص در این زمینه را تربیت کرده باشد و بتواند راهی خانه مردم کند؟

وقتی بسیاری از بیمارستان‌ها از کمبود کیت‌های تشخیص برای تست کرونا حرف می‌زنند، از کجا معلوم که این افراد خودشان بیمار نبوده باشند؟ چه تجهیزات و امکاناتی قرار است در اختیار این افراد گذاشته شود؟ چگونه قرار است از ابتلا به بیماری در خانه دیگران مصون بمانند؟

قرنطینه تعطیل، در خانه‎‌ها باز

از وقتی این طرح به طور رسمی در رسانه‌ها اعلام شده بسیاری از کاربران شبکه‎های اجتماعی از این نوشته‌اند که تا اطلاع ثانوی در خانه را به روی هیچ فرد ناشناسی باز نمی‌کنند. این حجم از بی‌اعتمادی نسبت به طرحی که دولت پشت آن است به خاطر تجربه‌های ناکام قدیمی در مردم ایجاد شده است.

ضمن اینکه، ممکن است افرادی به اسم این طرح سودای سرقت از خانه مردم را در سر بپرورانند. موضوعی که تهدیدهای فعلی در جامعه برای زندگی مردم را بیشتر هم می‌کند. سوال اینکه اساساً چه ساز و کاری برای اجرای این طرح وجود دارد؟

مردم اعتماد می‌کنند؟

بررسی تمامی پژوهش‌ها، پروتکل‌های آموزشی سازمان جهانی بهداشت و دستورالعمل‌های مختلف ما را به این آگاهی می‌رساند که نکته اصلی، دور شدن از هر نوع تجمعی است. قرنطینه، راهکاری که مدیران داخلی کشور از روز نخست آن را اقدامی مربوط به دوران جنگ جهانی اول و ازمدافتاده تعریف کردند، دقیقاً همان توصیه‌ای است که به سایر کشورها می‌شود. چین، شهر ووهان مبداء این ویروس را با همین روشِ به زعم مدیران ما «قدیمی»، کنترل کرد.

در مقابل اما، مدیرانی که کشورشان رتبه دوم مرگ‌ومیر بر اثر ابتلا به کرونا بعد از چین را داراست، دست به اقداماتی متفاوت با سایر کشورها می‌زنند.

بهتر است پیش از اجرای این طرح، وزارت بهداشت و مسئولان پاسخی برای این پرسش‌ها و سایر نگرانی‌های مردم پیدا کنند.