پرونده خبری هفته| کرونا سرنوشت کنکوری‌ها را تغییر می‌دهد؟

اعتمادآنلاین| الهام نداف- کنکور برگزار می‌شود یا به تعویق می‌افتد؟ تا اینجا، وزارت علوم، علی‌رغم مخالفت‌های وزارت بهداشت، پاسخ صریح و قاطعی به این سوال داده است: همه چیز برای برگزاری کنکور 99 آماده است.

از اسفندماه سال 1398 که موضوع کرونا به صورت جدی‌تر در ایران مطرح شد، لغو آزمون‌های کشوری کلید خورد و آزمون دکتری تخصصی و دستیاری پزشکی در اسفندماه 98 لغو شد. پس از آن برگزاری کنکور دکتری دو بار دیگر و آزمون سراسری یک‌بار به تعویق افتاد و در نهایت مقرر شد 4 آزمون سال 99 به‌ ترتیب در تاریخ‌های 26 تیرماه، دوم و سوم مردادماه، 30 و 31 مرداد و 14 شهریورماه برای مقاطع دکتری، کارشناسی ارشد، سراسری، کاردانی نظام جدید و کارشناسی ناپیوسته برگزار شود تا سرنوشت 2 میلیون ‌و 381 هزار و 968 داوطلب این آزمون‌ها مشخص شود.

این اتفاق در حالی افتاد که به زعم برخی برگزارکنندگان آزمون‌های سراسری، کنکور در عمر 50 ساله خود در ایران با وقفه‌ای روبه‌رو نشده است و کنکور حتی در شرایط جنگ تحمیلی و شرایط ویژه شهرهایی که زیر بمباران بودند، در سلامت کامل برگزار شد. در مقابل منتقدان این نظر تاکید می‌کنند شرایط بیماری کرونا به عنوان یک بیماری ویروسی و مسری با شرایط جنگی قابل مقایسه نیست و امکان خطر بیشتری برای افراد وجود دارد.

اما با شیوع مجدد کرونا در کشور و نزدیک شدن به روزهای کنکور، عده‌ای از داوطلبان با توجه به تشدید وضعیت نابسامان و خطرناک کرونا در کشور، نگران وضعیت سلامتی خود و دیگران هستند و با راه ‌انداختن کمپین‌های متفاوت در فضای مجازی نسبت به برگزاری آزمون‌های سراسری در شهرها و استان‌‌های مختلف اعتراض خود را به گوش مسئولان رساندند. البته در این بین افرادی نیز بودند که همچنان و با وجود این شرایط با برگزاری کنکور سراسری در تاریخ‌های مشخص‌شده موافق بودند.

در این بین چیزی که بیش از همه قابل توجه بود، ترند شدن هشتگ‌های «سلامت دانشجو» و IranianStudentsLivesMatter در روزهای گذشته در فضای مجازی خصوصاً توییتر فارسی بود. کاربران توییتر با این دو هشتگ و با محتواهای مورد نظر خودشان صدا و نظرشان را به مسئولان مربوطه رساندند که همچنان این روند تا به ثمر رسیدن نظر مطلوب‌شان ادامه دارد.

اما دلایل مخالفت با برگزاری کنکور امسال چیست؟ یکی از مواردی که میزان ابتلا به کروناویروس را تشدید می‌کند ضعف سیستم ایمنی بدن است و استرس هم اولین دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن است. اظهارنظرهای روزانه مسئولان، نمایندگان مجلس و حتی مدیرانی که کمترین ارتباط را با کنکور دارند، هشتگ‌سازی در شبکه‌های اجتماعی مختلف، پست گذاشتن در شبکه‌های اجتماعی مورد نظر جوانان داوطلب کنکور، هیجان‌های کاذب برای تعویق یا تغییر زمان مجدد، همگی ایجادکننده استرس برای داوطلبان است، آن هم در شرایطی که کنکور به خودی خود استرس‌زاست و در شرایط کرونا فشار بیشتری را بر داوطلب تحمیل می‌کند.

از سوی دیگر، برخی داوطلبان، حضور سه ساعته با ماسک و دستکش را طاقت‌فرسا می‌دانند، مساله‌ای که در آزمون‌های عملی بیشتر به چشم می‌آید.

در همین رابطه مسئولان میانی وزارت بهداشت و کادر درمانی بیمارستان‌ها مخالف برگزاری کنکور در شرایط پیک کرونا هستند و از سازمان سنجش و وزارت علوم می‌خواهند که دست نگه دارند. علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران، در این‌باره گفته بود: آزمون‌ها نگرانی زائدالوصفی را ایجاد کرده است. نظرمان با استاندار تهران بر این است که فعلاً آزمون‌ها تعلیق شوند.

در ادامه حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در نامه‌ای به رئیس‌جمهور تاکید کرد کلیه کنکورهای سراسری زمانی برگزار شود که بیماری در کشور تحت کنترل درآمده باشد.

مینو محرز، عضو کمیته کشوری ستاد مقابله با کرونا، هم ضمن درخواست برای تعویق یک ماهه برگزاری کنکور سراسری گفت: در غیر این صورت بهتر است کنکور با رعایت فاصله فیزیکی در محیط باز برگزار شود.

مخالفت‌ها از سوی مسئولان میانی وزارت بهداشت باعث شد حسن روحانی هم در یکی از جلسات ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره تجمعات و برگزاری کنکور‌های سراسری در کشور صحبت کند و بگوید: «باید تا حد امکان از برگزاری تجمعات خودداری شود.» روحانی با بیان اینکه تجمعات به طور کلی در شرایط امروز غیرقابل قبول است، ادامه داد: «حتی برای برگزاری کنکورها باید چارچوب‌بندی وجود داشته باشد تا مشکلی پیش نیاید و در این خصوص وزارت بهداشت اگر نظری درباره کنکور داشته باشد، اعمال خواهد شد.»

این در حالی است که روز چهارشنبه حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت، در صحبت‌هایی متفاوت‌تر از دیگر مسئولان وزارت بهداشت داشت.

اما مدیران سازمان سنجش و وزارت علوم موافق برگزاری کنکور دانشگاه‌ها هستند. آنها می‌گویند بیشتر از این نمی‌توانند زمان برگزاری کنکور مقاطع مختلف تحصیلی را به تعویق بیندازند و باید هر چه زودتر تکلیف داوطلبان این آزمون‌ها مشخص شود. منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری سردمدار موافقان است. او در حاشیه جلسه ستاد نقشه جامع علمی کشور گفته است که چند روز پیش با حضور در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این موضوع را عنوان کردم و هیچ‌کسی در این کمیسیون موافق تأخیر یا تغییر آزمون‌ها نبود و فقط نگرانی‌هایی در خصوص شیوع کرونا ویروس داشتند که البته در این زمینه نیز سازمان سنجش آموزش کشور پیش‌بینی‌های لازم را انجام داده است.

وزیر علوم هم که از موافقان برگزاری کنکور در موعد تعیین شده است تاکید کرده ما برای آزمون سراسری فقط حدود سه ساعت وقت آنها را می‌خواهیم که در یک فضایی با استاندارد بالا حضور داشته باشند و آزمون‌های خود را ارائه دهند و در این سه ساعت حتماً خود داوطلبان رعایت خواهند کرد و ما نیز تمهیدات لازم را از نظر دستورات بهداشتی لحاظ کرده‌ایم.

در این میان تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان هم ترجیح می‌دهند با حضور در جلسه آزمون به استرس یک ساله کنکور پایان دهند. سخنگوی سازمان سنجش از قول موافقان برگزاری کنکور گفته: این افراد مدت زمان زیادی از زندگی‌شان را هزینه کرده و درس خوانده‌ و زحمت کشیده‌اند و حق دارند که در آزمون شرکت کنند. این دور از عدالت آموزشی است که این افراد را نادیده بگیریم. از طرف دیگر غیرممکن است که یک سال ورودی جدید برای دانشگاه‌ها نداشته باشیم.

موضوع قابل تامل در برگزاری کنکور اما مافیای آن است. بسیاری از آموزشگاه‌های کنکور به شکل مستقیم و غیرمستقیم و پشت پرده با درآمدهای حاصل از کنکور در ارتباط هستند، مافیایی که از برخی از کلاس‌های آموزشی آغاز می‌شود و تا برگزاری دوره‌های آزمون و کتاب‌های کمکی پیش می‌رود و گفته می‌شود تلاش دارد تا تحت هر شرایطی کنکور را برگزار کند. اما دیدگاه مقابل این نظر می‌گوید اتفاقاً اگر پای مافیایی در میان باشد، ترجیحش بر این است که زمان برگزاری کنکور به تعویق افتد تا سود مالی و استمرار فعالیتش بیشتر شود.

در این میان شاید، تغییر در شیوه برگزاری کنکور، تنها راه‌حل کم‌خطر باشد. افزایش حوزه‌های امتحانی از یک سو و عدم تجمع خانواده داوطلبان مقابل درهای محل برگزاری آزمون از سوی دیگر، تا اندازه‌ای خطر ابتدا به کرونا را کاهش می‌دهد.

با وجود همه خطرات احتمالی که کنکور برای داوطلبان و برگزارکنندگان آن دارد، از این مساله هم نباید غافل شد که معلوم نیست کرونا تا کی با ماست و در صورت تعویق کنکور سراسری، تکلیف بیش از یک میلیون متقاضی حضور در آزمون سراسری تا مدتی نامعلوم، در هاله‌ای از ابهام است.

.