بومگر‌دی‌ها در انتظار بازگشایی مجدد

اعتمادآنلاین| پاندمی کووید- 19 حدود 2263 بوم‌گردی را در سراسر کشور زمین گیر کرد و بسیاری از آن‌ها را در معرض ورشکستگی قرار داد. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که پیش بینی کرده با رفع محدودیت تردد بین استانی، سفرهای خانوادگی به جریان افتد، تصمیم به بازگشایی تدریجی تاسیسات گردشگری گرفته است، نظرهای متناقض و نگرانی‌های نیز در این باره مطرح شده است مبنی بر این که همه کسب و کارهای گردشگری آمادگی و امکان بازگشایی در شرایط حساس موجود را ندارند. این موضوع درباره واحدهای بومگردی، خانه‌مسافرها، هاستل‌ها و برخی مهمانپذیرها با توجه تفاوت ماهیت و ساختار پذیرش و اقامت مهمان در مقایسه با هتل‌ها، بیشتر صادق است.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در همین راستا، پروتکل بازگشایی را با عنوان «دستورالعمل سفر هوشمند در شرایط کرونا» را تهیه کرده که ضمن ارائه توضیحاتی درباره نحوه برخورد با موارد مشکوک به بیماری کووید- 19 و حفاظت فردی کارکنان و گردشگران در تاسیسات گردشگری، یک دستور واحد نیز برای همه اماکن اقامتی تدوین کرده است که در آن تاکید میکند: واحدهایی که موقتا تعطیل بوده‌اند لازم است پیش از بازگشایی، برنامه کلی نظافت و گندزدایی دقیق در همه قسمت‌ها و فضاهای عمومی بر اساس مندرجات این دستورالعمل را انجام دهند. برخی واحدهای داخلی هتل ها مانند آرایشگاه، سالن ورزشی، استخر، سونا، و تالار مراسمات که جزو مشاغل پرخطر محسوب می شوند با دستور وزارت بهداشت و طبق پروتکل های ان اصناف بازگشایی خواهند شد.

شرح استفاده از خدمات اقامت و حضور مسافر در این دستورالعمل بیشتر بر مبنای ساختار و استاندارد هتل تنظیم شده است، درحالی که شکل پذیرش و اقامت مهمان در بومگردی، خانه مسافر، هاستل و مهمانپذیرها کاملا متفاوت از هتل و هتل آپارتمان ها است. برخی این اقامتگاه ها، پذیرش دسته جمعی مسافر در یک اتاق و یا سالن را دارند و بعضی امکانات از جمله سرویس های بهداشتی و حمام در آن ها، مشترک و عمومی استفاده می شود که در تناقض با فاصله گذاری اجتماعی و پروتکل های بهداشتی است. برخی از این اقامتگاه ها هم در نقاط دورافتاده ای واقع شده اند که به امکانات بهداشتی به سختی دسترسی دارند و رعایت دستورالعمل ها در آن ها موضوعی بحث برانگیز است. چگونگی نظارت بر این اقامتگاه های پراکنده در سطح کشور نیز مساله ای چالش برانگیز است. این دغدغه ها که مستقیم در جلب اعتماد مسافر اثر می گذارد، مسائلی است که در پروتکل بازگشایی اماکن اقامتی، مغفول مانده است.

مازیار آل داوود ـ رییس هیات مدیره جامعه بوم گردی ایران به برخی از این چالش ها و نگرانی ها که در ارتباط با از سرگیری فعالیت امکان اقامتی همچون بومگردی ها مطرح است، پاسخ داد. او که در جلسه هم اندیشی معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با نمایندگان تشکل‌های خصوصی گردشگری حضور داشت، گفت: نظر اکثریت آراء بر این بود که تاسیسات گردشگری به آهستگی و با رعایت شرایط خاص و ظرفیت کم باز شوند و وزارت بهداشت روی فعالیت آن ها نظارت داشته باشند.

وی اضافه کرد: وقتی مردم در جاده ها تردد می کنند، داخل شهرها، خیابان‌ها، اتوبوس، مترو و فروشگاه‌ها مملو از جمعیت است، چرا تاسیسات گردشگری باز نشوند. هرچند که فکر نمی‌کنیم مردم مثل سابق سفر بروند، ولی می‌شود تدابیری اندیشید و میزان خطر را به حداقل رساند.

او ادامه داد: اگر تعطیلی تاسیساتی مثل هتل‌ و بومگردی‌ ادامه داشته باشد، استهلاک و هزینه نگهداری آن بیشتر خواهد شد، همین حالا هم برخی از اقلام موجود در اقامتگاه ها مثل مواد غذایی که برای تعطیلات نوروز خریده شده بود، غیرقابل استفاده و فاسد شده است.

وی در پاسخ به این سوال که با وجود تداوم شیوع کرونا، بومگردی ها با درنظر گرفتن همه محدودیت ها، آیا در حال حاضر توان و آمادگی بازگشایی دارند؟ بیان کرد: به هر حال جامعه محلی از تعطیلی کرونا بسیار تاثیر پذیرفته است، برخی از آن‌ها بیمه نیستند و از راه گردشگری نان درمی‌آوردند. از طرفی مردم هم بعد از تحمل این دوران می‌خواهند روحیه بگیرند، حذف کردن کامل سفر آسیب دیگری را به مردم وارد می‌کند. باید همه جوانب را برای بازگشایی درنظر گرفت.

آل داوود با آن که معتقد به بازگشت بومگردی ها به چرخه فعالیت است، اما گفت: الان تقاضا برای سفر و اقامت در بومگردی زیاد نیست، یعنی اگر سال گذشته همین موقع، ماهانه تا چهارصد پانصد مسافر داشتند این تعداد حالا به سی چهل نفر در ماه نمی‌رسد. این قضیه باعث می‌شود اقامتگاه ها به تدریج خود را برای کار در فصل آینده آماده کنند. در مناطق گرمسیری هم تا ده پانزده روز دیگر فصل کار گردشگری تمام می‌شود و تقاضا برای سفر به آن مناطق به صفر می رسد و عملا بومگردی های مناطق گرمسیری تعطیل می شوند.

رییس هیات مدیره جامعه بوم گردی ایران افزود: درست است در این شرایط بازگشایی تاسیسات گردشگری، درآمدزایی چندانی ندارد اما جلوی استهلاک و هزینه‌های دیگر را می‌گیرد، مخصوصا این‌که به این نتیجه رسیدم دولت در وضعیتی قرار ندارد که به ما کمک کند، خودمان باید خودمان را حفظ کنیم.

آل داوود درباره نگرانی های مطرح شده درباره نحوه نظارت بر بومگردی ها با توجه به شکل اقامتی که در برخی از آن ها تعریف شده است و پراکندگی جغرافیایی که نظارت مستمر را دشوار می کند، گفت: قطعا امکان نظارت به آن شکلی که تصور می کنیم وجود ندارد. نمی‌ توان در مناطق روستایی که چند کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند نظارت روزانه انجام داد، ولی می‌توان نظارت اولیه برای صدور مجوز بازگشایی را با حساسیت اعمال کرد. این مساله شوخی بردار نیست و باید هنگام صدور مجوز بازگشایی، جدی برخورد کرد.

او درباره پروتکل بازگشایی تاسیسات گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری که در آن شرایط و استاندارد اماکنی مثل بومگردی ها با فضاهای اشتراکی و عمومی بیشتر، درنظر گرفته نشده است، گفت: این دستورالعمل را دیده ام، قابلیت اجرایی در اقامتگاه هایی مثل بومگردی را ندارد، نمی‌توان موارد آن را جزئی اجرا کرد، کار سختی است.

آل داوود اضافه کرد: بومگردی‌ها پروتکل ویژه خود را تنظیم کرده و به وزارتخانه داده‌اند تا اگر تایید شد اجرا کنیم، چون استانداردسازی‌ها و حتی دستورالعملی که برای بازگشایی تنظیم شده، با نگاه به هتل‌ها بوده است. به نظر می رسد خیلی با شرایط بومگردی آشنا نیستند. ما تا جایی که می‌توانستیم مسائلی که باعث می‌شود حضور مسافر کم خطر باشد را شناسایی کرده‌ایم و به وزارتخانه اطلاع داده‌ایم تا این تفاوت و ضوابط مشخص باشد.

منبع: ایسنا